Aşık Veysel'in genç kuşaklara vasiyeti

Aşık Veysel'in genç kuşaklara vasiyeti



79 yıl süren çileli ömrü boyunca bir sayfa okumak şöyle dursun, bir tek harf yüzü bile görmeyen ünlü ozanın genç kuşaklara anlamlı vasiyetleri var.

Ölümünden birkaç saat önce bile ''Birbirinizle, konu komşuyla iyi geçinin, dirliğiniz, düzeniniz bozulmasın'' diyen ve ''Kürt'ü Türk'ü ne Çerkez'i/Hep Adem'in oğlu, kızı/Beraberce şehit, gazi/Yanlış var mı ve neresi'' dizeleriyle birlik ve beraberliğe vurgu yapan ünlü halk ozanı Aşık Veysel, ölümünün 39. yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesindeki mezarı başında anılacak.

Eserlerinde Türkçe'yi en yalın ve güçlü şekilde kullanan, şiirlerindeki verdiği mesajlarla Türk milletine her zaman birlik ve beraberliği öğütleyen Aşık Veysel'in şiirlerinde Türkiye'nin çağdaş medeniyet seviyesine ulaşabilmesi, teknolojide tarımda, sanayide atılım yapabilmesi için ülke insanının gaflet uykusundan uyanmasını, birlik içinde olmasını isteyen mesajlar yer alıyor.

Erzincan Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ruhi Kara ile yüksek lisans öğrencisi Arzu Tören'in ''Aşık Veysel'in şiirlerinde eğitim'' konulu makalesinde, ünlü halk ozanının şiirlerinde eğitimin önemini nasıl ele aldığı irdeleniyor.

Okumayı çok istemesine rağmen, gözleri görmediği için okula hiç gidemeyen, okuma aşkı içinde hep ukde olarak kalan ve 79 yıl süren çileli ömrü boyunca bir sayfa okumak şöyle dursun, bir tek harf yüzü bile görmeyen ünlü ozan, eserlerinde okumayı, öğrenmeyi tavsiye ediyor.

Şiirlerinde eğitimi, okumayı, ilim sahibi olmayı her zaman öven, cahilliği, bilgisizliği ve kendini geliştirmemeyi ise yeren Aşık Veysel, bu nedenle her fırsatta eserlerinde ilim, okul gibi eğitim unsurlarına yer veriyor.

''İlim bir deryadır durmaz akarmış/Ver mektebe okutsunlar oğlunu'' diyen Veysel'in ülke kalkınması için çalışmanın lüzumuna inandığı, Türkiye'nin çağdaş medeniyet seviyesine ulaşabilmesi ve teknolojide, tarımda, sanayide atılım yapabilmesi için, ülke insanının gaflet uykusundan uyanmasını, birlik içinde olmasını, cehaletten kurtulmasını, bunun için de okumaya ve okutmaya önem vermesini istediği belirtiliyor.

-''Hepimiz bu yurdun evlatlarıyız''-

 

Dünyayı anlamanın, büyüyüp gelişmenin de okumayla olacağını vurgulayan Veysel, ''Diyorlar ki dünya evvel su imiş/Oku anla dünya nedir ne imiş/Yükselenler bilgi ile büyümüş/Uyan bu gafletten uyuma yurttaş'' ifadelerini kullanıyor.

''Hepimiz Bu Yurdun Evlatlarıyız'' adlı şiirinde bu vatan üzerinde yaşayan herkesin kardeş olduğunu, kavga etmenin, birliği bozmanın ne kadar çirkin olduğunu ifade eden Veysel, birlik ve beraberlik içinde yaşamayı överken aynı zamanda kavgayı bırakıp hep birlikte gelişmeye, ilerlemeye çağırarak, ''Herkes ilim deryasında yüzüyor/Çıkmış ayın çevresinde geziyor/Yazık bize yollarımız uzuyor/Hepimiz bu yurdun evlatlarıyız'' dizelerine yer veriyor.

Toplum olarak ilerlemenin en önemli şartını eğitime verilecek önemin artması olarak gören Şatıroğlu, özellikle köylerde yaşayan vatandaşlara seslenerek, her köye vatandaşın da desteği ile okul yapılmasını ve tüm çocukların mutlaka okutulmasını isteyerek, ''Yürü yavrum okuluna/Altın bilezik koluna/Hem kızına hem oğluna/İlim irfan yuvasıdır'' görüşlerini dile getiriyor.

''Okul'' adlı şiirinde okulun ilim deryası olduğunu, her türlü güzelliğin, her türlü yeniliğin okulda olduğunu vurgulayan Veysel, ''Dünyanın en zengin aklını gördüm/Sermayesini sordum dedi ki okul'' ifadelerini kullanıyor.

Şiirlerinde cahilliği, cahil insanları her zaman kötüleyen, ömrü boyunca cehaletle mücadele eden, ilmin, atılımın, müspetin yanında olan Veysel, bir şiirinde ''Aldanma cahilin kuru lafına/Kültürsüz insanın külü yalandır/Hükmetse dünyanın her tarafına/Arzusu, hedefi, yolu yalandır'' dizelerine yer veriyor.

Cahil insanlardan hiçbir fayda gelmeyeceğini, sadece okuma- yazma bilmenin de cahillikten sıyrılmaya yetmeyeceğini anlatan ozan, ''Cahil ile sohbet etmek zor olur/Kulağı sağırdır, gözü kör olur/Her sözünde kavganıza var olur/Cahiller dikenli çalı sayılır'' sözleriyle cahilliğin ne kadar kötü olduğuna vurgu yapıyor.

Ömrünün sonuna kadar okumayı, ilimli insan olmayı nasihat eden, pek çok şiirinde insanoğlunun ölene dek okumaktan, öğrenmekten vazgeçmemesi gerektiğini vurgulayan Aşık Veysel'in, ''Vasiyetim size budur ölmeden/Oku, çalış, öğren ölene kadar'' dizelerinin bunu kanıtlar nitelikte olduğu belirtiliyor.

-Veysel'in dizelerinde milli birlik düşüncesi-

Cumhuriyet Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Edebiyat Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Doğan Kaya'nın ''Aşık Veysel'de Milli Birlik Düşüncesi ve Vatan Sevgisi'' konulu makalesinde de Aşık Veysel'in milli birlik ve beraberlik konusunda şiirlerinde işlediği temalar ele alınıyor.

Veysel'in şiirlerinden çeşitli örneklere de yer verilen makaleye göre, pek çok aşık gibi sohbetleriyle, şiirleriyle eli erdiğince gönül gözü gördüğünce, halkı gafletten kurtarmaya çalıştığı, ikazlarda bulunduğu ifade edilen ozanın, eserlerinde daima birleştirici, kaynaştırıcı bir tavır içinde davranıyor.

Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün düşünce ve prensiplerine de sıkı sıkıya bağlı olan ünlü ozan, bu bağlılığını, ''Çalışalım kurtaralım buhrandan/Nedir senlik benlik usandık candan/Irkımız neslimiz aynı bir kandan/Yurdun yaraların saralım kardaş/Yürüyelim Atatürk'ün izine/Boş verelim bozguncular sözüne/Göz atalım şu dünyanın hızına/Yürüyüp hedefe varalım kardaş'' dizeleriyle gösteriyor.

''Kürt'ü Türk'ü ne Çerkez'i/Hep Adem'in oğlu kızı/Beraberce şehit gazi/Yanlış var mı ve neresi'' dizeleriyle de birlik ve beraberliğe vurgu yapan Veysel'in, ölümünden birkaç saat önce bile kendisine söylemek istediği bir şeylerin bulunup bulunmadığı sorulduğunda, ''Ne diyeyim!...Birbirinizle konu komşu ile iyi geçinin, dirliğiniz, düzeniniz bozulmasın'' dediği belirtiliyor.

-Veysel'den genç kuşaklara son nasihatler-

Ölümünden 3 ay önce radyocu Yaşar Özürküt ile yaptığı röportajda, insanlara vermek istediği mesajların sorulması üzerine Aşık Veysel, genç kuşaklara şu nasihatlerde bulunuyor:

''Onlara söyleyişim şu olacak, çalışmak, azim, fikir. Efendime söyleyeyim, bunlar mevcut olacak. Dönmeyecek azminden insanlar. O azminden dönmeyen insan, muhakkak erinde, geçinde arzusuna ulaşır. Fakat azim deyince o da, biri yani yanlış yola azmetmiş, o muhakkak yolda kalır. Fakat doğru yola azmederse o kendini bir selamete çıkarır ve ismini baki kor dünyada, kendi de baki kalmış olur. Yoksa yanlış yola azmetmiş, onun muhakkak bir gün kafasına vururlar. Ondan hayır çıkmaz. Çıksa kalsa bile herkes nefret eder. İnsanlar iki şeyle anılır, biri nefretle, biri rahmetle. Nefretle anıldıktan sonra hiç anılmasın.''

-Dostları onu unutmayacak-

''Ben giderim adım kalır/Dostlar beni hatırlasın/Düğün olur bayram gelir/Dostlar beni hatırlasın'' dizelerinin sahibi Aşık Veysel'i anma etkinlikleri kapsamında, 21 Martta Şarkışla Kaymakamlığınca çeşitli programlar düzenlenecek.

Şarkışla Aşık Veysel Kültür Merkezi'nde saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı'nın okunmasının ardından sinevizyon eşliğinde Aşık Veysel'in hayatı anlatılacak. Yapılacak konuşmaların ardından ozanın eserlerinden örnekler sunulacak.

Daha sonra, Aşık Veysel'in doğum yeri olan Sivrialan köyündeki kabri ziyaret edilecek.

Etkinlikte, Sivrialan köyündeki Aşık Veysel Müzesi de gezilecek.