Sosyal Güvenlik Sistemi, Sosyal Devlet olmanın gereği olarak her yaş gurubundaki vatandaşına el uzatmaktadır.
Toplumumuzda Sosyal Güvenlik bilinci henüz emekleme aşamasında. Yıllarca Sosyal Güvenceden habersiz olan vatandaşlarımız belli bir yaş’a geldiklerinde, elden ayaktan düşmeye başlayınca geriye dönüp baktıklarında Sosyal Güvencesiz geçen yılların pişmanlığı keşkelerle dolup taşmakta. Keşke sigortalı bir işte çalışsaydım, sigortam olsaydı, emeklilik hayali kurabilseydim diye kara kara düşünmekte.
Sosyal Güvenlik sistemi bu durumda olan vatandaşlarımızı da unutmamış. İleri yaş gurubuna giren vatandaşlarımızı Sosyal Güvence altına alacak bir takım düzenlemeler yapmış. Bu düzenlemelerden kadın erkek ayrımı yapılmadan şartları uyan ve imkanı olanlar bu yöntemlerden faydalanmak suretiyle geleceklerini güvence altına alabilmektedir.
08.09.1999 tarihinden önce 4a kapsamında sigortalı olanlar için kısmi emeklilik diye bilinen 15 Yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün sayısı ile kadınların 58 – erkeklerin 60 yaşında emeklilik hakkını elde etmeleri mümkün.
08.09.1999 – 30.04.2018 tarihleri arasında ilk defa 4a kapsamında sigortalı olanlar için ise 25 yıllık sigortalılık süresi ve 4500 gün sayısı ile kadınların 58 – erkeklerin 60 yaşında nihayetinde emekliliğe ulaşmaları mümkün.
Ne var ki yaşı ilerlemiş olmakla birlikte hiçbir Sosyal Güvencesi olmayan vatandaşlarımız ne yapacak?
Sosyal Güvenlik sistemi içerisinde isteğe bağlı sigortalılık denilen, primleri 4b kapsamında değerlendirilen bir sigorta kolu mevcuttur. Bu sistem Bağ- Kur ile aynı statüde olmakla beraber, Bağ- Kur ‘lu olmak için vergi mükellefi olmanız gerekirken isteğe bağlı sigortalılıkta tamamen kişinin tercihiyle devreye giren Sosyal Güvencenin tüm imkanlarına (emeklilik, sağlık) sahip bir sigorta sistemi. Bu sistemin ne avantajı var? Uzun yıllar boyunca Sosyal Güvencesi olmadan çalışmış bir kişi;
Örneğin 45 Yaşına gelmiş bir kadın geçmişten hiçbir sigortası yok. 4a kapsamında sigortalı olduğu takdirde 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün sayısı ile 58 yaşında emekli olma durumu söz konusu iken; 4b kapsamında 5400 gün yani 15 tam yıl prim ödeyerek ve sigortalılık süresini beklemeden 60 yaşında emekli olabilecektir.
Sosyal Güvenlik sisteminde normal şartlarda en dezavantajlı kesimi Bağ -Kur sigortalıları olmasına rağmen yukarıda örneğini verdiğim nedenlerden dolayı bazen Bağ- Kur SGK dan daha avantajlı duruma gelebiliyor.
01.05.2008 ve sonrasındaki tarihlerde ilk defa sigortalı olanlar için ise emeklilik süreleri her ne kadar 65‘li yaşlara uzatılmış olsa da nihayetinde emekliliğe ulaşmaları mümkün.
Örneğin 45 yaşına gelmiş erkek vatandaşımız hiçbir sosyal güvencesi yok. İster 4a kapsamında sigortalı olsun isterse 4b kapsamında 5400 gününü 31.12.2018 tarihine kadar tamamlarsa 63 yaşında emekli olabilecektir.
Özgür Kaya
turkgun.com