Kampanyalı satışlara ilişkin yeni düzenlemeler

Türkiye, bugünlerde yine bir alış verişlerde “indirim” furyası ile karşı karşıya.

Bir yandan yeni yıla girerken tekrarlanan indirimli satışlar, bir yandan da kış sezonunun sonuna yaklaşılması nedeniyle yapılan indirimli veya kampanyalı satışlar.

Bir büyük mağazaya gidiyorsunuz, bir giyim eşyası alıyorsunuz. Normal sezon fiyatından bedelini ödüyorsunuz. Aradan belirli belirsiz birkaç gün geçiyor. Aynı mağazadan daha önce satın aldığınız giyim eşyasının fiyatının yüzde 50 ucuzladığını görüyorsunuz. Tabii hayıflanıyorsunuz!...

Hatta aradan bir iki hafta daha gidiyor yüzde 20 daha indirim yapılıyor ve daha önce satın aldığınız o giyim eşyasının fiyatının yüzde 70 oranında indirildiğini görüyorsunuz.

Yapacağınız çok bir şey yok, yeni sezonda mal almamaktan başka… Yani artık normal sezonda mal almıyorsunuz, sezon sonunu bekliyorsunuz. Hatta mağaza tarafından da SMS mesaj ile bilgilendiriliyorsunuz. Kimseler kapmadan siz gelin önceden malınızı seçin mesajı ile her şeyi unutup mağazaya koşuyorsunuz.

Başta giyim ve ev eşyası olmak üzere, pek çok nihai tüketim mallarında neredeyse 12 ay boyunca çeşitli indirimlere şahit oluyorsunuz.

Üstelik de ünlü marka mağazalarda…

Ayrıca da ünlü, anlı şanlı AVM’lerde…

Böylesine acımasız, kuralsız, düzensiz, zamansız indirimli veya kampanyalı satışlar ile hem satıcıya kötülük yapılmış oluyor ve hem de iyi niyetli alıcıya…

Şimdi bu konuya çeki düzen vermek üzere TBMM’de yeni bir kanun kabul edildi.

14 Ocak 2015 günü TBMM’de kabul edilen 6585 sayılı Kanun ile perakende ticaretin düzenlenmesi amaçlanıyor.

Anılan kanunun amacı; perakende işletmelerin açılış ve faaliyete geçiş işlemlerinin kolaylaştırılması, perakende ticaretin serbest piyasa ortamında etkin ve sürdürülebilir rekabet şartlarına göre yapılması, tüketicinin korunması, perakende işletmelerin dengeli bir şekilde büyüme ve gelişmesinin sağlanması ve perakende işletmelerin faaliyetleri ile bunların birbirleri, üretici ve tedarikçilerle ilişkilerinin düzenlenmesi olarak belirlenmiş.

Ayrıca bu kanunun uygulanmasında;

• Alışveriş merkezi,

• Büyük mağaza,

• Mağaza markalı ürün,

• Özel yetkili işletme,

• Zincir mağaza,

gibi konulara yeni tanımlar getirilmiş.

Kanunun 9. maddesinde de “kampanyalı satış ve alışveriş festivali” konuları yeniden tanımlanmış.

Anılan kanun düzenlemesi aynen şöyle:

1) Perakende işletmeler, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve ilgili diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uymak kaydıyla indirimli veya promosyonlu satış kampanyaları düzenleyebilir. Ancak kampanyanın süresi; işyeri açılışı, devri, kapanışı, adres veya faaliyet konusu değişikliğinde üç ayı, 6102 sayılı Kanun hükümlerine göre tasfiye durumunda ise altı ayı geçemez. Perakende işletmeler başlangıç ve bitiş süresi belli olmayan indirimler yapamaz.

2) Mahallî idareler ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile bunların ortağı olduğu şirketler ve diğer tüzel kişiler; birlikte veya bağımsız olarak, perakende işletmelerin katılımıyla, yılın belli dönemlerinde, ilçe, il, bölge veya ülke düzeyinde alışveriş festivali düzenleyebilir. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının bu festivaller için ayıracakları ödenek miktarı, bütçelerinin yüzde beşini geçemez. Alışveriş festivalinin başlangıç ve bitiş tarihleri ile festivalin programı ve uygulama alanı önceden bakanlığa bildirilir.

3) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Bu arada kanunun 10. maddesiyle de “sürekli indirimli satış” konusuna açıklık getirilmiş ve şöyle tanımlama yapılmıştır:

“Sürekli indirimli satış; seri sonu, sezon sonu, ihraç fazlası, kusurlu ve benzeri malların, perakende işletmelerce, indirimli fiyattan veya malların fabrika çıkış fiyatı üzerinden yıl boyunca satılmasıdır”.

Madde düzenlemelerinden de anlaşıldığı üzere;

• Kampanyalı satış süresi bir yılda 3 ayı geçemeyecek (tasfiye halinde bu süre 6 ayı geçemeyecek),

• İndirimlerin başlangıç ve bitiş süreleri önceden belli olacak,

• Yerel yönetimler ve mesleki kuruluşlar da belli zamanlarda alış veriş festivali düzenleyebilecek (son yıllarda İstanbul ve Ankara gibi büyük metropollerde sürdürülen festivaller böylece yasal bir zemine oturtulmuş olacak).

Bugüne kadar böyle bir yasal düzenlemenin yapılmaması eksiklik ve aksaklık idi. Ancak; yapılan düzenlemenin çok etkin ve sağlıklı olduğunu iddia etmek de mümkün değil. Doğrusu buna “başlangıç” demek gerekir.