Türkiye'den Aylık Bağlandıktan Sonra Yurtdışında Çalışanların Maaşları Kesilir Mi? (Cengiz TÜRK)

Türkiye'den Aylık Bağlandıktan Sonra Yurtdışında Çalışanların Maaşları Kesilir Mi ?

Yayınlanan Genelge ile;

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanununun yürürlük tarihinden önce Türkiye' de çalışmaya başlayan ve yurtiçi hizmet borçlanmaları dahil olmak üzere sadece bu çalışmalarına istinaden Sosyal güvenlik Kurumunca gerek malullük, gerekse yaşlılık aylığı bağlanan kişilerin, sözleşmeli bir ülkede çalışmaya başlamaları halinde aylıklarının kesilip kesilmeyeceği ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda işlem yapılması uygun görülmüştür.

1- 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce aylık bağlananlar

5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önceki sosyal güvenik kanunlarının mülga hükümlerine göre aylık bağlandıktan sonra ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde çalışılmaya başlanması halinde, bağlanan aylıkların doğrudan kesileceğine ilişkin anılan kanunlarda açık hüküm bulunmadığından; 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önceki sosyal güvenlik kanunlarının mülga hükümlerine göre malüllük veya yaşlılık aylığı bağlananların sözleşmeli bir ülkede çalışılmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmeyecektir.

2- 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra aylık bağlananlar

5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olup, 2008/Ekim ayından sonra tarafına 5510 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesine göre malullük veya yaşlılık aylığı bağlananların ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelerde çalışmaya başlamaları halinde aylık1arı ödemeye devam edilecektir.

3-Sözleşmesiz ülkelerde çalışmaya başlayanlar

5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önceki sosyal güvenlik kanunlarının mülga hükümlerine yada 2008/Ekim ayından sonra 5510 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine göre malullük veya yaşlılık aylığı bağlananların ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış olan ülkelerde çalışmaya başlamaları halindc eskiden olduğu gibi aylıklan kesilmeyecektir.

4-5510 sayılı Kanuna göre aylık bağlananlar

5510 sayılı Kanunda, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olan kişilerden malullük eya yaşlıltk aylığı bağlandıktan sonra yabancı ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların aylıklarının kesileceğine dair açık hüküm bulunmaktadır. Buna göre, yabancı ülke ile sosyal güvenlik sözleşmesi olup olmadığına bakılmaksızın, bu Kanun hükümlerine göre ilk defa sigortalı olduktan sonra malullük eya yaşlılık aylığı bağlananların yabancı ülkelerde çalışmaları durumunda aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başmdan itibaren kesilecektir.

5-Sözleşmelerde aylık bağlandıktan sonra diğer ülkelerde çalışmaya başlanılması halinde aylıkların kesileceğine ilişkin hüküm bulunması

Sözleşmeli ülkede çalışılmaya başlanması halinde aylıkların kesileceğine ilişkin mevcut sosyal güvenlik sözleşmelerinde hüküm bulunmamakla birlikte, bu konuda bir hüküm konulması halinde tadil sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten sonra, yeni İmzalanacak sosyal güvenlik sözleşmelerinde bu hükmün bulunması halinde ise sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra çalışmaya başlayanların aylıkları kesilecektir.

Bu hükmü içeren bir sosyal güvenlik sözleşmenin yürürlüğe girmesi veya mevcut sözleşmelerde bu yönde bir tadil yapılması halinde ayrıca duyurulacaktır.

Bu Genelge hükümleri sosyal güvenlik sözleşmelerine göre kısmi yada müstakil malullük veya aylığı bağlanmış olanlar hariç olmak üzere, sadece ülkemızdeki hizmetlere istinaden 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihınden önceki sosyal güvenlik kanurılarının hükümlerine ya da 2008/Ekim ayından sonra 5510 sayı1ı Kanunun geçici 2 nci maddesine göre malullük veya yaşlılık aylığı bağladıktan sonra sözleşmeli bir ülkede çalıştıkları gerekçesiyle aylıkları kesilenler hakkında uygulanacak olup, bu yönde bir tespit veya müracaat olması halinde aylıkların ödenmesine, aylığın kesildiği tarih itibariyle başlanacaktır.

Sonuç: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanununun yürürlük tarihinden önce Türkiye' de çalışmaya başlayan ve yurtiçi hizmet borçlanmaları dahil olmak üzere sadece bu çalışmalarına istinaden Sosyal güvenlik Kurumunca gerek malullük, gerekse yaşlılık aylığı bağlanan kişilerin, sözleşmeli bir ülkede çalışmaya başlamaları halinde;

1).

a)5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce aylık bağlananlar

b)5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra aylık bağlananlar

2008/Ekim ayından sonra tarafına 5510 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesine göre,

c)Sözleşmesiz ülkelerde çalışmaya başlayanların

2008/Ekim ayından sonra tarafına 5510 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesine göre,

aylıkları kesilmeyecektir.

2).

a). 5510 sayılı Kanuna göre aylık bağlananların

yabancı ülkelerde çalışmaları durumunda aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başmdan itibaren aylıkları kesilecektir.

3)

a). Sözleşmelerde aylık bağlandıktan sonra diğer ülkelerde çalışmaya başlanılması halinde aylıkların kesileceğine ilişkin hüküm bulunması

Sözleşmeli ülkede çalışılmaya başlanması halinde aylıkların kesileceğine ilişkin mevcut sosyal güvenlik sözleşmelerinde hüküm bulunmamakla birlikte, bu konuda ilgili sosyal güvenlik sözleşmesine bir hüküm konulması halinde tadil sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten sonra, yeni İmzalanacak sosyal güvenlik sözleşmelerinde bu hükmün bulunması halinde ise sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra çalışmaya başlayanların aylıkları kesilecektir.

Cengiz TÜRK

SMMM-SPK Lisanslı Bağımsız Denetçi.