Vergide dava açma süresini kaybedenler ne yapmalıdır?

Vergi yargısında dava açma süresini kaybedenler ne yapmalıdır?

Bilindiği gibi, vergi yargısına müracaat açısından belirli sürelerde bu hakların kullanılması gerektiği bilinmektedir. Örneğin kendisine vergi ve ceza ihbarnamesi tebliğ edilen gerçek ve tüzel kişiler normal koşullarda 30 gün içerisinde vergi yargısına müracaat etmek zorundadırlar. (Bkz.  İYUK md.14, VUK md. 377)

Kendisine vergi ve ceza ihbarnamesi  tebliğ edilen gerçek ve tüzel kişiler ihbarnamenin tebliğ edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde vergi yargısına müracaat edebilirler. (İYUK md.7,8,61)

Bazı  özel hallerde vergi yargısına gidebilmede süreler 30 günden daha fazla olabilir. Örneğin adli tatil veya çalışmaya ara verme, mali tatil, uzlaşmaya müracaat vs durumlarda dava açma süreleri uzayabilir.

Adli tatil dönemlerinde dava açma süreleri adli tatilin  dahilinde kalması halinde süreler adli tatilin bitiminden  itibaren 7 gün uzamış sayılır.  Adli tatilin  başlangıcı 20 Temmuz 31 Ağustos dönemleri olup, 1 eylülden itibaren süreler 7 gün daha uzamaktadır.

Diğer taraftan bazı hallerde  dava açma da son gün mali tatile  tekabül edebilir.  Bu gibi durumlarda mali tatili izleyen 7 gün içerisinde vergi mahkemesinde dava açılmalıdır.Mali tatil 1temmuz 20 temmuz  dönemleri  içerisinde geçerlidir. Bu dönemlere tekabül eden bir ihbarname tebligatı halinde 20 temmuzdan itibaren dava açma süresi otomatik olarak 7 gün uzamaktadır.

Uzlaşma talep edip, uzlaşmanın temin edilmemesi veya uzlaşmaya varılmaması halinde uzlaşma komisyon kararının mükellefe tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde vergi mahkemesinde dava açılması mümkündür.

Ödeme emirlerine karşı dava açma süreleri normal koşullarda 7 gündür. Bu dava açma süresinin son günü adli tatil veya mali tatile tekabül etmesi durumunda süreler otomatik olarak uzamaktadır.

Son olarak, dava açma süresini kaybeden veya geçiren mükellefler açısından ödeme emrinin incelenmesi ve buna karşı ise, VUK md. 116 hükmüne göre düzeltme talep edilmesi veya düzeltme sebepleri yanı sıra  böyle bir borcunun bulunmadığını öne sürmesi ya da ödeme emrinin muhatabında hata olduğunu belirtmesi halinde süreç yeniden başlatılabilir.

Uzlaşma komisyonlarına müracaatta ise, yine ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 günlük süre geçerlidir. Bu sürenin geçirilmesi halinde mükellefin mücbir sebebi var ise,  bu durumun doktor raporu veya başka geçerli belgelerle ispat edilmesi halinde uzlaşmaya yeniden müracaat olunabilir. Uzlaşma komisyonlarına müracaatta 30 günlük sürenin hesabında adli tatil, mali tatil dikkate alınmalıdır.  Mükelleflerin kendilerine tebliğ edilen ihbarnamelere karşı uzlaşma talep süresi tebliğ tarihini izleyen  günden itibaren 30 gündür. Burada tebliğ edilen gün hesaba katılmaz. (Bkz. VUK md.18)

Vergi mahkemesi kararlarına karşı normal koşullarda  (tek hakimle  verilen kararlarda)  30 gün içerisinde bölge idare mahkemesine itiraz edilmesi  zorunludur.  Eğer, vergi mahkemesi kararı  3 lü hakimle verilmiş karar ise (heyet şeklinde) bu durumda 30 gün içerisinde Danıştay’a temyiz edilmesi  gerekir.  Gerek itiraz, gerek temyiz ve gerekse karar düzeltmede  süreler açısından davacılar  adli tatil süreleri dikkate alınmalıdır.   Danıştay tarafından  verilen kararlara karşı 15 gün içinde aynı daireye  karar düzeltme talep edilebilir.

213 sayılı VUK md. 116 hükmüne göre dava açma süresi içerisinde (yani 30 gün içinde) düzeltme talep edilmesi mümkündür. Vergi dairesinin düzeltme talebini reddetmesi üzerine Maliye Bakanlığına 30 gün içinde şikayet yoluyla müracaat  yapılabilir. (VUK md.124) Maliye Bakanlığının şikayet yoluyla müracaata olumsuz görüş vermesi halinde  30 gün içerisinde vergi mahkemesi nezdinde yeniden dava açılabilir.

Dr. Mustafa Alpaslan