YURT DIŞI BORÇLANMASINDA SİGORTA STATÜSÜ

YURT DIŞI BORÇLANMASINDA SİGORTA STATÜSÜ

Yurt dışından emekli olanın yurt dışı borçlanması farklı olur

"Ben 1952 doğumluyum, 1970 yılında 3 yıl ilkokulda öğretmenlik yaptıktan sonra Avusturya’ya gittim ve 35 yıl çalıştıktan sonra 6 ay önce Avusturya’dan emekli oldum. Avusturya’dan emekli olurken Türkiye’deki Emekli Sandığı günlerimi bildirmedim. Şimdi Türkiye’den SSK şartlarından emekli olmak istiyorum. 15 gün kadar SSK’lı çalışıp sonra SSK’ya borçlanma yaparak emekli olabilir miyim?" Aslan …

HANGİ SÜRELER BORÇLANILABİLİR

Yurt dışı borçlanmasını düzenleyen 3201 Sayılı Kanuna göre, Türk vatandaşları, yurt dışında geçen sigortalılık süreleri ile bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik sürelerini, ev kadınları (tüm kadınlar) ise sigortalı çalışmasalar dahi ikamet ettikleri süreleri borçlanabilmektedir. Ancak 18 yaşın doldurulmasından önce yurt dışında sigortalı ve ev kadını olarak geçirilen süreler, Türk vatandaşlığının kazanılmasından önce veya Türk vatandaşlığının kaybedilmesinden sonra yurt dışında sigortalı veya ev kadını olarak geçmiş süreler ile ikili sosyal güvenlik sözleşmesine göre kendilerine kısmi aylık bağlanmış olanların yurt dışında geçen sigortalılık süreleri arasında ve bu sürelerin bitim tarihinden sonraki işsizlik sürelerinin borçlanılması mümkün değildir.

YURT DIŞI BORÇLANMASINDA SİGORTA STATÜSÜ

"Yurtdışı Borçlanması" hakkından yararlanmak isteyen sigortalıların yurt dışı borçlanmasına esas sigortalılık statüleri, Türkiye’de daha önce sigortalı çalışması varsa en son sigortalılık statüsüne sayılmaktadır. Örneğin; Türkiye’de en son sigorta statüsü 4/a kapsamında olan yani SSK sigortası olan kişinin yurt dışı borçlanması, SSK kapsamında sayılır. Türkiye’deki son sigorta statüsü 4/b kapsamında olan yani Bağ-Kur sigortalısı iken borçlanma müracaatı yapanın borçlanma statüsü ise Bağ-Kur, en son Emekli Sandığı statüsünde iken borçlananın sigorta statüsü de Emekli Sandığı kapsamında değerlendirilir.

Belirtelim ki; daha önce Türkiye’de sigortalı çalışması olmayanların yurt dışı borçlanmaları ise Bağ-Kur statüsünde değerlendirilir. Bu nedenle Türkiye’de sigortalı çalışması olmayanların yurt dışı borçlanma müracaatı öncesi Türkiye’de SSK sigortalısı olarak bir işte çalıştıktan sonra yurt dışı borçlanması yapması menfaatlerine olur. Burada da dikkat edilmesi gereken en önemli husus, önce Türkiye’ye gelinmesi, sonrasında da gerçekten sigortalı olarak çalışılmasıdır. Daha açık bir ifade ile kişinin bir iş yerinde gerçekten fiilen çalışmadan kendisini sigortalı göstertmemesi gerekir. Unutmayalım ki; SSK sigortalısı olmanın birinci şartı bir iş yerinde bizatihi çalışmaktır.

YURT DIŞINDAN EMEKLİ OLANIN BORÇLANMA STATÜSÜ

Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış olan ülkelerden emekli olan vatandaşlarımızın Türkiye’deki son sigorta statüleri SSK değilse yurt dışı borçlanmalarının SSK kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmaz. Çünkü bu durumda olan vatandaşlarımıza önce Türkiye ve yurt dışındaki sigortaları birleştirilmek suretiyle Türkiye’deki son sigorta statüsünden kısmi aylık (sözleşme aylığı) bağlanır. Akabinde de yapılacak olan borçlanma aylık bağlanacak olan son sigorta statüsüne sayıldıktan sonra kısmi aylık tam aylığa dönüştürülür.

ÖNCE KISMİ AYLIK, BORÇLANMA SONRASI TAM AYLIK

Konuyu daha anlaşılır kılma adına okurumuzun, yapılacak olan yurt dışı borçlanma prosedürünün nasıl gerçekleşeceğini sizlere aktarmam faydalı olacaktır. Türkiye’de Emekli Sandığı statüsünde 3 yıl hizmeti ve Avusturya’da 35 yıl hizmeti olmak üzere toplamda 38 yıl sigorta hizmeti bulunan okurumuza Emekli Sandığı kapsamından aylık hesaplanacaktır. 38 yıl üzerinden hesaplanan Emekli Sandığı maaşı, Türkiye sigorta hizmeti olan 3 yıllık sigortalılık süresine orantılanarak okurumuza 3/38 oranında kısmi Emekli Sandığı maaşı bağlanacaktır. Okurumuzun, kendisine bağlanan 3/38 oranındaki kısmi maaşı tam maaşa dönüştürebilmesi için Emekli Sandığı statüsünde 12 yıl borçlanma yapması gerekecek. Okurumuz, 12 yıl borçlanma yapınca, 15 yıl sigorta ve 61 yaş şartını sağlamış olacağından kendisine daha önce 3/38 oranında bağlanmış olan kısmi emekli maaşı 15 yıl Emekli Sandığı hizmetine göre tam emekli maaşına dönüştürülecektir.

Okurumuz, yurt dışından emekli olmadan önce Türkiye’ye gelmiş ve SSK sigortalısı olarak bir miktar çalışmış ve sonrasında yurt dışından emekli olmuş olsa idi bu kez kendisine önce kısmi SSK maaşı bağlanacak akabinde sadece 7 yıl borçlanma yapınca kısmi maaşı 15 yıl 3600 gün şartlarından tam SSK maaşına dönüştürülecekti. Okurumuz, son sigorta statüsü Emekli Sandığı olduğu için SSK statüsüne kıyasla hem daha fazla süre borçlanma yapmak zorunda kaldı. Hem de SSK borçlanmasına göre yaklaşık 1.5 kat yüksekten borçlanma ödemekle yükümlü oldu.

***

TARAFSIZ GÖRÜNÜMLÜ SİYONİSTLER DAHİL ALAYINIZA “ONE MİNUTES”

İzninizle sosyal güvenlik dışında da bir çift söz etmek istiyorum. Ey Siyonist İsrail Hükümeti. Öldürmeyi çok iyi biliyorsunuz, plajlardaki çocukları nasıl öldürdüğünüzü nasıl vurduğunuzu bir kez daha gördük. Bu mübarek Ramazan-ı şerif hürmetine Allah alayınızı kahreylesin. İçimizdeki tarafsız görünümlü Siyonistler dahil alayınıza “One Minute”



20.7.2014

Şerif Akçan

turkiyegazetesi.com.tr