Af Kanunu kapsamında 'kısmi ihya' yaparak emekli olabilir miyim?
Soru: Yapılandırma yaptığımda ekte gönderdiğim belgeyi verdiler. Toplam 10319 gün için 115 bin lira borç çıkartıyorlar. Banka da ‘maaşın yüzde 90’ına kredi veririm’ diyerek 45 bin lira kredi verebileceğini söylüyor. 6689 günümü kısmi ihya yaparak emekli olabilir miyim? Caner Ç
Cevap: Prim borcundan dolayı durdurulan sigortalılık süresinin tamamının ihya (canlandırma) edilmesi gerekiyor. Maalesef 10319 günden lazım olan kadarının primini ödeyerek, durdurulan sigortalılık sürenizi kısmi olarak ihya edip emekli olamazsınız.
Ağustos 2022'de emeklisiniz
Soru: Ağustos 1971 doğumluyum. Sigorta başlangıcım Ekim 1987’de yapıldı. Fakat çıraklık sigortası olduğu için sayılmıyormuş. Ekim 1989’da da normal sigorta başlangıcım var ve 8253 gün primim bulunuyor. Askerliğimi 1992-1993 yılları arasında yaptım. Ne zaman emekli olurum? Haydar Ç
Cevap: Çırak sigortasında emeklilik primi ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 51 yaşınızı dolduracağınız Ağustos 2022’de emekli olabilirsiniz.
İşveren yıllık izindeki işçiyi çalışmaya zorlayamaz
Soru: Kurumsal bir firmada 14 yıldır idari işler yöneticisi olarak görev yapıyorum. Yıllık izinlerimin hiç bir zaman tamamını kullanamadım ve yıllardır birikti. Tüm hayatım işimden ibaret oldu resmen. Biriken 163 gün iznimi pandemi sürecinde 1 Ağustos itibarıyla yönetim tarafından kullanmam gerektiği bildirildi ve 1 Ağustos itibarıyla senelik izne çıkarıldım. Tabi senelik izne çıkarılmam biraz değişik oldu. Yani işimi evden yürütüyorum. İş takibi, personel planlaması, puantaj vs. Bu izin sistemi sizce yasal mı? Sonradan bir hak iddia edebilir miyim? Emre A
Cevap: Yıllık ücretli izin; bir yıl boyunca çalışarak yorulduğu varsayılan işçiye dinlenip bedensel ve ruhsal yorgunluğunu atması için kullandırılmaktadır. Yıllık ücretli izin hakkı; dayanağını kanundan alan, işverenin işçiyi gözetme borcuna dayalı sosyal nitelikli bir işçi hakkıdır. Bu sebeple işçi, Anayasal bir hak olan yıllık ücretli izin hakkından vazgeçirilemez. Yıllık ücretli iznin, işyerinin gereklerine uygun biçimde ve mümkün olduğunca işçinin talebi çerçevesinde kullandırılması gerekir.
Yıllık ücretli izinlerin öngörülen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Yıllık ücretli iznin işveren tarafından bölünemeyeceği kural olarak kabul edilmiş olmakla birlikte, tarafların anlaşması ile bir bölümünün 10 günden aşağı olmamak üzere bölünebileceği yasa hükmüdür (4857 sayılı kanun, madde 56). Belirttiğimiz hususlardan da anlaşılacağı gibi yıllık izinde olan kişinin çalıştırılması halinde, izin kullanmamış sayılır. Dolayısıyla çalıştırıldığı gün kadar yıllık iznine ilave edilmesi yani artırılması gerekir.
Belirttiğiniz şekilde bir izin kullanımı yasaya aykırıdır. İşverenle görüşüp, izinde olduğunuz sürece çalışmayabilirsiniz. İşveren sizi çalışmaya zorlayamaz. Zorlarsa iş akdinizi bu nedenle feshedip, kıdem tazminatınızı, varsa ücret alacaklarınızı ve kullanmadığınız yıllık izin süresinin ücretini alarak işinizden ayrılabilirsiniz.
Babam 2021'de mi yoksa 2022'de mi emekli olacak?
Soru: 4 Nisan 1964 doğumlu babamın, Bağkur başlangıcı 1 Nisan 1997’de yapıldı. 4900 gün primi var. Askerlik borçlanması yaparak, 2021 yılında doğum gününde emeklilik başvurusu yapabilir mi yoksa 2022 yılında mı emekliliği hak etmiş olacak? Serdar B
Cevap: Babanız, Bağkur’dan yaş haddinden emekli olmak için 5400 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Askerliğinin 500 gününü borçlanarak primini 5400 güne tamamlaması halinde, 58 yaşını dolduracağı 4 Nisan 2022’de emekli olabilir.
EKREM SARISU
https://www.posta.com.tr/yazarlar/ekrem-sarisu/af-kanunu-kapsaminda-kismi-ihya-yaparak-emekli-olabilir-miyim-2297402