İşgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumak ve artırmak amacıyla 2016 yılından 2020 yılı sonuna kadar sağlanan asgari ücret desteği 2021 yılında da sürdürülecek. TBMM'de Kabul edilen ve Sayın Cumhurbaşkanımızın onayı sonrası Resmi Gazete'de yayınlandıktan sonra yürürlüğe girecek düzenleme ile toplamda 1,4 milyon işletmeye 6,2 milyar lira asgari ücret desteği sağlanacak. asgari ücret desteğinden 9,3 milyon sigortalının faydalanacağı öngörülüyor.
Sektör ayrımı olmaksızın tüm işyerlerini kapsayacak destek için başvuruya ise gerek bulunmuyor. Şartları sağlayan çalışanlar için işverenlere otomatik olarak 2021 Ocak ayından itibaren asgari ücret desteği sağlanacak ve MUHSGK'da ödenecek primlerden mashup edilecek.
Uygulamada 2020 yılının aynı ayına ilişkin SGK'na verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 147 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2021 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2021 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2021 yılı Ocak ilâ Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Ancak 147 TL olarak belirlenen prime esas günlük kazanç tutarı 6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 294 Türk lirası olarak esas alınacaktır.
Diğer bir deyişle toplu iş sözleşmesi olmayan işyerlerinde günlük 147 TL ve 30 günlük olarak 4.410.- TL ve altı SGK prim matrahı olanlar için asgari ücret desteğinden yararlanılacak. Ancak, toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerinde ise günlük 294 TL ve 30 günlük olaraksa 8.820.- TL ve altı prim matrahı olanlar için asgari ücret desteğinden yararlanılacak.
Asgari ücret desteğinden yararlanılacak ayda/dönemde, 2020 yılı Ocak ilâ Aralık ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 /(a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması hâlinde asgari ücret desteği hükümleri uygulanmayacaktır.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya sigortalıların prime esas kazançlarını 2021 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için Kuruma bildirmediği veya eksik bildirdiği tespit edilen işyerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır ve bu işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz. Ancak, ilgili ayda 2021 yılına ait aylık brüt asgari ücretin onda birini geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaya devam edecektir.
Önceki yıllarda küçük tutarlarda bile olsa eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda ciddi mağduriyetler yaşanmaktaydı. Yapılan düzenleme ile bu hususta değişiklik yapıldı. Yani gün ve sigortalı da bir değişiklik olmadığı sürece toplam 357 TL nın altında eksiklik asgari ücret desteğini bozmayacak.
İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2021 yılı Ocak ilâ Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması hâllerinde bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendine ilişkin hükümler uygulanmayacak. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendiren işverenler bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece anılan fıkra hükmünden yararlandırılacak. Bu maddenin uygulanmasında bu Kanunun ek 14 üncü maddesi hükümleri uygulanmaz.
3213 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi uyarınca ücretleri asgarî ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan "Linyit" ve "Taşkömürü" çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında (a) bendi uyarınca belirlenecek günlük kazanç 392 Türk lirası olarak ve 2020 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50'sini geçmemek üzere, 2021 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınacak.
Resul Kurt
Star gazetesi