Ülkemizde ilk uygulanan sigorta kollarından biri de İş Kazası Sigortasıdır. Bu sigorta kolu uzun yıllar SSK tarafından sadece işçiler ve işçi gibi sigortalı olanlar için güvence sağlamış ve gerekli yardımlar yapılmıştır. Hâl böyle olunca iş kazası denilince hemen işçiler akla gelmektedir. Oysaki iş kazası yardımlarından artık Bağ-Kur’lular da faydalanmaktadır.
Bunun için kazayı geçiren kişinin Bağ-Kur sigortalı olması, kaza sonucu bedence veya ruhça engelli hâle gelmesi, kaza ile sonuç arasında uygun bir illiyet bağının bulunması, şartlarının bir arada bulunması gerekmektedir.
İŞ KAZASI SAYILAN HÂLLER
Esnaf-sanatkâr, şirket ortağı, iş yeri sahibi ve diğer Bağ-Kur’lu sigortalıların iş yerinde bulunduğu sırada ve yürütmekte oldukları işleri nedeniyle maruz kaldıkları kazalar iş kazası sayılmaktadır.
Birden fazla iş yerinde sigortalılık niteliği devam eden Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında sigortalı sayılanlar bakımından her bir iş yerinde meydana gelen olaylar bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Sigortalının iş yeri, SGK’ya yapılan iş kazası bildirimlerinden tespit edilebileceği gibi, yapılacak araştırmalarla sigortalılık niteliğine ilişkin elde edilebilecek belgelerden de tespit edilebilmektedir. Örneğin; kolektif ve limitet şirketlerin ortaklığı ile sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketin komandite ortaklığını aynı anda üzerinde bulunduran sigortalının üç şirkete ait iş yerlerinden herhangi birinde denetim yaparken düşmesi sonucu yaralanması iş kazası sayılacaktır.
İŞ KAZASINDA SGK’NIN YAPMAKTA OLDUĞU YARDIMLAR
Genel olarak iş kazası hâllerinde sigortalılara sağlanan haklar; Sigortalıya geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneğinin verilmesi ile;
Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması,
İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine gelir bağlanması,
Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi ve
İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesinden ibarettir. Ödenekleri anlaşmalı banka şubeleri aracılığı ile yapılmaktadır.
Sürekli iş göremezlik geliri, iş kazası sonucu oluşan hastalık ve engellilik nedeniyle SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden SGK sağlık kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalıya bağlanmaktadır.
BORÇLARINI ÖDEMELERİ ŞART
Sigortalıların iş kazasına bağlı olarak geçici iş göremezlik ödeneklerinden yararlanabilmeleri için SGK’ya yapılan bildirimin iş kazası olarak kabul edilmesi gerekir. SSK sigortalılarına iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle iş göremedikleri sürece prim ödeme gün sayısı şartı aranmaksızın ilk günden itibaren her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında sigortalı sayılanlara iş kazası hâlinde geçici iş göremezlik ödeneği ise genel sağlık sigortası dâhil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla yatarak tedavi ve bu tedavi sonrası ayaktan tedavilerine ilişkin verilen istirahat süreleri için ödenecektir.
Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süresiz olarak çalışanlar, 4/1-a (SSK) kapsamında sigortalı sayılırlar. Bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları bakımından yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanmaktadır.
İŞ KAZASINI KENDİNİZ BİLDİRİN!
Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan Bağ-Kur sigortalılarının iş kazası hâllerinin bildirimi kendileri tarafından yapılması gerekmektedir. Bağ-Kur (4/1-b) sigortalıları iş kazasını; SGK’ya bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonraki 3 iş günü içinde bildirmeleri gerekmektedir.
İş kazası bildirimleri; e-Sigorta uygulaması ile (uygulama için tıklayınız: http://uyg.sgk.gov.tr/IsvBildirimFormu/welcome.do) veya “İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirgesi” ile doğrudan ya da posta yoluyla sosyal güvenlik il müdürlüğü /sosyal güvenlik merkezine gönderilerek yapılabilmektedir. Bağ-Kur sigortalıların iş kazası geçirmeleri ve belirtilen sürelerde bildirim yapılmaması hâlinde bildirim tarihine kadar geçen süre için yapılacak geçici iş göremezlik ödeneği ödenmemektedir. Bildirim tarihinden sonraki sürelere ait geçici iş göremezlik ödeneği ise ödenmektedir.