Beyanname vermeye hazırlanan şirketler GEKAP’a takıldı

Beyanname vermeye hazırlanan şirketler GEKAP’a takıldı

Uygulamanın muhasebe açısından zorluklar yaratacağını vurgulayan SMMM’ler, GEKAP’ın yılda bir kez verilmesi ve kaynağında vergilendirilmesini istedi.

Geri Kazanım Katılım Payı (GEKAP) ödemelerinin ilki temmuz sonunda yapılacak. Özellikle kaynakların verimli kullanımı ve plastik poşetlerden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi için geçen yıldan beri satış noktalarında paralı plastik poşet uygulaması başlatılmış, satış noktalarında satılan her bir poşet için satıcıların 15 kuruşluk geri kazanım katılım payı ödemesi zorunlu tutulmuştu. Poşet vergisi olarak da adlandırılan bu uygulama tüketiciler tarafında ciddi bir tartışma konusu olmuştu. Öte yandan poşet dışında kalan ürünlere yönelik GEKAP uygulamasının da 2019 yılı ortasında yürürlüğe girmesi bekleniyordu, ancak sektörlerden gelen itirazlar nedeniyle ertelenmişti.
Uygulamanın kapsamı 31 Aralık 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle genişletilerek 1 Ocak 2020 itibariyle de hayata geçirilmişti. Mart ayında yeniden yapılan düzenlemeyle GEKAP beyannamesi beyan verme sürelerinin 2020 yılı için 6’şar aylık dönemde, sonraki yıllarda da 3’er aylık dönemlerde verilmesi kararlaştırılmıştı. Üretici firmalar ilk 6 ayda tükettikleri ambalajlar için tahakkuk eden geri katılım paylarını beyan dönemini takip eden ayın son günü olan 31 Temmuz tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 4 Ağustos sonuna kadar ödeyebilecek. Bir sonraki 6 ayın ödemeleri ise 2021’in ocak ayında yapılacak. Uygulamaya göre ödeme yükümlülüğü, plastik poşetler için satış noktalarının, diğer ambalajlar içinse piyasaya süren ve/veya ithalatçıların sorumluluğunda.

Plastik poşette 15 kuruştan 18 kuruşa yükseldi

Plastik poşette 15 kuruş olan geri kazanım katılım payı tutarı da 2020 yılı için 18 kuruşa yükseltildi. Üreticiler içinse geri kazanım katılım payı kilogram veya adet başına 1 kuruş ila 15 lira arasında değişen tutarlara sahip. Örneğin otomotiv pilleri ile lityum içeren araç bataryaları kilogramda 15 TL, binek araç lastikleri adette 2 TL, metal içecek ambalajları adet başına 3 kuruş, kâğıt karton ambalajlarda adet başına 1 ila 4 kuruş, cam ambalajlarda ise adet başına 1 ila 10 kuruş arasında değişen tutarlarda beyan edilecek. Temmuz ayı beyanları ay sonuna kadar yapılacak. Öte yandan geri kazanım katılım payı uygulamasının maliyetlerini yükselteceğini belirten sanayiciler, konuyla ilgili odalar nezdinde toplantılar yapıldığını aktardı.

“Meslek örgütü olarak sorumluluk almayacağız”

Uygulamada ısrar edilmesi halinde meslek örgütü olarak sorumluluk alamayacaklarını vurgulayan Doğan Yılmaz, “Meslek mensuplarımızın bu beyannameleri vermemeleri, eksik veya yanlış vermeleri halinde hiçbir disiplin uygulaması yapma yetkimizin bulunmadığını kamuoyuna saygıyla duyuruyoruz. Çevre kirliğinin önlenmesi bakımından böylesi düzenlemelerin ülkemizde de yapılmasını gerekli buluyoruz. Ancak; düzenlemeler yapılırken; mesleki disiplinlerin alanları dikkate alınmalı. Geri kazanım katılım payı beyannamesinin ithalat yapanlar ile imalatçılar tarafından yılda bir kez verilmesi ve kaynağında vergilendirilmesinin, aynı zamanda çevre danışmanlarının da uygulamaya dahil olmasının uygun olacağı kanaatindeyiz” diye konuştu. TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Sevim Yürüten de oda olarak çevre adına atılan tüm adımları desteklediklerini, ancak geri kazanım katılım payının uygulanması konusunda belirsizlikler bulunduğunu kaydetti. Yürüten, bir geçiş süreciyle birlikte bu konudaki farkındalık çalışmalarının artırılması gerektiğini dile getirdi.