BİNEK
OTOMOBİLLERİN GİDERLERİNE KISITLAMA VE ÖRNEK UYGULAMA
Bu kanunun (7193 sayılı) 13,
ve 14, maddeleriyle, GVK 40, ve 68 maddelerinde yapılan değişiklikle işletmeler
araç kiralanmış yada araç ruhsatı kendi
adına olsa da otomobillerin kira, yakıt, bakım vb. masraflarını gider yazarken
yeni kısıtlamalara tabi olacaklar.
Buna göre;
1- ARACA AİT KİRA GİDERLERİ
Önceki durumda; işletmeler
binek otonun aylık kira bedellerini muhasebeye kaydederken bir sınıra
takılmazken, 7193 sayılı yasa ile 01/01/2020 tarihinden itibarenen fazla aylık
5 bin 500 liralık kısmını gider yazabilecekler.
2- TAMİR BAKIM, YAKIT, V.B İLE SİGORTA GİDERLERİ
Önceki durumda; işletmelere
kayıtlı binek oto (veya kiralanmış otoların) masraflarının tamamı herhangi bir
tutar sınırına tabi olmaksızın gider yazılabiliyor. Akaryakıt masrafları,
servis bakım-onarım giderleri, trafik ve kasko sigorta giderleri gibi... 7193
sayılı yasa ile binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla yüzde 70’i gider
yazılabilecek.Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin
kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanlar için bu kısıt geçerli
olmayacak.İşletmeler adına kayıtlı binek otolar için ödenen motorlu taşıt
vergisi, halen geçerli mevzuata göre de, gider yazılamıyor, ayrıca belirtmekte
yarar var.
3-SATIN ALMA SIRASINDA ÖDENEN ÖTV+ KDV
Hali hazırda işletmesi adına
binek oto satın alanlar; faturada yazan özel tüketim vergisi (ÖTV) ve katma
değer vergisini (KDV) gider yazabiliyor. (Panelvan, kamyon gibi ticari araç
KDV’si ise, işletmenin ödeyeceği KDV’den düşülebiliyor.)Yeni vergi paketine
göre ise: Binek otomobillerinin alımı sırasında ödenen ÖTV ve KDV toplamının en
fazla 115 bin liraya kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilecek.
4-ARACIN (ÖTV+KDV vergi hariç) BEDELİ
Öteden beri; otomobilin ÖTV
ve KDV binmemiş çıplak bedeli herhangi bir sınıra tabi olmaksızın beş yıla
yayılarak amortisman (aşınma payı) gideri olarak kaydedilebiliyor.
Örneğin; 1 ağustos da alınan binek oto için 5 aylık amortisman
gideri (kıst amortisman) 2019’da gider yazılabilir, 2020 ve sonraki yıllar için
tam amortisman (1 yıllık gider) ayrılarak gider yazılabilir.
Yeni vergi paketine göre
ise: ÖTV+KDV hariç ilk alım bedeli, 135 bin liraya kadar amortisman gideri
yazılabilecek. Bu tutarın üstü KKEG
yazılacak
Araç faturasında görünen
ÖTV+KDV gider yazılmak yerine, maliyete eklendiği durumda ise bu kez amortisman
gideri olarak dikkate alınabilecek tutar 250 bin lira olarak kabul ediliyor.
Araca ödenen bedel 250 bin lirayı geçtiğinde, 250 bin lirası amortisman gideri
yazılabilecek.
İkinci el araç alımlarında
da 250 bin liraya kadar olan tutar üzerinden amortisman ayrılabilecek. Araç
için 400 bin lira da ödense, yeni durumda amortismana tabi tutulabilecek tutar
en fazla 250 bin lira olacaktır.
Ayrıca GVK 40/7. Madde
hükmünde yapılan değişikliğin uygulanmasında bentte yer alan söz konusu
tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artırılacağından gider olarak
dikkate alınabilecek amortisman tutarının tespitinde binek otomobilin iktisap
edildiği tarihte yürürlükte olan tutarların dikkate alınacağı düzenlenmiştir.
Yine yukarıda yer alan
kısıtlamaların Serbest meslek erbabına ait binek otomobillerinin giderlerine de
uygulanması amacıyla GVK 68. Maddesinde benzer değişiklikler yapılmıştır.
Bütün bu düzenlemeler belli
ki, işletme adına kayıtlı olan ancak işle ilgili olmayan özel kullanımların
önüne geçmek için yapılıyor. Ancak bu düzenlemelerden işle ilgili olarak
kullanılan binek otolar da etkilenecek.
Örnek uygulama
Binek araç bedeli
:300,000,00
ÖTV ; 333,000,00
KDV ; 113,940,00
Toplam : 746,940,00
Mükellefe sunulan bir
seçenek ile doğrudan gider yazılma;
770 TAŞITLAR HS 115,000,00
254 KKEG (TAŞITLAR) 331,940,00
254 TAŞITLAR 135,000,00
254 KKEG (TAŞITLAR) 165,000,00
BANKA 746,940,00
Bu uygulama 2020 yılında
nasıl işleyecek bekleyip göreceğiz.
Günün sözü; Dürüst insan
yeterli olmadığı yere talip olmaz.
MEHMET ALİ MIZIRAK
SMMM-BAĞIMSIZ DENETÇİ
[email protected]