Çeklerde Torba Yasa İle Öngörülen Değişiklik

Çeklerde yasaya aykırı tebliğ yasal temele kavuşturuluyor, kanuna aykırı işlem yapanlar sorumluluktan kurtarılıyor
Torba yasa ile iki değişiklik öngörülüyor
Güzel bir sözümüz var, "Acele işe şeytan karışır" diye…

Çeklerle ilgili olarak, Meclis Genel Kurulunda görüşülmekte olan torba yasaya alelacele eklenen bir geçici madde sonrasında yaşananlar, etkilenecek tarafları dinlemeden kanun yapmanın yanlışlığını çok güzel bir şekilde ortaya koydu.

Hatırlayalım.

Meclis Genel Kurulunda 29 Nisan 2021 tarihinde görüşülen ve 7318 sayılı Kanun olarak kabul edilen torba yasaya son dakikada verilen bir önerge ile geçici bir düzenleme eklendi.

7226 sayılı Kanuna eklenen geçici 3. madde ile, ibraz süresinin son günü 30 Nisan-31 Mayıs tarihleri arasına rastlayan çeklerin bu tarihler arasında bankalara ibraz edilemeyeceği, bu tarihler arasında vadesi gelen kambiyo senetleri için icra ve iflas takibi başlatılamayacağı hükme bağlandı.

29 Nisan'da kabul edilen bir kanuna izleyen günden itibaren geçerli olacak bir hüküm konuldu anlayacağınız. Hemen Cumhurbaşkanının onayına sunulan bu kanun ışık hızıyla onaylandı ve 30 Nisan tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Bu hızla kaza yapmamak mümkün değil!

Kanun yürürlüğe girer girmez daha cuma sabahı vadesi cuma günü olan çekler hesapta karşılığı olduğu halde ödenmeyince -yani takas işlemleri durunca- piyasa kilitlendi ve yapılan hata anlaşıldı. Bunu gören yetkililer "sorunu nasıl çözeriz" diye kara kara düşünmeye başladılar.

Aynı gün (cuma günü) önce bir duyuru ile vaziyeti kurtarmaya çalıştılar, olmadı Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımladıkları Ticaret Bakanlığı tebliği ile, kanunun çeklerin ibrazını yasaklayan açık hükmüne rağmen,

a) İbraz süresinin son günü, 30/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasına isabet eden çeklerin, belirtilen tarihler arasında bankaya ibraz edilmesi halinde, çek hesabı sahibinin hesabında çekin karşılığının bulunması kaydıyla çek bedelinin ödenmesi gerektiğini,

b) İbraz süresinin son günü, 30/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasına isabet eden çeklerin, belirtilen tarihler arasında bankaya ibraz edilmesi ve çek hesabı sahibinin hesabında çekin karşılığının bulunmaması halinde, 1/6/2021 tarihinden önce 5941 sayılı Çek Kanunu kapsamında karşılıksızdır işlemi yapılmayacağını, 1/6/2021 tarihinden sonra ise kalan ibraz süresi içerisinde tahsil edilemezse söz konusu karşılıksız çeklerle ilgili gerekli işlemler yapılabileceğini düzenlediler.

Yani normlar hiyerarşisine aykırı olarak kanun düzenlemesine tamamen aykırı tebliğ çıkarttılar. Böylece en azından yangını söndürdüler, ancak kanuna aykırı işlem yapanları da ateşe attılar.

Şimdi Meclise 10 Mayıs’ta sevk edilen yeni torba yasayla hem tebliğe yasal zemin kazandırmayı hem de kanuna aykırı işlem yapanları sorumluluktan kurtarmayı amaçlıyorlar.

Torba yasa ile iki değişiklik öngörülüyor:

a) İbraz süresinin son günü 30/4/2021 ilâ 31/5/2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasına isabet eden veya ibraz süresi bu tarihler arasında başlayan çeklerin ibraz süresi 31/5/2021 (bu tarih dahil) tarihine kadar duracak. Bu çeklerin belirtilen tarihler arasında ibraz edilmesi ve çek karşılığının tamamen bulunması halinde ödeme yapılacak, çek karşılığının bulunmaması veya kısmen bulunması halinde ise "karşılıksızdır "işlemi yapılmayacak. Belirtilen tarihler arasında ibraz edilmeyen veya ibraz edildiği halde karşılıksızdır işlemi yapılmayan çekler 1/6/2021 tarihinden itibaren, kalan ibraz süreleri içinde ibraz edilebilecek.

b) Bu değişikliğin yürürlüğe gireceği tarihten önce, kapsama giren çekler bakımından yapılan ibraz, ödeme ve diğer işlemler sebebiyle ilgililerin hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmayacak.

Bu örnek, yasama işleminin ne kadar ciddi olduğunu ve özenli yapılması gerektiğini çok net bir şekilde ortaya koyuyor! Benzer hatalar yapılmaması dileğiyle…