Ülkemizdede etkisi görülen Salgın hastalık nedeni ile bir
işyerinde çalışan işçi ve işverenler için önemli bulduğumuz iki husus
1- PANDEMİ (CORONA VİRÜSÜ) NEDENİ İLE İŞÇİLER İŞTEN ÇIKARSA TAZMİNAT
ALABİLİR Mİ VEYA İŞVEREN İŞÇİLERİ İŞTEN ÇIKARABİLİR Mİ ?
4857 sayılı İş Kanunu’nun 24/3. fıkrasında, “İşçinin
çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını
gerektirecek zorlayıcı sebepler” ortaya çıkması halinde, işçinin,
iş sözleşmesini derhal sona erdirebileceği düzenlenmiştir. Bu durumda, işçi,
kıdem tazminatına hak kazanacaksa da ihbar tazminatına hak kazanamayacaktır.
Yine, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/3.fıkrasında da,bukez, “İşçiyi
işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı
bir sebebin ortaya çıkması” halinde, işverenin, iş
sözleşmesini derhal sona erdirebileceği düzenlenmiştir. Bu durumda da, işçi,
kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Ancak, İş Mahkemeleri tarafından, bu
durumda işçilerin ihbar tazminatına hak kazanamayacağı kabul edilmektedir. Tüm
dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla yayılan Corona Virüsü salgınının,
işçinin çalışmasına engel fiili bir durum yarattığı gerçekliği karşısında, bu
durumun, “zorlayıcı sebep” olarak nitelendirilmesi mümkündür.
2- İŞVEREN, İŞÇİLERİ ÜCRETSİZ İZNE VEYA YILLIK ÜCRETLİ İZNE ÇIKARTABİLİR
Mİ ?
İşçilerin onay vermemesi halinde, işverenler, işçileri
ücretsiz izne çıkaramazlar. İşten atma tehdidi ile işçilere imzalatılan
ücretsiz izin talep dilekçelerinin veya formlarının bir geçerliliği yoktur.
Keza, ücretsiz izin uygulaması halinde, iş ilişkisinin asli unsurları olan, iş
görme ve ücret unsurları askıya alındığından, iş ilişkisi sona ermektedir.
İşverenin, onayı olmadan tek taraflı olarak işçiyi izne çıkarması tek taraflı
bir işten çıkarma olduğundan, işçi, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanacağı
gibi, işe iade davası da açabilecektir. İşe iade dava açma süresi, ücretsiz
iznin işçiye bildirilmesinden itibaren işlemeye başlayacaktır.
Diğer yandan, yıllık ücretli izin, ancak işçinin talebi ile
kullandırılabileceğinden, işçinin yazılı talebi olmadan işçinin bireysel olarak
yıllık izne çıkarılması da yasal olarak mümkün değildir. İşçiler, yıllık
izinden sayılmamak kaydıyla işverenler tarafından ücretli izne
çıkarılabilirler.
Ayrıca Corona Virüsü salgını nedeni
ile milyonlarca işçinin işsiz kalma tehlikesi bulunduğundan, salgın dönemi
boyunca işten çıkarmalar yasaklanmalı ve yasaklama olmaması halinde dahi, işten
ayrılma bildirgelerinde hangi çıkış kodu bildirilmiş olursa olsun, işçilerin
işsizlik ödeneğinden faydalanmalarının yolu açılmalıdır.
MEHMET ALİ MIZIRAK
SMMM-BAĞIMSIZ DENETÇİ
[email protected]