Doğum yapan kadına 'yarım çalışma' hakkı

Doğum yapan kadına 'yarım çalışma' hakkı
Doğum yapan ve 16 haftalık analık iznini kullanan çalışan, işe dönüşte 'yarım çalışma' talep edebilir. İlk doğumunu yapan kadının 60 gün yarım çalışma hakkı varken, salgın döneminde uygulamaya ilgi arttı.

Salgının en çok etkilediği kesimlerden biri de hamile ve yeni doğum yapmış kadınlar. Salgın öncesinde hamile kadın çalışanlar doğum sonrası bir an önce işlerine geri dönmek isterken, şimdi işe geri dönüşün bir müddet ertelenmesi söz konusu olmaya başladı. Yeni doğum yapmış kadın çalışanlar bu nedenle yarım çalışma hakkını daha yüksek oranda kullanmaya başladı. Hamile kadınların doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere 16 haftalık analık izinleri var. Kadın çalışanların büyük bölümü doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışarak doğumdan sonraki raporlu süreyi 13 haftaya çıkararak bebekle geçirdikleri süreyi artırmayı tercih ediyor.

İlk çocuğa 60 gün

Doğum yapan çalışan 16 haftalık analık izni bittikten sonra yarım çalışma hakkını da talep edebilir. İlk doğumunu yapan kadın 60, ikinci doğumunu yapan kadın 120 ve üçüncü doğumunu yapan kadın çalışan ise 180 gün süreyle yarım çalışma hakkını kullanabilir. Söz konusu hakkı, 3 yaşından küçük bir çocuğu evlat edinen kadın ya da erkek çalışanlar da kullanabilir.

Ücretsiz izin de olur

Yarım çalışma hakkını kullanacak işçi, bu talebini işverene ilettiğinde işverenin bu talebe olumlu cevap vermesi şarttır. Kadın çalışan bu hakkını kullanırken, işyerindeki haftalık çalışma süresinin yarısı kadar süre çalışır, diğer yarısında ise ücretsiz izinli sayılır. Bu durumda da kadın işçi yalnızca yarım ücretine hak kazanır. Doğum izni sonrası yarım çalışmaya geçen kadın çalışanlardan son 3 yıl içerisinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi bulunanlara İŞKUR tarafından yarım çalışma ödeneği ödenir. Bu şartları sağlayan çalışanlar, İŞKUR'dan analık izni bittikten sonra en geç 30 gün içinde talepte bulunmak durumundalar.

15 günlük ücreti işverenden, kalan 15 günü İŞKUR'dan

YARIM çalışma ödeneği günlük brüt asgari ücret kadardır. En fazla 15 gün üzerinden ödenen yarım çalışma ödeneği 1.775 TL olarak ödenir. Maaşı yüksek olan da düşük olan da aynı ödeneği alır. Yarım çalışılan gün sayısına göre ödeneğin miktarı değişiyor. Kadın çalışan işyerinde haftanın yarısında çalışıyorsa 15 gün, üçte ikisinde çalışıyorsa 10 gün üzerinden ödenek alabilir. Ödenekten damga vergisi dışında bir kesinti yapılmaz. Kadın çalışan için 15 günlük ücret ve primler işvereni tarafından, 15 günlük yarım çalışma ödeneği de İŞKUR tarafından yatırılır ve bir kayıp yaşanmaz.

Primde de hiç bir kayıp yaşanmaz

Yarım çalışma ödeneği alan kadın çalışan için yarım çalışma ödeneği alınan günler için malullük, yaşlılık, ölüm ve genel sağlık sigortası primleri İŞKUR tarafından yatırılır. Yani emeklilik anlamında bir kaybı da olmaz. Genel sağlık sigortası primleri de İŞKUR tarafından yatırılmaya devam edildiği için kadın çalışan bu sürede da sağlıktan yararlanmayı da sürdürebilir.

Okan Güray Bülbül