Emekli aylığım nasıl hesaplanacak?
16 Ocak 1971 doğumluyum. SSK girişim Mart 1991. Daha sonra işten ayrıldım. 2012 yılından beri Ek-5 tarım sigortası primi ödüyorum. Prim gün sayım 5207. Ne zaman emekli olabilirim? Maaşım nasıl hesaplanır?
4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 prim günü ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Sigortalılık süreniz ve yaşınız dolmuş. 243 gün daha prim ödeyip, 5450 prim gününü tamamladığınızda emekli olmaya hak kazanırsınız.
Emekli aylığı hesabınız çok teknik ve karmaşık. En basit anlatımıyla şöyle söyleyebilirim. Önce 2000 öncesi, 2000-Ekim 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası prim günleriniz için bu dönemlerdeki prime esas kazanç tutarlarınızın aylık ortalamaları ve toplam prim gün sayınıza göre hesaplanacak aylık bağlama oranları esas alınarak, söz konusu dönemler için tam aylıklarınız hesaplanacak. Bu hesaplamada üç ayrı dönem için üç ayrı aylık bağlama oranı uygulanacak. Prime esas kazançlarınız da güncelleme katsayısı ile güncellenecek. Sonra bu tam aylıklar, söz konusu dönemlere ilişkin prim gün sayılarınızın toplam prim gün sayınıza olan oranlarına göre kısmi aylığa dönüştürülecek. Üç ayrı kısmi aylığın toplamı da emekli aylığınızı oluşturacak.
Üç dönem için üç ayrı aylık bağlama oranı
Haziran 2035 yılında 3600 günden emekliliğe hak kazanacağım. Anladığım kadarıyla 5975 günden emekli olanlardan daha az aylık alacağım. Mevzuata göre bana bağlanacak olan aylığın oranı nedir? Ayrıca emeklilik de yaşa takılanlar için beklenen kanun yürürlüğe girerse 3600 gün ve 20 yıllık sigortalılık süremi doldurduğumdan bu kanundan ben de faydalanabilecek miyim?
2000 yılından önce sigortalı olanların emekli aylıkları 2000 öncesi, 2000-Ekim 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası prim günleri için hesaplanacak üç ayrı kısmi aylığın toplamından oluşuyor. Bu üç ayrı kısmi aylığın hesabında esas alınacak aylık bağlama oranları da birbirinden farklı. Dolayısıyla primlerinizin ödendiği dönemlere bağlı olarak üç ayrı aylık bağlama oranınız olabilir.
Emeklilikte yaşa takılanlar için düzenleme şimdilik gündemden kalktı. İleride yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa da nasıl olacağı belli değil. 8 Eylül 1999 öncesi emeklilik şartlarının dikkate alınması yönünde bir düzenleme yapılırsa, 50 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olmanız mümkün olabilir.
Bir gün bile emeklilik yaşını değiştirebiliyor
03.12.1986 sigorta girişim. Baktığım emeklilik tablosunda, sigorta başlangıcı 24.05.1985 - 23.11.1986 arası olanlar 49 yaş, 24.11.1986 - 23.05.1988 arası olanlar 50 yaş diyor. Yani on gün ile bir yıl kaybım görünüyor. Bunun doğrusu nedir?
8 Eylül 1999 tarihinde 4447 sayılı Kanunla emeklilik yaşı yükseltildi. Bu tarihten önce sigortalı olanlar için de emeklilik yaşı, sigorta başlangıç tarihine (23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla mevcut olan sigortalılık süresine) göre kademeli olarak düzenlendi. Yaş kademesine göre, değil 10 gün, 1 günle bile emeklilik yaşı değişenler var. Tablo doğru. Sigorta başlangıcınız 23 Kasım 1986’dan sonra olduğundan 50 yaş şartına tabisiniz. 24 Kasım 1986’dan önce olsaydı 49 yaş şartına tabi olurdunuz.
SEZGİN ÖZCAN
Sözcü Gazetesi -