Sosyal Güvenlik Uzmanı Emin Yılmaz, EYT düzenlemesi ile ilgili merak edilenleri açıkladı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin asgari ücret, EYT ve kadroya geçecek işçilerle ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
'ACİL OLAN SORUNLARIN ERTELENMEMESİ GEREK'
Bakan Bilgin, EYT ile ilgili ise "Onunla ilgili bir çözüm aşamasına geldik. O dosyayı tamamladığımız gün bir basın toplantısı ile ya da başka bir şekilde Türk kamuoyuyla paylaşacağız. Acil olan sorunların ertelenmemesi gerekir" dedi. Peki EYT düzenlemesinde kesinleşen formül hangisi? Sosyal Güvenlik Uzmanı Emin Yılmaz merak edilen soruyu yanıtladı.
Açıklamalarda bulunan Sosyal Güvenlik Uzmanı Emin Yılmaz şu ifadeleri kullandı:
"4A SSK'lı çalışanların erkeklerde süre olarak 25 yıl ve 5.000 ile 5.975 gün, kadınlarda 20 yıl ve 5.000 ile 5.975 gün arasında prim günleri mevcutsa bunların emekli olmasını ben muhtemel olarak görüyorum.
Bağ-kur ve emekli sandığı çalışanlar içinse 2008 öncesi ve 2008 sonrası olarak ayrılıyor. Erkeklerde 9000 bin 25 yıl, kadınlarda 7200 gün 20 yıl olacak.
STAJ KONUSU
EYT düzenlemesinde büyük bir kesimde, meslek liselerinde yapmış oldukların stajın sigorta başlangıcı olarak sayılıp sayılmayacağını merak ediyor. Peki bu soruda olası ihtimaller ne?
Oradaki öğrenci kardeşlerimiz bir fiil normal çalışan gibi işe geliyorlar emek veriyorlar alın teri döküyorlar. Bununla ilgili duyumlarımız var. Borçlanma yöntemiyle alternatifler sunaraktan bunu da bu EYT kapsamına alınmasının gerekli olduğunu düşünüyorum."
***
İşverenler şimdiden EYT hazırlığını yapsın
EYT düzenlemesi kapıda... Düzenleme sonrası emekli olanlar aylık bağlatmak için işyerine dilekçe verecek; SGK aylık bağlayacak, işveren kıdem tazminatını ödeyecek. İşverenlerin şimdiden bu kapsamda kaç kişi olduğunu tespit etmeleri ve hazırlık yapmaları yerinde olur.
Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili yapılacak düzenleme aralık ayında Meclis'e gelecek. Şu an için düzenlemenin detaylarına hakim değiliz. Ancak düzenleme ne şekilde olursa olsun düzenlemeden yararlanacak kişilerin EYT sonrası işlerinden ayrılmak ve aylık bağlatmak için ne yapması gerektiğini şimdiden öngörmek mümkün. Düzenleme hayata geçtikten sonra emekli olmaya hak kazanan kişilerden eski adıyla SSK'lı olanlar, işverenlerine emekli aylığı bağlatmak için işyerinden ayrılmak istediklerine dair dilekçelerini verecek. Bu dilekçe sonrası işveren bu kişilerin işten çıkışlarını yapacak ve bu kişiler SGK'ya aylık bağlatmak için başvuracak.
ÖDEMEZSE DAVA AÇIN
SGK bu kişilere aylıklarını bağlayacak işveren de kıdem tazminatlarını ödeyecek. Yani işverenlerin işyerinde bu kapsamda kaç kişi olduğunu tespit etmeleri ve buna yönelik hazırlık yapmaları yerinde olur. İşveren 'tazminatı ödeyemem' diyemez, ancak işçi kabul ederse taksitle ödeyebilir. Ancak işveren kıdem tazminatını ödememekte ısrar ederse, işçi dava açarak faiziyle alabilir. Aylık bağlatmak için istifa eden ve SGK'ya başvuran kişiler, ayrıldıkları işyerlerinde çalışmaya devam etmek isterlerse işverenin kararına tabi olacaklar. Yani işveren bu kişileri işe geri alıp almama konusunda bir karar verecek. İşe yeniden girişlerini yapmaya karar verirse bu kişiler sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi olarak yani bağlattıkları emekli aylıkları kesilmeden çalışabilecekler. Bu durumda hem emekli aylıklarını hem de işyerinden maaşlarını alabilecekler.
BAĞ-KUR'A SGDP YOK
İşveren bu kişileri işe almaya da bilir. İşveren bu durumdaki kişileri işe almama yönünde karar verirse bu kişilerin aylık bağlattıktan sonra yeni bir iş aramaları gerekir. EYT düzenlemesinden yararlanıp aylık bağlatan bir kişi işçi olarak çalışmaya devam ederse SGDP'ye tabi olacaktır. Ancak bu kişi Bağ-Kur'a tabi çalışmayı tercih ederse bu durumda SGDP ödemesine gerek bulunmuyor. Örneğin kişi aylık bağlatır ve şirket ortağı olur ya da kendi nam ve hesabına çalışmayı tercih ederse hem emekli aylığı almaya devam edebilir hem de Bağ-Kur primi ödemesi gerekmez.
KIDEM TAZMİNATINI ÖDEMEK ZORUNDA
EYT ile ilgili düzenlemeden yararlanıp işten ayrılacak kişilere kıdem tazminatları ödenmek durumunda. İşveren bu kişilere kıdem tazminatlarını işten ayrıldıkları tarihteki kıdem tazminatı tavanı üst sınır olmak kaydıyla giydirilmiş ücretleriyle kıdem süreleri üzerinden hesaplanacak tazminatlarını ödeyecek. Bu kişiler kıdem tazminatlarını aldıktan sonra aynı işyerinde çalışmaya devam ederlerse kıdemleri sıfırlanıyor. İşlerine devam edenler ilerleyen dönemde işten kıdem tazminatı hak edecek biçimde ayrılsalar bile yalnızca aylık bağlattıktan sonraki tarihten işten ikinci kez ayrıldıkları tarih arasında geçen süre üzerinden kıdem tazminatı alabiliyorlar. Aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin kıdemi sıfırlanıyor ancak yıllık izin bakımından çalıştığı bütün süreye göre değerlendirme yapılır. Yani 2013'te işe başlayıp 2023'te işten ayrılan ve aylık bağlattıktan sonra yeniden aynı işyerinde çalışmaya devam eden bir kişinin yıllık izin hakkı 14 gün değil 20 gün olacaktır.
YENİ ÜCRETTE DEĞİŞİKLİK OLABİLİR
EYT'den yararlanıp aynı işyerinde çalışmaya devam edenler için yeni bir sözleşme yapılır. İşveren ücret de dahil olmak üzere iş sözleşmesinde değişikliğe gidebilir. Bu durumda işçinin eski ücretiyle yeni ücreti arasında fark olabilir.
KAYNAK: CNN TÜRK
VE