GEKAP uygulamasının işveren üzerinde ciddi bir yük getirdiğini vurgulayan TÜRMOB Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, en azından küçük esnafların bundan muaf tutulması gerektiğini söyledi. Kartaloğlu, GEKAP ile ilgili sorun ve sıkıntıların halen çözülemediğini ifade etti.
2020 yılı itibariyle yürürlüğe giren ve 2020 yılı için altı aylık dönemler halinde beyan edilmesi gereken 2872 sayılı Çevre Kanunun Ek-1 sayılı listesindeki ürünler (Lastikler, Akümülatörler, Elektrikli ve Elektronik Eşyalar, Piller, Madeni Yağlar, Bitkisel Yağlar, İlaçlar ile İçecek ambalajları ve diğer ambalajlar ) için geri kazanım katılım payı ilk beyanları alındı.
GEKAP (Geri Kazanım Katılım Payı) uygulamasının ortaya çıkartacağı sorunları bugüne kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerine, işveren meslek örgütlerine, kamuoyuna, basın yayın organlarına raporlar hazırlayarak, anlatarak, dile getirdik ve çözüm önerilerimizi sunduk. Sorun ve sıkıntıları bildirmenin yanı sıra uygulamanın başarısı için çözüm önerilerimizi de tüm kesimlerle paylaştık. Bugüne kadar yaptığımız çağrılardan maalesef bir sonuç alamadık.
GEKAP, sanayiciye, tüccara, esnafa, işverene çok ciddi yük getirdi. Ayrıca uçsuz bucaksız bir ürün yelpazesi içerisinde beyan yükümlülüğü getirdi. Türkiye Odalar Borsalar Birliği ile TÜRMOB bu konuda ciddi bir mücadele verdi. Yapmış olduğumuz çalışmalar ve girişimler sonunda bazı kolaylaştırmalar yapıldı, bazı esneklikler getirildi. Ancak yeterli olmadı.
İlk beyanların verilmiş olmasına karşın halen sorun ve sıkıntılar çözülmüş değil. GEKAP uygulaması üretim maliyetleriyle birlikte işveren üzerinde ciddi bir yük getirdi. GEKAP mükellefi olan bir işletme bu beyannameyi vermezse veya yanlış düzenlerse sorumlular, 22 bin lira idari para cezası veya hatalı bir bildirimde bulunursa 6 aydan başlayan hapis cezası ile karşı karşıya kalabilir. Ciddi yükümlülükler getiren bir düzenleme. En azından küçük esnafların bundan muaf tutulması gerekiyor.
GEKAP’ın tıpkı Özel Tüketim Vergisi uygulamasında olduğu gibi kaynakta vergilendirilme ilkesine göre düzenlenmesi gerekmektedir. Özellikle ambalajlı ürünlerin piyasaya sürülmesindeki sorumlunun tayini ve GEKAP beyanının hem işletmeler hem de beyanname verme yükümlülüğü açısından uygulanmasının bu hali ile doğru bir şekilde yürütülmesi neredeyse imkansız görünüyor.
Ambalaj malzemesinin üretiminden geri kazanım katılım payı alınarak uygulama basitleştirilebilir ve işletmeler ağır bir yükle karşı karşıya kalmaz.
TÜRMOB ve mali müşavirler, çevreyi koruyacak her türlü düzenlemenin yanında oldu ve olmaya devam edecek. Çevreyi korumak adına çıkılan yolda işletmelere ve uygulayıcılara altından kalkılamaz bir yük yüklenmesi doğru olmayacaktır. Düzenlemenin sağlıklı uygulanabilmesi ve amacına ulaşabilmesi için ikinci altı aylık beyan dönemi olan Ocak 2021'i beklemeden bir masanın etrafına oturup bunu nasıl uygulanabilir hale getirebiliriz, bu cezaları nasıl azaltabiliriz, çevreyi korumak için bu düzenlemeyi nasıl daha işlevsel hale getirebiliriz noktasında çalışma yapmalıyız. Bunu yaparsak çevremizi, doğamızı, çocuklarımızın geleceğini ve işletmelerimizi daha iyi korumuş olacağız.
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulaması gözden geçirilmeli, sistem alt yapıları güçlendirilmelidir
Ülke genelinde Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulanmasına başlandı. Halen Kırşehir, Amasya, Bartın ve Çankırı, Bursa, Eskişehir ve Konya'da pilot olarak uygulanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasının ülke genelinde uygulanmasına 1 Temmuz 2020 tarihinde başlanıldı ve ilk beyannameler 26 Ağustos 2020 tarihine kadar verilecek. Öncelikle pilot iller uygulamasında ortaya çıkan sıkıntı ve sorunlar değerlendirilerek, uygulama gözden geçirilmeli, sistem alt yapıları güçlendirilmelidir.
Emre Kartaloğlu
Dünya gazetesi