İcra dairesinden gelen tüm yazılar için ne yapmalıyız

MEHMET ALI MIZIRAK, Bağımsız Denetçi- SMMM

İcra dairesinden gelen tüm yazılar için ne yapmalıyız 


MEHMET ALI MIZIRAK
Bağımsız Denetçi- SMMM 

             Böyle bir durumla karşılaşılması olasılığı herkes için mümkün.
             Borçlu olmasanız bile size icra dairelerinden farklı konularda yazı gelebilir. İcradan gelen bu tebligatların gereğini yerine getirmezseniz başkasının borcunu ödemek zorunda kalabilirsiniz. Bu konuda hem devlet alacaklarının takip ve tahsilini düzenleyen Amme Alacaklarının Tahsil Usülü Hakkında Kanun(AATUHK) hem de özel alacakların takip ve tahsilini düzenleyen İcra ve İflas Kanunu’nda (İİK) özel hüküm var.
          Süreç nasıl işliyor ?
               Bir kişi borcundan dolayı icra takibine uğradığında, icra dairesi tarafından (veya vergi dairesi) bu kişinin mal varlığıyla birlikte alacakları da tespit ediliyor. Özellikle alacakların tespiti evrak üzerinden yapılıyor. Dolayısıyla alacağın tahsil edilip edilmediği konusu üzerinde fazla durulmadan tespit edilen kişilere bir tebliğ gönderiliyor.
Tebliğde,”… ile yapmış olduğunuz … TL’lik mal alışından doğan borcunuzun ödenip ödenmediğinin bildirilmesi, ödenmemiş ise ilgili kişiye değil icra dairesine ödenmesi…” benzeri ibareler yer alıyor. Yapılan takibe göre, AATUHK’nın 79. Maddesi veya İİK’nın 89. maddesi hükmü dayanak gösteriliyor ve cevap için 7 gün süre veriliyor.
                Cevap çok önemli
           İcra takibi yapılan kişiye brocu olmayanlar, çoğunlukla” Ben borcumu ödedim, bir şey yapmaya gerek yok” diye düşünüyor. Sorun da bu noktadan sonra başlıyor. Her iki kanuna göre de eğer gelen tebliğe 7 gün içinde cevap verilmezse, “borç yeddinde sayılıyor”. Yani, ilgili kişiye borçlu olduğunuz kabul ediliyor. Bu noktadan sonra borcun ödenmesinden başka çare kalmıyor.
                 Devlet borcuysa…
                  Özel alacakların takibi için yapılan işlemler biraz daha insaflı. Sizden itiraz etmediğiniz kendi borç miktarınızı istiyorlar. Eğer, yapılan takip vergi ve benzeri devlet alacaklarının tahsiline yönelikse yandınız. Yaptığınız alışverişten doğan borcunuzun miktarına bakılmaksızın takip edilen kişinin toplam borcu sizden isteniyor. 
Örneğin, küçük esnaf (K) toptancı (T)’ den 2.000 TL değerinde mal almış olsun. Toptancı vergi dairesine olan toplam 250.000 TL borcu nedeniyle takibe uğradığında, süresinde bildirimde bulunmayan (K)’dan 2.000 TL değil; toplam borç olan 250.000 TL isteniyor. Hemen strese girmeyin; zira borcunuzdan fazla tahsilat yapılması hukuken mümkün değil.
                   Menfi tespit davası
             Olaylar son noktaya geldiğinde, yani süreyi kaçırdığınızda borcu ödemekten başka çareniz yok. Dava açmanız işlemin yürütmesini durdurmuyor. Borcun olmadığı, “menfi tespit davası” açılarak ispat edilebiliyor. Ancak, bu davanın sonuçlanması zaman alıyor.
Çözüm ne?
                   Öncelikle gelen tebligatlar konusunda dikkatli olmak gerekiyor. Eve gelen tebligatlar konusunda aile fertlerinin “uyanık” olması ve muhatabı derhal bilgilendirmesi çok önemli. İşyerine gelen tebligatlarda ise tebligat çalışanlardan herhangi birine yapılabiliyor. Bu nedenle, bekçi, çaycı demeden bütün çalışanların konuya dikkatlerinin çekilmesinde fayda var. Gelen tebligatın anında size ulaştırılmasını sağlayın. Tebligatı görmeden cevap veremeyeceğiniz için bu nokta çok önemli. Bundan sonraki aşama ise borcunuz olmasa dahi 7 günlük süreyi geçirmeden yazıya cevap verilmesi. Borcunuzu ödememişseniz, borcunuzu ödediğinizi bildiren bir yazı (varsa ödemeyi kanıtlayan belgeleri ekleyin) yazın ve yazınızın kayda alındığından emin olun.