NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLİRİM?
Soru: 1965 doğumluyum, 1.1.1979’da sigorta girişim ve 3000 prim günüm var. Ne zaman emekli olurum? 18 ay askerlik var nasıl hesaplanır? Okan H
Cevap: 1979 sigorta girişli olduğunuz için emekli olabilmeniz için 25 yılı tamamlamanız, 5000 prim gün sayısını doldurmanız ve 44 yaşını da doldurmanız gerekiyor. Yaşınız 54 olduğu için yaş açısından bir sorununuz yok. Ancak emekli olabilmeniz için 2000 prim gün sayısına ihtiyaç var. Yani 5 yıl 4 aydan biraz fazla daha prim ödemeniz gerekiyor. 18 ay askerliğinizi borçlanıp, 450 gün prim gün sayısı daha kazanabilirsiniz. Böylece 1550 prim gününe ihtiyacınız kalıyor ki, bu da 4 yıl 2.5 ay demektir. Askerlik borçlanması yapıp, 4 yıl 2.5 ay daha çalışıp prim öderseniz 58 yaşında emekli olabilirsiniz.
EMEKLİ AYLIĞINIZ YÜKSELİR
Soru: 1974 doğumluyum. Halen Bağ-Kurluyum ve 9000 gün prim ödemem var. Yaştan dolayı emeklilik bekliyorum. Ancak prim ödemeye devam ediyorum. Primimi artırmamın bana emekliliğimde bir faydası olur mu? İrem Kuşan Bülent G
Cevap: Geçmişte yatırdığınız prim tutarlarının emekliliğinizde alacağınız emekli aylığına katkısı farklı olacaktır. Eğer asgari ücret üzerinden yatırılmışsa alacağınız maaş düşük, yok asgari ücretin iki katı ve üzerinde prim yatırılmışsa emekliği maaşınız da ona göre yüksek olacaktır. Prim gününüzü doldurduktan sonra asgari ücret üzerinden prim yatırmaya devam ederseniz emekli aylığınız fazla etkilenmez. Ancak prim gününüzü doldurduktan sonra prim yatırmaya devam ederseniz emekli aylığınız da yükselir.
65 YAŞ AYLIĞI BAĞLANMAZ
Soru: Ölüm aylığı alan kişi, aynı anda yaşlılık aylığı da alabilir mi? Dilek T
Cevap: 65 yaş aylığı olarak da bilinen yaşlılık aylığı alabilmek için 65 yaşını doldurmuş olmak gerekiyor. Sosyal güvenlik kurumundan gelir veya aylık da almıyor olmak gerekiyor. Yaşlılık aylığından yararlanabilmek için malullük aylığı, yetim ve dul aylığı ve sürekli iş göremezlik geliri de almıyor olmak gerekiyor.
KENDİ EMEKLİ AYLIĞINIZI ALABİLİRSİNİZ
Soru: 2001 yılında SSK’dan emekli oldum. Eşimden boşandım. Babam Bağ-Kurdan emekliydi ve 1999 yılında vefat etti. Ondan emekli maaşı alabilir miyim? Nilüfer K
Cevap: Kendi emekli aylığı alanlar anne ya da babasından yetim aylığı ya da ölüm aylığı alamazlar. Tek bir istisna var; o da, kişinin kendisinin SSK ya da Bağ-Kurdan emekli olması, ölen babanın ise Emekli Sandığından maaş alıyor olmasıdır. O zaman çift maaş alınır.
MALULEN EMEKLİLİK MÜMKÜN
Soru: 36 yaşındayım. 1998 Haziran SSK girişim var. 2008 de bir kaza sonucu sol bacakta venöz yetmezliği oluştu, akabinde varis ülseri çıktı. Yaklaşık 9 yıldır bu hastalıkla mücadele ettim. 3 defa çalıştığım iş yerlerinden işten atıldım çünkü hastaneye sık gitmem ve rapor almamdan dolayı. Şu anda yine varis ülseri yaram var, işimden kovulmak istemediğim için hastane rapor verdi kullanmadım. Malulen emekli olabilir miyim? Murat M
Cevap: Malulen emekliliğin şartları kanunda açıkça yer alıyor. Çalışanlar, çalışma gücünü ya da iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle meslekte çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmesi halinde malulen emekliliğe hak kazanıyor. Bu durumun da Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Sağlık Kurulunca tespit edilmesi gerekiyor. Ayrıca aylık alabilmek için de en az 10 yıldır sigortalı olunması ve toplam 1800 gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödenmesi gerekiyor. Bu durumda 1998 sigortalı girişiniz olduğuna ve 2008 yılında kaza geçirdiğinize göre 10 yıldır sigortalısınız ve 1800 prim gün sayısını da doldurmuşsunuzdur. SGK’ya malulen emeklilik için müracaat edebilirsiniz.
ÇİFT MAAŞTAN YARARLANAMAZSINIZ
Soru: Eş SSK’lı ve 2008 sonrasında vefat etmişse, anne ve baba da Bağ-Kurlu ve 2008 sonrasında vefat etmişse çift maaş alınabilir mi? Sefa Kavaklı
Cevap: Eş ve anne ya da baba 2008 sonrasında vefat etmişse ve biri SSK’lı, diğeri de Bağ-Kurlu ise aylık almaya hak kazanan kişi tercih ettiği tek bir aylığı alabilir.
ÖZÜRLÜLER YETİM AYLIĞI ALABİLİR
Soru: Memur emeklilerinin özürlü çocuğuna ölüm aylığı bağlanır mı? Mahir G
Cevap: Erkek çocukların anne-babadan ölüm aylığı alması için ya 18 yaşının altında olmaları ya da okuyorlarsa da 25 yaşını geçmemeleri gerekiyor. İstisna durum ise çocuğun malul olması. Bu durumda çalışamayacak durumda özrü bulunan ve yüzde 60 ve üzeri özürlü olduğu Sağlık Kurulu raporu ile belirlenen çocuklar anne-babaları üzerinden yetim aylığı alırlar.
Noyan Doğan