Kendi işyerinde çalışan nasıl emekli olacak?
Konu, sosyal güvenlik olunca, okuyuculardan çokça aldığım sorular arasında, ‘SSK’dan mı emekli olmak daha avantajlı, Bağ-Kur’dan mı?’, ‘işyeri sahipleri SSK’dan emekli olabilir mi?’ geliyor.
Kimileri de hem SSK’lı hem de Bağ-Kur’lu çalışanların geçmişteki hizmetlerini nasıl birleştireceklerini merak ediyor. Önce, işyeri sahiplerinin ya da ortakların Bağ-Kur’dan mı, yoksa SSK’dan mı emekli olabileceklerine değineyim. Aslında soruların temelinde yatan gerekçe, şirket sahipleri ve ortakları, emeklilik şartlarının daha kolay, emeklilik gelirlerinin de daha iyi olması nedeniyle Bağ-Kur’dan (4/B) değil de SSK’dan (4/A) emekli olmak istiyor. Peki, bu mümkün mü?
Şirket sahipleri, ortakları ve kendi adına çalışanlar, yani Bağ-Kur’lular, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren kendi şirketlerinde SSK’lı olarak çalışamıyor, kendilerini SSK’lı gösteremiyorlar. Bağ-Kur’lu olmak zorundalar ve Bağ-Kur üzerinden, yani 4/B’li olarak emekli olmak durumundalar.
BAĞ-KUR MU, SSK MI?
Şirket ortakları ile ilgili şöyle bir durum da var; önceden Bağ-Kur’lu olan şirket ortakları sonradan SSK’lı olsalar da sigortalılıkları geçerli olmuyor. Şöyle ki; Bağ-Kur kapsamındaki şirket ortakları, sonradan 4/A’lı olurlarsa veya kendilerini şirkette SSK’lı olarak çalışıyor gösterirlerse, Bağ-Kur sigortalılığı son bulmadan, SSK’sı devreye girmiyor. Bu kapsamda da SSK’sı iptal edilip, Bağ-Kur sigortalılığı geçerli oluyor.
Örneğin, şirket ortağısınız, 2000 yılının başında Bağ-Kur’a kaydınızı yaptırdınız, ancak 2008’in başında SSK’ya geçtiniz; bu durumda 2008’in başında başlayan sigortanız geçersiz sayılacak, Bağ-Kur sigortalılığınız devam edecek.
En çok merek edilen konulardan bir örnek daha vereyim. Şirket ortağı olup da Bağ-Kur’a kayıt yaptırmayıp, SSK’ya kayıt yaptırırsanız ve sonradan şirket ortaklığınız son bulursa; şirket ortağı olduğunuz tarihten itibaren Bağ-Kur’lu sayılacaksınız, 4/A statüsündeki sigortanız iptal edilecek, SSK’da geçirdiğiniz süre Bağ-Kur’a sayılacak.
SSK’LI KENDİ İŞİNİ KURABİLİR
Okuyuculardan en çok gelen soru ise, 4/A’lı olarak çalışırken, sonradan şirket sahibi ya da ortağı olunca SSK’nın devam edip, etmeyeceği yönünde. Ekim 2008 öncesinde SSK’lı olarak çalışırken gerek çalıştığı işyerine gerekse de başka bir işyerine ortak olunması halinde bu kişiler, SSK sigortalılığı kesintiye uğrayana kadar Bağ-Kur kapsamına alınmıyor. Öncesinden SSK’lı olarak başlandıysa, sonrasında da SSK’lı olarak devam edilebiliyor.
Bu konuda okuyuculardan gelen sorulardan yola çıkarak, konuyu örnekle anlatayım. Okuyucum, 2005 yılında kendi adına şirket kurduğunu, 2007 yılında şirkette çalışıyor olarak gösterip, 4/A kaydı yaptırdığını yazıp, hangi statüde emekli olacağını soruyor. Şirket sahipliği devam ettiği için, 2005 yılında Bağ-Kur sigortalılığı başlatılmış olacak, 2007 yılından itibaren SSK statüsündeki sigortalılık süresi Bağ-Kur kapsamında değerlendirilecek, SSK sigortalılığı iptal edilecek.
Özetle; şirket sahipleri ya da ortakları 1 Ekim 2008 tarihinden sonra kendi şirketlerinde SSK’lı olamıyorlar. Bu durumun tek bir istisnası var; o da, şirket ortağı olan ve kendini SSK’lı olarak gösterenler şirkette kendinden başka SSK’lı kalmadığı durumda, şirketin de sermaye şirketi olması halinde SSK sigortalılığı devam eder.
SSK’dan mı, yoksa Bağ-Kur’dan emekli olmanın farkları ve hizmet birleştirmesinin nasıl yapılacağı konusuna ise gelecek yazımda değineceğim.
Noyan Doğan
https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/noyan-dogan/kendi-isyerinde-calisan-nasil-emekli-olacak-41743052