Tahkim, gün geçtikçe ülkemizde uygulama alanı bulmaya başlamıştır. Sermaye şirketleri
gerek üçüncü kişilerle olan ticari uyuşmazlıklarında gerekse de şirket ortakları ile şirket
arasındaki uyuşmazlıklarda ki özellikle kar payının dağıtımı konusunda kar payı alacağının
tespiti noktasında sıklıkla yaşanan uyuşmazlıklarda çözümü adli yargıdan tahkime doğru
yönlendirmeye ihtiyaç duymaktadırlar. Kısa sürede çözüme ulaşmak adına esas
sözleşmelerinde tadil yaparak tahkim şartına yer vermek ile ve iç yönergelerine tahkim şartı
eklemek suretiyle şirket ve ortakları arasındaki sorunları sulha erdirerek ticari faaliyetlerine
devam etmek istemektedirler. Bazı şirket esas sözleşmelerinin amaç ve konu başlıklı
maddesinde “….konuları ile ilgili olarak Türkiye’de ve yabancı ülkelerde gerçek ve tüzel
resmi ve özel kuruluşlar ile kredi alma, teminat, akreditif ve benzeri işlemler için sözleşmeler,
tahkim nameler ve beyannameler düzenler……” şeklinde değişiklik yapıldığı da
gözlenmektedir. Şirket ortakları arasındaki hisse devirlerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların
çözümüne bu çalışmada yer verilmemiştir.
Şirket esas sözleşmelerinde şirketin temsili maddesinde seçilen şirket müdürü ya da
müdürlerinin görev ve yetkileri düzenlenmektedir. Yetkileri arasında “…..Şirketi Bankalar ve
Özel İdarelerde Temsil Etmeye, bankalara hesaplar açtırmaya hesapları kapatmaya, paraları
bankalara yatırmaya ve çekmeye, krediler almaya/ahzu kabza, çek ve senetleri imzalamaya
resmi ve gayri resmi dairelerde ihalelere girmeye pay sürmeye artırma ve eksiltmeye
katılmaya şirket adına ipotek veya ipoteksiz gayrimenkuller almaya satmaya, şirketin üçüncü
kişilerle olan alacakları, hakları ve borçları hakkında her türlü işleme karar vermeye, şirket
adına dava, tahkim, her türlü idari ve adli takip başlatabilir, sulh ve ibra işlemleri yapabilir,
iflas, iflas ve konkordato işlemlerinin durdurulması teklifinde bulunabilir; kambiyo
taahhüdünde bulunabilir,……..” şeklinde düzenlenmekte ya da özellikle “tahkim” ibaresini
eklemek için esas sözleşme tadili yapmaktadırlar. Aynı şekilde karın dağıtımında yaşanan
uyuşmazlıklar için de İç Yönergede Madde 10/1-e) Kârın kullanım şeklinin, dağıtımının ve
kazanç payları oranlarının belirlenmesi fıkrasına “tahkim” şartını ekleyerek, Madde 18 İç
Yönergenin Kabulü ve Değişiklikler bağlamında genel kurulun onayına sunularak değişikliği
gerçekleştirmektedirler.
Hayriye TARTICI
SMMM/KGK-SPK BAĞIMSIZ DENETÇİ
UZLAŞTIRMACI