MİLYONLARCA EV KADINI İÇİN YENİ DÜZENLEME

MİLYONLARCA EV KADINI İÇİN YENİ DÜZENLEME

https://www.youtube.com/watch?v=-RrKZ7vzcp0 

SORULAR

 

Sosyal Güvenlik Sistemi Her Geçen Gün Önemini Artırıyor. Özellikle Seçim Dönemine Girdiğimiz Bugünlerde EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar)la ilgili Düzenleme ile yaklaşık 4,5 Milyon kişiye emeklilik yolu açıldı. Yine bugünlerde milyonlarca ev hanımını ilgilendiren yeni düzenlemelerden bahsediliyor. Bu konuları ayrıntılı olarak değerlendirmekte ve kamuoyunu sağlıklı bilgilendirmekte fayda var.

  

1.Bugün itibariyle ev hanımlarınını emeklilik yolu kapalımı. Emekli olma hakları var mı.Varsa bu koşullar neler.

 

Bildiğiniz üzere sosyal güvenlik sistemi ülkemiz açısından çok önemli bir konu.Doğumdan ölüme hatta ölüm sonrası tüm vatandaşlarımızı ilgilendiren önemli bir alan.İnsanlar hastalandıklarında kendilerini güvende hissedebiliyorlarsa yıllarca çalıştıktan sonra iyi bir yaşam için emeklilik hakkını elde edebiliyorlarsa,ölüm sonrası geride bıraktıkları yakınları için güvence oluşturabilecek bazı kazanımlar elde edebiliyorlarsa bu önemlidir diye düşünüyorum.

Bu anlamda TÜİK rakamlarına göre ülkemizde 14.7 Milyon Ev Hanımı var.Ev hanımlarımızın emeklilik konusu her dönem dile getirilen konulardan biri.Ülkemiz 14 Mayısta seçimlere gidiyor doğal olarak bu konuda yine kamuoyu gündemine girdi ve tartışılıyor ve bir takım taahhütlerde bulunuluyor.

Bugün itibariyle 5510 sayılı Kanun’da yer alan mevcut düzenlemede ev hanımları isteğe bağlı sigorta ile emeklilik hakkı elde edebiliyorlar.Bu kapsamdaki ev hanımlarımız kanuna göre 4/B statüsünde sayıldıklarından 9000 gün prim 25 Yıl Sigortalılık ödeyerek emekli olabilmekteler. Prim oranları da %32 Prim (%20 Uzun Vade, %12 Sağlık Primi).

Bu kapsamdaki ev hanımlarımız acaba daha düşük prim ödeyerek ve birtakım ilave haklar alarak daha erken ve kolay emekli olabilirmiyiz şeklinde taleplerini iletiyorlar.Bu talepler ve sayısal üstünlükleri de dikkate alınarak yaklaşan seçim gündemi nedeniyle konu tekrar kamuoyunda tartışılmaya başlandı.

 

Seçim dönemine girdiğimiz bugünlerde tartışılmaya başlayan ev hanımlarına emeklilik yolunu açıyoruz. Onlara kolaylıklar getiriyoruz gibi taahhütler neyi içeriyor.

 

Yukarıda ifade ettiğim gibi bu konu 14 Mayıstaki seçimler nedeniyle seçime katılacak siyasal partilerinde gündeminde bulunuyor. Konuyla ilgili seçimlerde 2 önemli ittifak tarafından seçim sonrası taahhütler verildi.İlk olarak Millet İttifakı tarafından açıklanan2300 maddelik Ortak Politikalar Mutabakat Metni  Sosyal Politikalar Başlığı Sosyal Güvenlik Bölümünde

“İsteğe bağlı sigorta ile emeklilik hakkı bulunan ev hanımlarımız için prim ödeme gün sayısı ve oranı ile sigortalılıktan önce yaptıkları doğumlarla ilgili borçlanma hususlarında iyileştirmeler sağlayacağız.”taahhüdü ile bu konuda seçim sonrası önemli bir adım atılacağı ifade edildi.

 

Daha sonra Cumhur ittifakı adına Sn.CumhurbaşkanıErdoğan, Sakarya'da yaptığı konuşmada "Ev kadınlarımızın emekliliğine, priminin 3'te biriniödeyerek destek vereceğiz." ifadelerini kullandı.

 

Konuyla ilgili her iki açıklama da seçimlerden sonra bu konunun ciddi bir şekilde ele alınacağını ve adım atılacağını gösteriyor.

Peki bu konuda neler yapılabilir? Eski bir Sosyal Güvenlik Kurum Başkanı olarak

Milyonlarca Ev Hanımını İlgilendiren Erken Emeklilik Hakkı Sağlayacak Önemli Düzenlemeler konusunda 3 önemli düzenleme söyleyebilirim.

1.5510 sayılı Kanun’da yer alan mevcut düzenlemede isteğe bağlı sigorta ile emeklilik hakkı bulunan ev hanımlarımız 4/B statüsünde sayıldıklarından 9000 gün prim ödeyerek emekli olabilmekteler. Yapılacak kanun değişikliği ile sadece ev hanımları  4/B statüsünden 4/A statüsüne alınarak 7200 günde emekli olabilmelerinin yoluaçılabilir.

2. 5510 sayılı Kanun’da yer alan Mevcut Düzenlemede sigorta başlangıcından sonra  yaptıkları doğum nedeniyle 3 çocuğa kadar toplamda 6 yıl borçlanarak erken emeklilik hakkı bulunan kadın sigortalılarımız için sigortalı çalışmaya başlamadan önce yaptıkları doğumlarla ilgili olarak ta  borçlanma imkanı getirilerek yeni bir açılım getirilebilir.

3.5510 sayılı Kanun’da yer alan mevcut düzenleme de %32 prim ödeyerek(%20 Uzun Vade sigorta primi,%12 Sağlık primi) isteğe bağlı sigorta ile emekli olan sadeceev hanımlarımız içinprim oranları belli bir miktarda indirilerekönemli bir rahatlama sağlanabilir.

Ancak tüm bunlar aktüaryel dengeler açısından değerlendirilip karar verilecek konular. Aktüeryal dengeler yanında konunun sosyal tarafları ve SGK Başkanlığınca yapılacak ayrıntılı çalışma ve değerlendirmeler sonucu karar verilip hayata geçirilecek konular.

 

Yine kamuoyunda tartışılan Kısmi Emeklilik Düzenlemesi Nedir.? EYT Yasası kapsamına girmeyen milyonlarca kişide bizlere de erken emeklilik yolunu açacak düzenlemeler yapılacak mı sorusu güncel bir soru olarak karşımıza çıkıyor. Bu konuda da bilgi verirmisiniz?

 

 

Kısmi Emeklilik Dediğimiz Prim Gün Sayısı Eksikte Olsa Belli Bir Yaşı Doldurmak Koşuluyla  Emeklilik Düzenlemesini içeriyor.

 

8 Eylül 1999 Öncesi Gerek SSK gerekse Bağkur’da 3600 gün prim ödemesi olanlar Kadınlar 50 erkekler 55 yaşını doldurmak kaydıyla emekli olabilmekteydiler.

 

2000 yılında çıkan 4447 Sayılı yasayla değişikliğe gidilmiş 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olanlarBuna göre SSK’da 3.600günüdoldurmakşartıylakadınlar58,erkekler60yaşınıtamamlayarakemekliolabilmektedirler. Bağ-Kur’da ise 15 yıl prim ödemek şartıyla kadınlar 56, erkekler 58yaşını tamamlayarak kısmi aylığa hak kazanmaktadır.

 

Bu kapsamdaki emeklilerin talebi bizlerde daha önceden olduğu gibi kadınlar 50 erkekeler 55 yaşında 3600 gün prim ödeyerek emekli olabilirmiyiz.

 

EYT kanunu, kısmi emeklilikşartlarındaherhangibirdüzenlemeiçermemektedir.Dolayısıylakısmiemeklilikkonusundamevcutşartlardevametmektedir.

 

Ancak kamuoyunda bu husus ta halen tartışılmakta ve bu konuda da düzenleme beklentisi devam etmektedir.

 

 Yeni EYT yasası ile yaklaşık 4.5 milyon kişiye emeklilik yolu açıldı.Sosyal Güvenlik Sistemi açısından bu yeni durum sistemi nasıl etkileyecek.Sosyal Güvenlik Sistemi bu düzenlemelerden olumsuz etkilenecek mi?

 

Bildiğiniz üzere 2008 yılında sosyal güvenlik alanında sigorta hak ve yükümlülüklerinin eşitlendiği mali açıdan sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi yanında nüfusun tamamını sağlık şemsiyesi altına alacak çok önemli birreform gerçekleştirilmiştir. 5510 sayılı reform yasası ile getirilen yasal düzenleme yanında bugüne kadar çok sayıda idari düzenlemeler yapılmıştır.

Reformla sürdürülemez bir noktaya gelen sosyal güvenlik açıkları alınan önlemlerle kontrol edilebilir bir noktaya getirilmiş ve açıkların GSMH’ya oranlarında önemli düşüşler yaşanmıştır. Bugün geldiğimiz noktada gider 39.7 milyar TL açık veren bir sosyal güvenlik kurumu var.

Topladığımız Tüm Prim Gelirleri Emekli Aylıklarını Karşılamıyor

Yine 2022 yılı sonu itibarıyla 724.1 milyar TL prim gelirleri varken 668.7 milyar TL emekli aylığı ödemeleri mevcut. Topladığımız tüm prim gelirleri emekli aylıklarını karşılamıyor. Sadece emekli aylıkları için yaklaşık 55.3 milyar TL hazine desteği vermek zorunda kalıyoruz

Yine sosyal güvenlik sistemimiz açısından toplam sosyal güvenlik kapsamı ve aktif/pasif oranları dediğimiz kaç çalışanın kaç emekliye bakmak zorunda olduğunu ifade eden oranda önemlidir.

2022 Ekim ayı itibarıyla 26.344.234 kişi aktif sigortalıiken  13.933.000 kişi de emekli sayısı olarak karşımıza çıkmaktadır. Gelişmiş ve sosyal güvenlik sistemi oturmuş ülkelerde bu oran 3 ve 4 arasında aktif çalışanın 1 pasif’e bakmak zorunda olduğu bir sistem olarak karşımıza çıkarken ülkemizde bu oran reform yılı olan 2008 sonrası 2009 yılında 1.73’lerden tedrici olarak her geçen yıl artarak 2022 yıl sonu  itibariyle  2.01 olarak karşımıza çıkmaktadır.Son olarak EYT’le birlikte 4.5 milyon kişinin sisteme girmesiyle bu oran 1.49’lara düşmektedir.

Bu oran reform yılının yapıldığı 2008 yılının bile altına inen bir oran olup sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi açısından önemli bir risk içermektedir.

Önümüzdeki süreçte bu husus mutlaka gözönünde bulundurulmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.Bu konuda yapılabilecek en önemli konu kayıt dışı ile mücadele ile prim gelirlerinin artırılmasıdır.Bunun yanında her yıl nerede olduğumuzun takip edilmesi son derece önemlidir.

♦ SGK Açığının GSMH’ ya oranı,

♦ SGK Açığının Kurum Bütçesine oranı,

♦ Yıllar itibarıyla Aktif/Pasif oranları,

♦ Sosyal Güvenlik Kapsamındaki kişi sayıları,

♦ Kayıt dışı istihdam oranı,

♦ Kurum Gelirlerinin Giderleri Karşılama oranları,

Her yıl takip edilerek süreç izlenmeli ve gerekli yasal ve idari düzenlemeler yapılmalıdır.

Bu temel istatistiki veriler dışında kurumun 84 milyona hizmet veren bir kurum olması nedeniyle özellikle bürokrasinin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar üzerinde yoğunlaşarak vatandaş memnuniyetinin en üst seviyeye çıkarılması konusuna da özen gösterilmelidir.

Unutulmaması gereken husus; sosyal güvenlik sisteminin ülkemizin geleceği açısından en önemli konulardan biri olduğu, sistemin sürdürülebilirliği açısından yapılan yasal ve idari düzenlemeler konusunda yeni tavizlere yol açacak uygulamalardan kaçınılması gerektiği ve aksayan yönlerin çözümünde  de ortak akıl ve tecrübelerden yararlanılarak daha iyi bir sosyal güvenlik sistemine kavuşmamız yönündeki çabaların artırılması gereğidir.

İZLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ

FATİH ACAR

https://www.youtube.com/watch?v=-RrKZ7vzcp0