SAĞLIK SEKTÖRÜNDE DİJİTAL YATIRIM PROJELERİ

Ali Rıza DEĞER

SAĞLIK SEKTÖRÜNDE DİJİTAL YATIRIM PROJELERİ VE SEKODAY...

Merhaba Değerli Dostlarım.

Öncelikle 2021 yılının, hepimize; sağlık, mutluluk ve başarılar getirmesini diliyorum. 

Hatırlayacağınız üzere 2019 yılı sonları ve 2020 yılı başlarında ortaya çıkan ve de tüm dünyayı etkileyen Covid-19 Pandemi süreci başlarında sizlerle paylaştığım, Sekoday Sağlık Sektöründe Ekonomik Dayanışma Projeleri Platformu - kapsamında, yıl içinde yazdığım birkaç makaledeki verdiğim örnekler arasında yer alan konulardan biri olan, Sağlık Sektöründe Dijital Yatırımlar ile ilgili, geçtiğimiz ay Dünya Gazetesinde Sayın Yasemin Salih’in “Tele Sağlıkta Yatırım Yarışı” başlıklı yazısını okuyunca, böyle bir yazı ile 2021 yılına başlamak istedim. 

Makalenin içeriği; sağlık sektörü içinde büyük bir paya sahip olan “Hasta + Doktor + Hastane” üçgeninde, sanal olarak hayata geçirilmesi planlanan “Randevu, Muayene, Tetkikler, Ödeme” gibi konulardan oluşturulan projelerde, yaşanan gelişmelerle ilgili idi. Umarım beğenirsiniz!..

Yazının giriş bölümünde yer alan “2020 bütçesinden sağlığa 190 Milyar TL na yakın pay ayıran Türkiye’de, pandemiyle birlikte dijital sağlık yatırımları da hız kazandı. Uzaktan / Evden tedavi amacına yönelik olarak; hasta, doktor ve hastanelerin, sağlık verileriyle ilgili tüm iletişimlerini elektronik ortama taşıyan Teletıp hizmetleri, pandemiyle birlikte hızla yaygınlaşmaya başladı! Tanı, tedavi ve takipte, dijitalleşmeye kademeli geçiş paralelinde, bu alandaki yatırımlarda da hızlı bir büyüme yaşanıyor. Hastaneler ve sağlık sektörü arka arkaya yazılım sistemlerine ciddi yatırım yaparken, Sağlık Bakanlığı’nın da yeni bir yönetmelik hazırlığında olduğu belirtiliyor... Halen % 1 seviyesinde bulunan Telesağlık yatırımlarının sektördeki payının 5 yıl içinde % 25’e ulaşması bekleniyor...” şeklindeki açıklamalar, Sağlık Sektörü’nün Geleceği... Ve bu gelecekte yer alacak, ekonomik dayanışma projeleri açısından, oldukça önemli anlamlar ifade ediyordu! 

2020 yılına kadar Türkiye’de ve Dünya’da, pek de rağbet edilmeyen “Dijital Sağlık Projeleri” Covid-19 Pandemi dönemiyle birlikte, bir anda en çok yatırım yapılan kalemlerden biri oldu.

Özellikle; zincir hastaneleri olan büyük şirketlerin, konuyla ilgili proje ve yatırım taleplerinin, Mayıs ayından bu yana yoğun bir şekilde arttığını izlediğimizden, bu durum çok normaldi. 

Pandemi dönemiyle birlikte; WhatsApp + Zoom + Teams gibi platformlar üzerinden alınan bireysel sağlık hizmetleri artınca, hastanelerin geniş kapsamlı yazılım sistemlerine yönelmesi çok doğal ve düşük maliyetli muhteşem bir pazar. Dolayısıyla dijital sağlık hizmetleri şu anda; hem hastanelerin, hem de Sağlık Bakanlığının gündeminde yer alan önemli bir konu!..

Hatırlanacağı üzere, bizim Sekoday’daki amacımız da; yapılacak tasarruflarla, her türlü sağlık hizmetini en uygun ve ucuz şekilde, ülkemizin ve dünyanın hizmetine sunmak ve de bunu sürdürülebilir bir hale getirmekti! 

Sekoday Platformuna destek veren + Proje sunan, tüm kişi ve kuruluşlara içten teşekkürler!..  

Neticede, konunun uzmanları; Uzaktan Sağlık ve Telesağlık gibi kavramları “Dijital Sağlık” ana başlığı altında toplayarak, önümüzdeki dönemde yapay zekânın, hasta ve doktor ilişkilerine damga vuracağının altını çiziyorlar! 

Ve diyorlar ki; Sanal Randevu + Sanal Bekleme Odası + Sanal Muayene ve Dijital Ödeme Sistemlerinin olduğu, Hastanelere ve Sağlık Merkezlerine, kendinizi hazırlayın!..

Uzmanlar ayrıca; Sağlık Bakanlığının şu anda uzaktan sağlıkla ilgili bir yönetmelik hazırlığında olduğunu da belirtiyor ve mevzuatla ilgili başlıkların şekillenmeye başladığını ifade ediyorlar. 

Örneğin; bir hastanenin, uzaktan sağlık hizmeti verebilmesi için, öncelikle kriterleri yerine getirip, onay belgesi alması gerektiği gibi maddelerin, yönetmelikte yer aldığı vurgulanıyor! 

Yönetmelik detayları şu anda kesinleşmiş değil, ama ana konular şöyle belirlenmiş durumda;

*) İlk planda, dijital sağlık sisteminde şu anda mevcut, uzaktan sağlık yazılımları inceleniyor.

•) Yazılım sistemlerinin işleyişi; telefona bir uygulama indirilmesi, bu uygulamadan muayene randevusunun alınması, daha sonra aynı anda hastaya ve doktora bilgi mesajı gönderilmesi, bu mesajda bir link olması, yaklaşık 10-15 dakika sonra hastanın linke tıklaması ve çevrimiçi muayene odasına alınması, muayenede - fotoğraf çekimi + video + laboratuvar testleri - gibi sonuçların konuşulması, her şeyin kayıt altına alınması, daha sonra da kayıttaki bilgilere göre kontrollerin devam etmesi + ödeme ve tedavinin sonuçlandırılması... Şeklinde düşünülüyor. 

•) Hastanelerde sisteme katılan doktor sayısı, hastaların ödeyeceği meblağ açısından önemli. 

•) Sistemi suiistimal edecek kişiler olabileceği düşüncesiyle; kimlik doğrulama, parmak izi ve yüz tanıma gibi, kontrol ve siber güvenlik sistemlerinin eksiksiz olmasına çalışılıyor.

•) Bu işi yapabilecek kuruluşların bir sertifikasyon sistemiyle onaylanacağı bir yapı üzerinde çalışılarak, onayı olmayanların - uzaktan sağlık hizmeti verememeleri, üzerinde duruluyor.

•) Aile hekimleri mutlaka sisteme dâhil edilerek, özellikle; dâhiliye, dermatoloji, psikiyatri gibi branşlarda, uzaktan sağlık hizmetlerinin verimli işleyebileceği de düşünülüyor.

•) Uluslararası hizmet veren hastaneler ve ulusal hastane zincirlerinin, belirli dillerde yapay zekâyla, sağlık turizmi açısından dijital sağlık hizmet verebilmeleri de, ana konular arasında... 

Sağlık Bakanlığının ilgili birimleri tarafından bu hazırlıklar devam ederken, Özel Üniversite Hastanelerimiz de; bu pandemi sürecinde, özellikle ağır kronik rahatsızlıkları olan ve evden çıkmak istemeyen hastaların, sağlık ihtiyaçlarının güvenli bir biçimde karşılanabilmesi için, yoğun bir yapılanma çabası içinde olduklarını belirtiyorlar. 

Konunun uzmanlarından, Sn. Ediz Günsel (PwC Turkey Sağlık ve İlaç G), Sn. Dr. Erhan Barutçu (Vehbi Koç Vakfı Sağlık Gr.), Prof. Dr. Ayberk Kurt (İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi), Sn. Ufuk Eren (Ernst & Young - Volitan Danışmanlık), Sn. Bora Gül’ün (AssistBox) ve Dr. Mustafa Tamur (İstanbul Aile Hekimliği Derneği) de; Sn. Yasemin Salih’in yazısında belirttiği gibi, Dijital Sağlık yatırımları ve bu yatırımların alt açılımı olan Teletıp / Uzaktan Sağlık Hizmetleri, pandemiyle birlikte tüm dünyada, en dikkat çeken yatırım alanlarından birisi oldu. 

Bu konuda yapılan araştırmalar, hastaların da sağlık kuruluşlarının da Teletıp konusuna sıcak bakmaya başladıklarını ortaya koyuyor. Hatta bu konuda, dijital tanıtımlar başladı bile!.. 

Bunun içinde gerekli mevzuatlar, özellikle de KVKK Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve Yönetmelikleri üzerinde, yeni bazı düzenlemeler de söz konusu!

Ayrıca, 15 Ocak 2021 den itibaren tanıtıma dayalı tüm dijital iletilerde, Ticaret Bakanlığı tarafından görevlendirilen TOBB Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Eğitim ve Kültür Vakfı iştiraki olarak kurulan “İYS İleti Yönetim Sistemi A.Ş. https://iys.org.tr/” devreye girecek!..

İYS İleti Yönetim Sistemi, hizmet sağlayıcıların arama, mesaj ve e-posta gibi farklı tipte ileti izinlerini saklayıp yönetebilecekleri, vatandaşların izinlerini görüntüleyip kaldırabilecekleri, ulusal bir veri tabanı!

Amacım asla reklam yapmak değil ama bu yazıyı; konunun iş dünyasına yansıması ve 2020 sonlarına doğru medyada yer alan aşağıdaki gelişmelere yer vermeden bitirmek olmazdı...

“Müşterilerine hayatın her alanında katkıda bulunmanın sorumluluğuyla yeni çalışmalara imza atan Migros, Anadolu Sağlık Merkezi iş birliği ile ayrıcalıklı bir sağlık hizmeti sunuyor. 

Migros, tüm Türkiye’de geçerli olan “e-doktor” hizmeti ile Anadolu Sağlık Merkezi’nin deneyimli uzman hekimleriyle, hastaneye gitmeden görüntülü görüşme imkânı sağlıyor.

Müşterilerinin yaşam kalitesini ileriye taşıyacak kaliteli ve güvenilir hizmet sunan Migros, sağlık alanında önemli bir uygulamayı hayata geçiriyor. 

Migros ve Anadolu Sağlık Merkezi iş birliğinde başlatılan “e-doktor” hizmeti kapsamında, Migros müşterileri hastaneye gitmeden Anadolu Sağlık Merkezi’nin uzman hekimleri ile çevrimiçi görüntülü görüşme yapabilecekler.

Alanında deneyimli uzman hekimlerle görüntülü görüşmek isteyenler, Türkiye’nin 81 ilinde bulunan Migros mağazalarının kasalarından ve Migros Sanal Market’ten alacakları özel PNR kodları ile Anadolu Sağlık Merkezi Çağrı Merkezini arayarak randevularını ve muayenelerini kolaylıkla gerçekleştirebilecekler.

E-doktor uygulamasından faydalanmak isteyenler; ilk randevu sonrasında 1 ay boyunca sınırsız kullanım hakkı olan çevrimiçi tıbbi danışmanlık görüşmesi, çevrimiçi branş doktoru görüşmesi, 2 seanslık online psikolog görüşmesi ve 4 seanslık online diyetisyen görüşmesi gibi, farklı seçenekler arasından ihtiyacı olanı seçebilecekler!..” Nasıl? Güzel değil mi? 

SEKODAY olarak tüm bu çalışmalar için tekrar tekrar en içten teşekkürlerimizi sunuyoruz!..

Daha mutlu bir gelecek için, her zaman sağlıklı günler dileğiyle, tekrar iyi seneler...

Sevgi ve saygılarımla

Ali Rıza DEĞER