T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.
Sayı : E-41481264-207.02-51632908 07.09.2022
Konu : Asgari Ücret Desteği
GENELGE
2022/19
Bilindiği gibi, 5/7/2022 tarihli ve 31887 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7417 sayılı Devlet
Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun'un 64 üncü maddesi ile 5510 sayılı Kanuna geçici 88 inci madde eklenmiştir.
Anılan madde ile;
“4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları
hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
a) 2021 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar
ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 179 Türk lirası ve altında bildirilen
sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2022 yılında cari aya ilişkin verilen aylık
prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara
ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
b) 2022 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin
toplam prim ödeme gün sayısının,
2022 yılı Temmuz ilâ Aralık ayları/dönemi için günlük 3,33 Türk lirası ile çarpımı sonucu
bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır. Ancak (a) bendinde belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı
6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri
için 358 Türk lirası olarak esas alınır.
Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2021 yılı Ocak ilâ Aralık
ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi
yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması hâlinde bu madde hükümleri
uygulanmaz.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak
açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi
bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi
gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya
sigortalıların prime esas kazançlarını 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık ayları/dönemi için Kuruma
bildirmediği veya eksik bildirdiği tespit edilen işyerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan tutar,
gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır ve bu işyerleri hakkında bu madde hükümleri
uygulanmaz. Ancak, ilgili ayda 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık aylarına/dönemine ait aylık brüt asgarî ücretin onda birini geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda
Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri
hakkında bu madde hükümleri uygulanmaya devam eder.
İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık aylarına/dönemine ait
aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde
vermediği, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca
yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen
sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari para cezası ve bunlara
ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması hâllerinde bu maddenin birinci fıkrasının (b)
bendine ilişkin hükümler uygulanmaz. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve
taksitlendiren işverenler bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece anılan fıkra hükmünden
yararlandırılır. Bu maddenin uygulanmasında bu Kanunun ek 14 üncü maddesi hükümleri uygulanmaz.
Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim
ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmemiş olması hâlinde bildirim
yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet
beyannamesindeki bildirimler esas alınır. 2021 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2021
yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri hakkında birinci fıkranın (b) bendi hükümleri uygulanır.
Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı durumlarda
işverenin ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması hâlinde
sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılır.
3213 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi uyarınca ücretleri asgarî ücretin iki katından az
olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan
sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında (a) bendi uyarınca belirlenecek günlük kazanç 477 Türk
lirası olarak ve 2021 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya
muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50’sini geçmemek
üzere, 2022 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınır.
Bu madde hükümleri, 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro
ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için
uygulanmaz.
4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan
idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen
hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca İşsizlik Sigortası
Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilir.
2022 yılı Temmuz ilâ Aralık aylarına/dönemine ilişkin yasal süresi dışında Kuruma verilen aylık
prim ve hizmet belgelerinde veya Hazine ve Maliye Bakanlığına verilecek muhtasar ve prim hizmet
beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bu madde hükümleri uygulanmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve
Türkiye İş Kurumunun görüşleri alınmak suretiyle Kurum tarafından belirlenir.”
Hükümleri getirilmiştir.
Söz konusu hükümlere istinaden Kurumca yürütülecek olan işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1- KAPSAMA GİREN İŞVERENLER
5510 sayılı Kanunun geçici 88 inci maddesine göre söz konusu destekten, anılan Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri
uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı
cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler
hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri yararlanacaktır.
Bu bakımdan, mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen işyerlerinden 5018 sayılı Kanuna ekli (I)
sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri
niteliğinde olduğu halde mahiyet kodu (2) olarak tescil edilen işyeri işverenleri söz konusu destekten
yararlanamayacaklardır.
Diğer taraftan, işverenler asgari ücret desteğinden başvuru şartı aranmaksızın yararlandıklarından,
ilgili idarelerin (işverenlerin), 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan bir kuruluş olmasına
karşın asgari ücret desteğinden yararlanmaları halinde;
-5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı listede yer aldıklarına dair ilgili kurumdan alınacak belge ile
Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne başvurarak asgari ücret desteğinden yararlandırılmalarının
sonlandırılmasını talep etmeleri,
-5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde belirtilen kuruluşlar kapsamında olduklarını beyan
ettikleri yazı ile yapılan başvuru gereğince asgari ücret desteği uygulamalarının sonlandırılması,
-Anılan Kanun uygulamasının, işveren talebine gerek kalmadan Kurumumuz tarafından
kendiliğinden (otomatik olarak) başlatılmış olması, bu bağlamda, işverene yüklenecek bir kasıt ve
kusurdan bahsedilemeyeceği dikkate alındığında, yersiz yararlanıldığı kabul edilebilecek destek
tutarlarının gecikme cezasız ve gecikme zamsız tahsil edilmesi,
gerekmektedir.
2- 1/1/2022 TARİHİNDEN ÖNCE TESCİL EDİLMİŞ OLAN İŞYERLERİNE İLİŞKİN İŞ
VE İŞLEMLER
2.1- 1/1/2022 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde kapsama giren sigortalılar
2.1.1. Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için
verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92
nolu belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli
sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün
bulunmamaktadır.
Buna karşın belge/beyanname verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510
sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki sigortalıları çalıştıran işverenler de
anılan destekten yararlanacaktır.
Öte yandan uygulama, işsizlik sigortası primleri hariç yapılacağından, işsizlik sigortasına ait sigortalı ve işveren primleri bu destek kapsamında karşılanmayacaktır.
Örnek 1: 2022 yılı Temmuz ayında;
(1) nolu belge türünden 5 sigortalı,
(2) nolu belge türünden 3 sigortalı,
(13) nolu belge türünden 2 sigortalı,
(23) nolu belge türünden 2 sigortalı,
bildirildiği varsayıldığında, 2022 yılı Temmuz ayında (1) ve (13) nolu belge türlerinden bildirilen
sigortalılardan dolayı destekten yararlanılacaktır.
2.2- Destekten Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması
2021 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya
re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki
belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu
nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vs. varsa işlemlerinin bir an önce
yapılması gerekmektedir.
Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 1/3/2022 tarihinden sonra işleme
alınacak olan 2021 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin
102 nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden/beyannamelerden
kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.
Örnek 2: 2021 yılı Temmuz ayı için tüm sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1
numaralı belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 179 TL nin altında olan 6 sigortalının
toplam prim ödeme gün sayısının 150 gün olduğu, ancak 18/3/2022 tarihinde 2021 yılı Temmuz ayında
bildirimi yapılan 2 sigortalının 15 er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması
gerektiğinin tespit edilmiş olması nedeniyle, bu iki sigortalı için yapılacak olan 15 er günlük gün ve
kazanç ilavesi toplam prim ödeme gün sayısını 180 güne çıkarmakta ise de bu ek bildirim her halükarda
1/3/2022 tarihinden sonra işleme alınacağından bu işverenin sigorta primi desteğine esas azami gün
sayısı yine 150 gün olacaktır.
Örnek 3: 2022/Temmuz ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2021/Temmuz ayı için uzun
vadeli sigorta kollarını içeren 1 nolu belge türünden;
-15 sigortalının yasal süresinde asıl ile 450 gün,
-5 sigortalının yasal süresinde iptal ile 150 gün,
-3 sigortalının yasal süresinde ek ile 60 gün,
-6 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 185 TL üzerinden ek ile 180 gün prim
ödeme gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında;
450-150+60 = 360 gün prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır. 6 sigortalı için
bildirilen 180 günün prime esas kazancı 179 TL’nin üzerinde olduğu için destekten yararlanılacak prim
ödeme gün sayısı hesabında dikkate alınmayacaktır.
Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu
idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve
incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, çalıştırdıkları
sigortalıları Kuruma bildirmediği, prim ödeme gün sayısını ya da prime esas kazanç tutarını eksik
bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen sigortalıların fiilen çalışmadığının;
-Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin,
-Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan
alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihinin,
- Mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin,
yukarıda belirtilen 1/3/2022 tarihinden önce olmasına rağmen aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 1/3/2022
tarihinden sonra olması halinde prim belgelerindeki gün ve kazançlar dikkate alınmayacaktır.
Örnek 4: 2021 yılı Temmuz ayı için bütün sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1
numaralı belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 179 TL nin altında olan 5 sigortalının
toplam prim ödeme gün sayısının 120 gün olduğu, ancak 21/1/2022 tarihinde Kurum kayıtlarına giren ve
1/3/2022 tarihinden önce işleme alınan belgede/beyannamede 2021 yılı Temmuz ayında bildirimi yapılan
2 sigortalının 15 er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin
anlaşılmış olması nedeniyle yapılacak olan 15 er günlük gün ve kazanç ilavesine ilişkin bilgi/belge
1/3/2022 tarihinden önce işleme alındığından, ek prim hizmet belgesindeki gün sayısı, her bir sigortalının
günlük prime esas kazanç tutarı 179 TL nin altında olması koşuluyla, asgari ücret desteğine esas gün
sayısı 120+30=150 gün olarak hesaplanacaktır. Ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesi ile sigortalının sigorta primine esas kazanç tutarı günlük 179 TL’nin üstüne çıkması halinde
asgari ücret desteğine esas hesaplamada bu sigortalıların gün sayısı dikkate alınmayacaktır.
2.2.1. 2021 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen ve
günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 179 TL ve altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün
sayıları esas alınacaktır. 2021 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2021 yılında sigortalı
çalıştırmamış veya 2021 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2021 yılı sonuna kadar hiç
bildirim yapılmayan işyerleri hakkında Kanunun birinci fıkrasının (b) bendi hükümleri
uygulanacağından, bu gibi işyerleri bakımından uygulama bu genelgenin “3- 2022 Yılında Tescil
Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” bölümündeki usullere göre yürütülecektir.
Öte yandan, 2021 yılının aynı ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya bildirimde
bulunulmuş olmasına rağmen;
-(0) gün (0) kazanç bildirilmiş olması halinde,
-Yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması
halinde,
bu ayı takip eden ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesindeki bildirimleri esas alınacaktır. Takip eden ay/aylarda da bildirim yapılmamış
olması halinde bildirim yapılmayan dönemler hakkında ilk defa 2022 yılında tescil edilmiş işyeri gibi
işlem yapılacaktır.
Örnek 5: 2022 yılı için yararlanılacak olan gün sayısının tespitinde 2021 yılının aynı ayında uzun
vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin esas alınması gerektiğinden, o işyerinden
2021/Temmuz ve Ağustos aylarında sigortalı çalıştırılmamış ve 2021/Eylül ayında bir sigortalı ve 30 gün olarak bildirim yapılmış olduğu varsayıldığında, değerlendirmeye esas olmak üzere 2021/Eylül ayındaki
aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı olan 30 gün
2022/Temmuz ve Ağustos ayları hesaplamasında dikkate alınacaktır.