SGK Genelgesi 2023/12 "Asgari Ücret Desteği"
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.
_______________________________________________________________________________________________________________________________
Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye Çankaya/Ankara Bilgi için: Dr.Uğur KOÇ
Telefon No: 0 312 458 75 22 Faks No: 0 312 458 71 12 Daire Başkan V.
e-Posta: [email protected] İnternet Adresi: www.sgk.gov.tr
Kep Adresi: [email protected]
10 1/28
Sayı : E-83604451-207.02-66306628 07.03.2023
Konu : Asgari Ücret Desteği
GENELGE
2023/12
Bilindiği gibi, 13.01.2023 tarihli ve 32072 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7431 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 4 üncü maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na geçici 93 üncü madde eklenmiştir.
Bu madde kapsamında 2023 yılı için Ocak ila Haziran aylarında/döneminde uygulanacak olan
asgari ücret desteğinde 2023 yılı için sağlanacak olan destek tutarına esas gün sayısının tespitinde dikkate
alınacak prime esas günlük kazanç tutarı 250 TL, desteğe esas günlük tutar 13,33 TL olarak hükme
bağlanmıştır.
Söz konusu maddeye istinaden Kurumumuzca yürütülecek olan işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1- KAPSAMA GİREN İŞVERENLER
5510 sayılı Kanun'un geçici 93 üncü maddesine göre söz konusu destekten, anılan Kanun'un 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri
uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanun'a ekli (I), (II), (III)
ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları
çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri yararlanacaktır.
Bu bakımdan, mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen işyerlerinden 5018 sayılı Kanun'a ekli
(I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idareleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve
(IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idareleri niteliğinde olduğu halde mahiyet kodu (2) olarak tescil
edilen işyeri işverenleri söz konusu destekten yararlanamayacaklardır.
Diğer taraftan, işverenler asgari ücret desteğinden başvuru şartı aranmaksızın yararlandıklarından,
ilgili idarelerin (işverenlerin), 5018 sayılı Kanun'a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan bir
kuruluş olmasına karşın asgari ücret desteğinden yararlanmaları halinde;
-5018 sayılı Kanun'a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer aldıklarına dair ilgili
kurumdan alınacak belge ile Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne başvurarak asgari ücret
desteğinden yararlandırılmalarının sonlandırılmasını talep etmeleri,
-5018 sayılı Kanun'a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde belirtilen kuruluşlar kapsamında
olduklarını beyan ettikleri yazı ile yapılan başvuru gereğince asgari ücret desteği uygulamalarının
sonlandırılması,
Anılan Kanun uygulamasının, işveren talebine gerek kalmadan Kurumumuz tarafından
kendiliğinden (otomatik olarak) başlatılmış olması, bu bağlamda, işverene yüklenecek bir kasıt ve
kusurdan bahsedilemeyeceği dikkate alındığında, yersiz yararlanıldığı kabul edilebilecek destek
tutarlarının gecikme cezasız ve gecikme zamsız tahsil edilmesi,
gerekmektedir.
2- 01.01.2023 TARİHİNDEN ÖNCE TESCİL EDİLMİŞ OLAN İŞYERLERİNE İLİŞKİN İŞ
VE İŞLEMLER
2.1- 01.01.2023 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde kapsama giren sigortalılar
2.1.1. Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için
verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92
nolu belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli
sigorta kollarına tabi olmayan sigortalılar bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün
değildir.
Buna karşın belge/beyanname verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510
sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki sigortalıları çalıştıran işverenler de
anılan destekten yararlanacaktır.
Öte yandan uygulama, işsizlik sigortası primleri hariç yapılacağından, işsizlik sigortasına ait
sigortalı ve işveren primleri bu destek kapsamında karşılanmayacaktır.
Örnek 1: 2023 yılı Ocak ayında;
(1) nolu belge türünden 5 sigortalı,
(2) nolu belge türünden 3 sigortalı,
(13) nolu belge türünden 2 sigortalı,
(23) nolu belge türünden 2 sigortalı,
bildirildiği varsayıldığında, 2023 yılı Ocak ayında (1) ve (13) nolu belge türlerinden bildirilen
sigortalılardan dolayı destekten yararlanılacaktır.
2.2- Destekten Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması
2022 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya
re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki
belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu
nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vs. varsa işlemlerinin bir an önce
yapılması gerekmektedir.
Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 01.03.2023 tarihinden sonra işleme
alınacak olan 2022 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin
102 nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden/beyannamelerden
kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.
Örnek 2: 2022 yılı Ocak ayı için tüm sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1 numaralı
belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 250 TL'nin altında olan 6 sigortalının toplam prim
ödeme gün sayısının 150 gün olduğu, ancak 17.03.2023 tarihinde 2022 yılı Ocak ayında bildirimi yapılan
2 sigortalının 15'er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin tespit
edilmiş olması nedeniyle, bu iki sigortalı için yapılacak olan 15'er günlük gün ve kazanç ilavesi toplam
prim ödeme gün sayısını 180 güne çıkarmakta ise de bu ek bildirim her halükarda 01.03.2023 tarihinden sonra işleme alınacağından bu işverenin sigorta primi desteğine esas azami gün sayısı yine 150 gün
olacaktır.
Örnek 3: 2023/Ocak ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2022/Ocak ayı için uzun vadeli
sigorta kollarını içeren 1 nolu belge türünden;
-15 sigortalının yasal süresinde asıl ile 450 gün,
-5 sigortalının yasal süresinde iptal ile 150 gün,
-3 sigortalının yasal süresinde ek ile 60 gün,
-6 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 255 TL üzerinden ek ile 180 gün prim
ödeme gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında;
450-150+60 = 360 gün prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır. 6 sigortalı için
bildirilen 180 günün prime esas kazancı 250 TL’nin üzerinde olduğu için destekten yararlanılacak prim
ödeme gün sayısı hesabında dikkate alınmayacaktır.
Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu
idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve
incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan
kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, çalıştırdıkları
sigortalıları Kuruma bildirmediği, prim ödeme gün sayısını ya da prime esas kazanç tutarını eksik
bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen sigortalıların fiilen çalışmadığının;
-Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin,
-Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan
alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihinin,
- Mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin,
yukarıda belirtilen 01.03.2023 tarihinden önce olmasına rağmen aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme alınma tarihinin
01.03.2023 tarihinden sonra olması halinde prim belgelerindeki gün ve kazançlar dikkate alınmayacaktır.
Örnek 4: 2022 yılı Ocak ayı için bütün sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1 numaralı
belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 250 TL'nin altında olan 5 sigortalının toplam prim
ödeme gün sayısının 120 gün olduğu, ancak 21.01.2023 tarihinde Kurum kayıtlarına giren ve 01.03.2023
tarihinden önce işleme alınan belgede/beyannamede 2022 yılı Ocak ayında bildirimi yapılan 2
sigortalının 15'er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin
anlaşılmış olması nedeniyle yapılacak olan 15'er günlük gün ve kazanç ilavesine ilişkin bilgi/belge
01.03.2023 tarihinden önce işleme alındığından, ek prim hizmet belgesindeki gün sayısı, her bir
sigortalının günlük prime esas kazanç tutarı 250 TL'nin altında olması koşuluyla, asgari ücret desteğine
esas gün sayısı 120+30=150 gün olarak hesaplanacaktır. Ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve
prim hizmet beyannamesi ile sigortalının sigorta primine esas kazanç tutarı günlük 250 TL’nin üstüne
çıkması halinde asgari ücret desteğine esas hesaplamada bu sigortalıların gün sayısı dikkate
alınmayacaktır.
2.2.1. 2022 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen ve
günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 250 TL ve altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün
sayıları esas alınacaktır. 2022 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2022 yılında sigortalı
çalıştırmamış veya 2022 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2022 yılı sonuna kadar
hiç bildirim yapılmayan işyerleri hakkında geçici 93 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi
hükümleri uygulanacağından, bu gibi işyerleri bakımından uygulama bu genelgenin “3- 2023 Yılında
Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” bölümündeki usullere göre yürütülecektir.
Öte yandan, 2022 yılının aynı ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya bildirimde
bulunulmuş olmasına rağmen;
-(0) gün (0) kazanç bildirilmiş olması halinde,
-Yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması
halinde,
bu ayı takip eden ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesindeki bildirimleri esas alınacaktır. Takip eden ay/aylarda da bildirim yapılmamış
olması halinde bildirim yapılmayan dönemler hakkında ilk defa 2023 yılında tescil edilmiş işyeri gibi
işlem yapılacaktır.
Örnek 5: 2023 yılı için yararlanılacak olan gün sayısının tespitinde 2022 yılının aynı ayında uzun
vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin esas alınması gerektiğinden, o işyerinden
2022/Ocak ve Şubat aylarında sigortalı çalıştırılmamış ve 2022/Mart ayında bir sigortalı ve 30 gün olarak
bildirim yapılmış olduğu varsayıldığında, değerlendirmeye esas olmak üzere 2022/Mart ayındaki aylık
prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı olan 30 gün
2023/Ocak ve Şubat ayları hesaplamasında dikkate alınacaktır.
Örnek 6: İşyerinde 2022/Ocak, Şubat ve Mart aylarında sigortalı çalıştırıldığı ve 31 Mart 2022
tarihinden sonra sigortalı çalıştırılmadığı varsayıldığında, uygulanacak olan asgari ücret desteği için 2023
yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarında 2022 yılının aynı ayları baz alınacak, 2023 yılının Nisan, Mayıs ve
Haziran aylarında ise 2022 yılında baz alınacak ay/aylar olmadığından, söz konusu aylarda işveren 2023
yılında tescil edilmiş işyerleri yönünden belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yararlanacaktır.
Örnek 7: 2022 yılında yapılan bildirimler 2023 yılında yapılan bildirimler
Ocak Ocak
Şubat Şubat
Mayıs Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Bu durumda 2023 yılı Ocak ve Şubat ayları için 2022 yılı Ocak ve Şubat , 2023 yılı Mart, Nisan
ve Mayıs ayları için 2022 yılı Mayıs ayında bildirilen günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 250
TL'nin altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2023/Haziran ayı için
2022 Haziran ayında Kuruma bildirim yapılmadığından 2023/Haziran ayı için “3- 2023 Yılında Tescil
Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar dikkate
alınarak destekten yararlanılacaktır.
Örnek 8: Örnek 7’de 2022 yılı Ocak ve Şubat aylarında, işyerinde sadece bir sigortalının çalıştığı
ve çalışan bu sigortalının da raporlu olması nedeniyle (0) gün (0) kazanç bildirilmiş olduğu
varsayıldığında, 2023 yılı Ocak ve Şubat ayları için verilecek destek hesabında 2022 yılının ilk bildirim
yapılan ayı olan 2022/Mayıs ayı aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesindeki gün sayısı esas alınacaktır.
Örnek 9: Örnek 7’de yalnızca 2022/Ocak ayında bildirim yapılmış olması halinde, 2023/Ocak ayı
için 2022 yılı Ocak ayı baz alınacak olup, diğer aylar bakımından 2023 yılının aylık prim ve hizmet
belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen gün sayıları üzerinden destekten
yararlanılacaktır. Ayrıca bu dönemler için “3- 2023 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde destekten yararlanılacaktır.
2.2.2. 2022 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden ve günlük
prime esas kazancı 250 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını
geçmemek üzere cari ayda uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen sigortalıların
toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır.
SGK