Sosyal Güvenlik uygulamalarında, sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanan, işe başladığı tarihten önce malül olan, Engelli çocuğu bulunan Annelere veya erken yaşlanan sigortalılar özel olarak korunmakta ve bunların daha kolay şartlarda emekli olabilmelerine imkan sağlanmaktadır.
5510 sayılı Kanunda, 2008/Ekim ayından sonra ilk defa sigortalı olacaklar için de benzer düzenlemeler yer almakta olup, bu tarihten önce 4 (a) kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanların kazanılmış hakları korunmuştur.
SAKATLIĞI NEDENİYLE VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANANLAR
06/08/2003 tarihi itibariyle 12 yıldan fazla sigortalılık süresi olan, bir başka ifade ile 06/08/1991 tarihinde önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanlardan, sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazananlara 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödenmiş olunması şartıyla yaş koşulu aranmaksızın yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.
Çalışma Gücünde Kaybı Olan Sigortalılar;
2008/Ekim ayından sonra ilk defa 5510 sayılı Kanuna tabi sigortalı olarak çalışmaya başlayanlardan Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranı;
% 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılanlara en az 16 yıl sigortalılık süresi ve 4320 gün,
% 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılanlara en az 18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 gün,
malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaş şartı aranmaksızın yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.
ERKEN YAŞLANAN SİGORTALILAR
Erken yaşlanma olgusu, özürlü veya malul emekliliği gibi çok yaygın bir uygulama alanına sahip değildir. Yaşlılık aylığından yararlanılması için aranan yaş şartının yerine getirilememesine rağmen, bulunduğu yaş itibariyle yaşlılık aylığı bağlanması için aranan yaştaki bir insan kadar yaşlanmış ve çalışma gücü bu düzeye düşmüş olan sigortalılar erken yaşlanmış olarak kabul edilmektedir.
Sigortalıların erken yaşlanmış durumda olup olmadıklarının tespiti, yetkili sağlık kuruluşlarınca düzenlenen sağlık kurulu raporları ile belirlenir.
Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra erken yaşlandığı tespit edilen sigortalılara aylık bağlanabilmesi için, 55 yaş ve en az 5400 gün prim ödeme şartının yerine getirilmiş olması gerekmektedir.
MALUL ÇOCUĞU BULUNAN KADIN SİGORTALILAR
5510 sayılı Kanunla getirilen ve belki de bu Kanun’un en önemli düzenlemelerinin başında gelen, sadece yaşlılık sigortasında değerlendirilmek ve kadın sigortalılara özgü olmak üzere başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenmekte, eklenen bu süre ayrıca emeklilik için aranan yaş hadlerinden indirilmektedir.
Yapılan bu düzenleme ile bakıma muhtaç malül çocuğu bulunan kadın sigortalıların daha erken emekli olmalarına imkan sağlanmıştır.
Özgür Kaya
turkgun.com