İşverenler BAĞ-KUR’a mecbur mu?
Değerli okurlar, bugün sizlere işverenlerin, şirket ortakları ve işyeri sahiplerinin (esnafın, tacirlerin) Bağ-Kur’a mecbur mu konusunu ve aynı anda hem SSK hem Bağ-Kur ödeyebilir miyim ve ödersem artıları ve eksileri nelerdir konularını işleyeceğim. Birçok vatandaşımızın bildiği gibi vergi mükellefi veya şirket ortağı olanlar mecburi Bağ-Kur sigortalısıdır. Ancak kendi işyerleri değil ama başka işyerlerinde SSK’lı olarak işe girerlerse Bağ-Kur otomatik sona erer ve SSK devreye girer. Bu arada SSK’lı işe giren vergi mükellefleri isterlerse Bağ-Kur’a da prim ödeyip ileride alacakları emekli aylıklarını artırabilirler.
KİŞİ SSK’LI (4-a) İŞE GİRİNCE BAĞ-KUR (4-b) BİTER
5510 Sayılı Kanun’un 6111 Sayılı Kanun ile değişik 53’üncü maddesinde, “Sigortalının 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statüleri ile (c) bendinde yer alan sigortalılık statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi (Emekli Sandığı) kapsamında, (a) (SSK) ve (b) (Bağ-Kur) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde ise aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi (SSK) kapsamında sigortalı sayılır” denilmektedir. Buna göre yaptığınız işe (vergi mükellefiyetine) devam ederken bir başka işyerinde SSK’lı işe girerseniz Bağ-Kur sona erer, SSK geçerli sayılır.
SSK İPTAL OLMAMASI İÇİN FİİLİ ÇALIŞMA ŞART
Değerli okurlar, son günlerde gerek yazılı ve görsel medya ile sosyal medyada sıkça karşılaştığımız sorunlardan biri de sahte sigortalılık ve bu sorundan dolayı emekli aylığı kesilip yüklüce borç tahakkuk ettirilmesidir. Sizlerin de bu duruma düşmemesi için muhakkak fiili çalışma yapmanız gereklidir. Yani bir eş veya dostunuzun yanında sırf Bağ-Kur’lu olmamak için sigortalı gözükmemeniz gerekli işyerinde muhakkak fiili olarak çalışma yapmanız şarttır. Siz de SSK şartlarıyla hem daha erken hem de yüksek emekli aylığı almak için çabalarken ileride bağlanacak aylığınızdan ve yüklü miktarda borç ile karşılaşmayın.
SSK VE BAĞ-KUR 2’Sİ AYNI ANDA OLUR MU?
5510 Sayılı Kanun’un 4-1 (a/SSK) ve (b/Bağ-Kur) statüsüne tabi sigortalılığın çakışması nedeniyle (a/SSK) statüsü kapsamındaki sigortalılığı esas alınanlar 01.03.2011 tarihinden sonra yazılı talepte bulunmak ve 5510/82’nci maddeye göre belirlenen prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırına ilişkin hükümler saklı olmak kaydıyla, (b/Bağ-Kur) statü kapsamındaki çalışmasından dolayı talep tarihinden itibaren (b/Bağ-Kur) statüsü içinde prim ödeyebilir. Ancak, (4-a/SSK) ve (4-b/Bağ-Kur) bendi için ödenecek primlerin toplamı prime esas kazancın üst sınırından fazla olmaz.
SSK VE BAĞ-KUR’LU OLANLARIN DURUMLARI
Aynı zamanda hem 4/a sigortalısı hem de 4/b sigortalısı halleri çakışanlardan 4/b sigortalılığı kapsamında ayrıca prim ödemek için talepte bulunanlara, 4/b sigortalılığı statüsünde iş kazası ve meslek hastalıkları yönünden;
a) Sigortalıya, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi,
b) Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması,
c) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine, gelir bağlanması,
d) Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi,
e) İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi hususundaki yardımların 4/b sigortalılığı statüsünde ödenen primler esas alınarak yapılması gerekmektedir.
Bu sigortalılara kısa vadeli sigorta kollarından hastalık ve analık sigortasından geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesinde de sigortalılık statüsünün 4/a sigortalılığı olarak değerlendirilmesi gerekir.
Örnek;
Bağ-Kur statüsünden sigortalı olan Büşra Hanım, sigortası devam ederken SSK’lı olarak hizmet akdi ile Y işyerinde çalışmaya başlamış, SGK’ya beyanda bulunması, izleyen her ayın sonunda 4/b Bağ-Kur prim ödemeye devam etmiştir. Sigortalı Büşra Hanım 4/1-(a) statüsünde çalıştığı Y iş yerinde meydana gelen iş kazası sonucu yaralanması halinde iş kazası tespiti ve SGK tarafından yapılacak yardımlar bakımından 4/1-(a) SSK kapsamında değerlendirilir, 4/1-(b) Bağ-Kur statüsünde ödediği primler ödeneğe esas kazancın hesabında dikkate alınmaz.
4/1-(b) Bağ-Kur kapsamında sigortalı olduğu işyerinde iş kazası meydana gelmesi halinde ise iş kazası tespiti ve sağlanacak haklar bakımından 4/1-(b) Bağ-Kur kapsamında değerlendirilir, 4/1-(a) SSK kapsamında ödediği primler ödeneğe esas kazancın hesabında dikkate alınmaz.
SSK VE BAĞ-KUR’A BİRLİKTE PRİM ÖDEMENİN AVANTAJLARI
4-1(a) SSK ve 4-1(b) Bağ-Kur primi aynı ay ödenmesi sonucunda ileride bağlanacak emekli aylığı yüksek olacaktır.
İş kazası/meslek hastalığı dışında sağlanan diğer haklar bakımından, örneğin hastalık -analık türünde istirahat raporu alınması halinde 4/1-(a) SSK kapsamında sigortalılık olarak değerlendirilir- geçici iş göremezlik ödeneğine esas kazancın hesabında 4/1-(a) SSK ve 4/1-(b) Bağ-Kur kapsamında ödenen primlerin tamamı dikkate alınır.
4-1(a) SSK ve 4-1(b) Bağ-Kur primi aynı ay ödenmesi sonucunda ileride bağlanacak uzun vadeli sigorta kollar yardımları MYÖ (maaş) bakımından avantajlı olup kısa vadeli sigorta kollarından analık-hastalık hallerinde geçici iş göremezliğinde yüksek gelir alınmasını sağlayacaktır.
Mustafa İşcan
https://www.milligazete.com.tr/makale/6622176/mustafa-iscan/isverenler-bag-kura-mecbur-mu