Tatil başlıyor... İşte senelik izinle ilgili en çok merak edilenler

Tatil başlıyor... İşte senelik izinle ilgili en çok merak edilenler!..

Haziran ayı ile birlikte tatil planları yapıldı. Çalışanlar da yıllık izinle ilgili çok sayıda sual yöneltmeye başladı. Biz de yıllık izinle ilgili en çok merak edilenlere bu yazımızda yer verdik…
 
KİM NE KADAR YILLIK İZİN KULLANACAK?
 
İş yerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış işçiler, yıllık ücretli izne hak kazanıyor. Yıllık izin süresinin ve izne hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçinin aynı işverene ait iş yerlerinde çalıştığı sürelerin birleştirilmesi gerekiyor. Aynı bakanlığa bağlı iş yerleri ile aynı bakanlığa bağlı tüzel kişilerin iş yerlerinde geçen süreler ve kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanun veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar veya bunlara bağlı iş yerlerinde geçen süreler de işçinin yıllık ücretli izin hakkının hesaplanmasında birleştirilerek göz önünde bulunduruluyor.
İşçinin izin süresi, iznini hak ettiği tarihteki kıdemine göre değişiyor. Buna göre işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dâhil) olanlara 14 günden,
5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 günden,
15 yıl (dâhil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olmaması gerekiyor. Ancak işveren isterse yıllık ücretli izin süresini daha fazla kullandırabiliyor.
GENÇ VE YAŞLI İŞÇİLERE NASIL YILLIK İZİN KULLANDIRILACAK?
 
İşçilerin izin süreleri kıdemlerine göre değişmekle birlikte, genç ve yaşlı işçiler yıllık izin bakımından ayrıca korunuyor. 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresinin 20 günden az olması mümkün değil. Söz konusu yaş kategorilerinde bulunanların kıdemi 1 yıl olsa bile 14 gün yerine 20 gün yıllık izin verilmesi gerekiyor. 
 
YERAL TINDA ÇALIŞAN İŞÇİLER NE KADAR İZİN KULLANABİLECEK?
 
İşçinin yer altı işlerinde çalışıp çalışmamasına göre senelik izinlerde artış olmaktadır. Buna göre yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanmaktadır. Bu durumda 15 yıldan fazla kıdemi olan bir yer altı maden işçisinin yıllık izin süresi 26 gün yerine 30 gün olacaktır.
 
HANGİ DURUMLARDA YOL İZNİ VERİLMESİ ZORUNLU?
 
Yıllık ücretli izinleri, iş yerinin kurulu bulunduğu ilden başka bir ilde geçirecek olan işçilere talepte bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri şartı ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere 4 güne kadar ücretsiz yol izni verilmesi elzemdir.
 
YILLIK İZİNDE İKEN BAŞKA BİR İŞTE ÇALIŞMAK MÜMKÜN MÜ?
 
Yıllık izin esnasında gelir getirici başka bir işte çalışmak kesin olarak yasaktır.
İşverenin bu sürede işçinin çalıştığını tespit etmesi hâlinde yıllık izin dönemi için ödediği ücreti işçiden talep etmesi mümkündür.

 
RESMÎ TATİL GÜNLERİ YILLIK İZİNDEN SAYILIR MI?
 
Yıl içinde verilmiş diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri, yıllık izne mahsup edilmiyor. 
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmıyor.
 
YILLIK İZİN EN FAZLA KAÇ GÜNE BÖLÜNEBİLİR?
 
Yıllık iznin ne şekilde kullandırılacağı ayrıca yasada belirlenmiştir. Buna göre yıllık iznin bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere işçiye kullandırılacaktır. Daha açık bir anlatımla yıllık iznin 10 günlük kısmının tek seferde blok hâlinde kullanılması mecburi. Kalan kısmı ise işçi ve işverenin anlaşması ile ihtiyaca göre istenildiği kadar bölünebilecektir. 10 günlük blok şeklinde izin kullanılması yasanın emredici hükmü olduğundan işçinin oluru ile de olsa aykırı davranmak mümkün değildir. Aksi takdirde idari para cezası uygulanmaktadır.
 
İZİNLE İLGİLİ HANGİ DURUMLARDA NE KADAR CEZA UYGULANMAKTADIR?
 
Yıllık ücretli izinlerin uygulamasına yönelik aykırılıklarda idari para cezası uygulanmaktadır. Bu cezalar her sene değişen yeniden değerleme oranlarına göre değişmektedir. Bu yıl uygulanan idari para cezaları;
Yıllık ücretli izni yasaya aykırı şekilde bölme: 755 TL
İzin ücretini yasaya aykırı şekilde veya eksik ödeme: 755 TL ve
Sözleşmesi feshedilen işçiye yıllık izin ücreti ödememe: 755 TL, Şeklinde uygulanmaktadır.

İsa Karakaş