T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Sayı : E-83604451-207.02-90998795 29.02.2024
Konu : Asgari Ücret Desteği
GENELGE 2024/3
Bilindiği gibi, 25/1/2024 tarihli ve 7495 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 6'ncı maddesi ile 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na geçici 101'inci madde eklenmiştir.
Anılan madde ile;
"4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları
hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
a) 2023 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar
ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 671 Türk lirası ve altında bildirilen
sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2024 yılında cari aya ilişkin verilen aylık
prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara
ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
b) 2024 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin
toplam prim ödeme gün sayısının,
2024 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için günlük 23,33 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak
tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik
Sigortası Fonundan karşılanır. Ancak (a) bendinde belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı, 6356
sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için
1.341 Türk lirası olarak esas alınır.
Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2023 yılı Ocak ila Aralık
aylarında/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı
bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması hâlinde bu madde
hükümleri uygulanmaz.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak
açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi
bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin
değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği
anlaşılan veya sigortalıların prime esas kazançlarını 2024 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için
Kuruma bildirmediği veya eksik bildirdiği tespit edilen işyerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca
karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır ve bu işyerleri hakkında bu
madde hükümleri uygulanmaz. Ancak, ilgili ayda 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık brüt asgari ücretin onda birini geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti
durumunda Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren
işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaya devam eder.
İşyerinde çalıştırılan sigortalılarla ilgili 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim
ve hizmet belgelerinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içinde verilmediği,
sigorta primlerinin yasal süresinde ödenmediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan
soruşturma ve incelemelerde; çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediği veya bildirilen
sigortalının fiilen çalıştırılmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari para cezası ve
bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunması hâllerinde bu maddeye ilişkin
hükümler uygulanmaz. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve
gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendiren ya da ilgili
diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu tecil ve taksitlendirme veya yapılandırma devam
ettiği sürece bu madde hükümlerinden yararlandırılır. Bu maddenin uygulanmasında bu Kanunun ek 14
üncü maddesi hükümleri uygulanmaz.
Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim
ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmemiş olması hâlinde bildirim
yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet
beyannamesindeki bildirimler esas alınır. 2023 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2023
yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri hakkında birinci fıkranın (b) bendi hükümleri uygulanır.
Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı durumlarda
işverenin ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması hâlinde
sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılır.
3213 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi uyarınca ücretleri asgari ücretin iki katından az
olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan
sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında (a) bendi uyarınca belirlenecek günlük kazanç 1.789
Türk lirası olarak ve 2023 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde
veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının bir buçuk katını
geçmemek üzere, 2024 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve
prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınır.
Bu madde hükümleri, 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu
idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan
sigortalılar için uygulanmaz.
4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan
idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen
hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için bu maddenin birinci fıkrası uyarınca
İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden
kesilerek Türkiye İş Kurumuna iade edilir.
2024 Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ilişkin yasal süresi dışında Kuruma verilen aylık prim ve
hizmet belgelerinde veya Hazine ve Maliye Bakanlığına verilecek muhtasar ve prim hizmet
beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bu madde hükümleri uygulanmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve
Türkiye İş Kurumunun görüşleri alınmak suretiyle Kurum tarafından belirlenir.”
Hükümleri getirilmiştir.
Söz konusu maddeye istinaden Kurumumuzca yürütülecek olan işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1- KAPSAMA GİREN İŞVERENLER
5510 sayılı Kanun'un geçici 101'inci maddesine göre söz konusu destekten, anılan Kanun'un
4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları
hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 10/12/2003 tarihli ve 5018
sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan
kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak
üzere diğer kamu işyeri işverenleri yararlanacaktır.
Bu bakımdan, mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen işyerlerinden 5018 sayılı Kanun'a ekli
(I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idareleri ile 5018 sayılı Kanun'a ekli (I), (II), (III) ve
(IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idareleri niteliğinde olduğu halde mahiyet kodu (2) olarak tescil
edilen işyeri işverenleri söz konusu destekten yararlanamayacaklardır.
Diğer taraftan, işverenler asgari ücret desteğinden başvuru şartı aranmaksızın yararlandıklarından,
ilgili idarelerin (işverenlerin), 5018 sayılı Kanun'a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan bir
kuruluş olmasına karşın asgari ücret desteğinden yararlanmaları halinde;
-5018 sayılı Kanun'a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer aldıklarına dair ilgili
kurumdan alınacak belge ile Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne başvurarak asgari ücret
desteğinden yararlandırılmalarının sonlandırılmasını talep etmeleri,
-5018 sayılı Kanun'a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde belirtilen kuruluşlar kapsamında
olduklarını beyan ettikleri yazı ile yapılan başvuru gereğince asgari ücret desteği uygulamalarının
sonlandırılması,
-Anılan Kanun uygulamasının, işveren talebine gerek kalmadan Kurumumuz tarafından
kendiliğinden (otomatik olarak) başlatılmış olması, bu bağlamda, işverene yüklenecek bir kasıt ve
kusurdan bahsedilemeyeceği dikkate alındığında, yersiz yararlanıldığı kabul edilebilecek destek
tutarlarının gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanmadan tahsil edilmesi,
Gerekmektedir.
2- DESTEK KAPSAMI VE DESTEKTEN YARARLANILACAK PRİM ÖDEME GÜN
SAYISI
2.1- Destek Kapsamına Giren Sigortalılar
Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için
verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92
No.lu belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli
sigorta kollarına tabi olmayan sigortalılar bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün
değildir.
Buna karşın belge/beyanname verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510
sayılı Kanun'un ek 9'uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki sigortalıları çalıştıran işverenler de
anılan destekten yararlanacaktır.
Öte yandan uygulama, işsizlik sigortası primleri hariç yapılacağından, işsizlik sigortasına ait
sigortalı ve işveren primleri bu destek kapsamında karşılanmayacaktır.
Örnek 1: 2024 yılı Temmuz ayında;
(1) No.lu belge türünden 5 sigortalı,
(2) No.lu belge türünden 3 sigortalı,
(13) No.lu belge türünden 2 sigortalı,
(23) No.lu belge türünden 2 sigortalı,
bildirildiği varsayıldığında, 2024 yılı Temmuz ayında (1) ve (13) No.lu belge türlerinden bildirilen
sigortalılardan dolayı destekten yararlanılacaktır.
2.2- Destekten Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması
2.2.1- 01.01.2024 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerleri
2023 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya
re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki
belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu
nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vb. varsa işlemlerinin bir an önce
yapılması gerekmektedir.
Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 01.03.2024 tarihinden sonra işleme
alınacak olan 2023 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki (12/5/2010 tarihli ve 27579 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 102'nci maddesinde belirtilen ve yasal
süresinde verildiği kabul edilen belgelerden/beyannamelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil)
gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.
Örnek 2: 2023 yılı Temmuz ayı için tüm sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1 No.lu
belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 671 TL'nin altında olan 6 sigortalının toplam prim
ödeme gün sayısının 150 gün olduğu, ancak 18.03.2024 tarihinde 2023 yılı Temmuz ayında bildirimi
yapılan 2 sigortalının 15'er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması
gerektiğinin tespit edilmiş olması nedeniyle, bu iki sigortalı için yapılacak olan 15'er günlük gün ve
kazanç ilavesi toplam prim ödeme gün sayısını 180 güne çıkarmakta ise de bu ek bildirim her halükarda
01.03.2024 tarihinden sonra işleme alınacağından bu işverenin sigorta primi desteğine esas azami gün
sayısı yine 150 gün olacaktır.
Örnek 3: 2024/Temmuz ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2023/Temmuz ayı için uzun
vadeli sigorta kollarını içeren 1 No.lu belge türünden;
-15 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 600 TL üzerinden asıl ile 450 gün,
-5 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 600 TL üzerinden iptal ile 150 gün,
-3 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 600 TL üzerinden ek ile 60 gün,
-6 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 675 TL üzerinden ek ile 180 gün prim
ödeme gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında;
450-150+60 = 360 gün prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır. 6 sigortalı için
bildirilen 180 günün prime esas kazancı 671 TL’nin üzerinde olduğu için destekten yararlanılacak prim
ödeme gün sayısı hesabında dikkate alınmayacaktır.
Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu
idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve
incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan
kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, çalıştırdıkları
sigortalıları Kuruma bildirmediğinin, prim ödeme gün sayısının ya da prime esas kazanç tutarının eksik
bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen sigortalıların fiilen çalışmadığının;
-Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin,
-Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan
alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihinin,
- Mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin,
yukarıda belirtilen 01.03.2024 tarihinden önce olmasına rağmen aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme alınma tarihinin
01.03.2024 tarihinden sonra olması halinde prim belgelerindeki gün ve kazançlar dikkate alınmayacaktır.
Örnek 4: 2023 yılı Ağustos ayı için bütün sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1 No.lu
belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 671 TL'nin altında olan 5 sigortalının toplam prim
ödeme gün sayısının 120 gün olduğu ancak 22.01.2024 tarihinde Kurum kayıtlarına giren ve 01.03.2024
tarihinden önce işleme alınan belgede/beyannamede 2023 yılı Ağustos ayında bildirimi yapılan 2
sigortalının 15'er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin
anlaşılmış olması nedeniyle yapılacak olan 15'er günlük gün ve kazanç ilavesine ilişkin bilgi/belge
01.03.2024 tarihinden önce işleme alındığından, ek prim hizmet belgesindeki gün sayısı, her bir
sigortalının günlük prime esas kazanç tutarı 671 TL'nin altında olması koşuluyla, asgari ücret desteğine
esas gün sayısı 120+30=150 gün olarak hesaplanacaktır. Ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve
prim hizmet beyannamesi ile sigortalının sigorta primine esas kazanç tutarı günlük 671 TL’nin üstüne
çıkması halinde asgari ücret desteğine esas hesaplamada bu sigortalıların gün sayısı dikkate
alınmayacaktır.
2023 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen ve günlük
sigorta primine esas kazanç tutarı 671 TL ve altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları
esas alınacaktır. 2023 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2023 yılında sigortalı çalıştırmamış
veya 2023 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2023 yılı sonuna kadar hiç bildirim
yapılmayan işyerleri hakkında geçici 101'inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükümleri
uygulanacağından, bu gibi işyerleri bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının
hesabında uygulama bu genelgenin “2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerleri”
bölümündeki usul ve esaslara göre yürütülecektir.
Öte yandan, 2023 yılının aynı ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya bildirimde
bulunulmuş olmasına rağmen;
-0 (sıfır) gün 0 (sıfır) kazanç bildirilmiş olması halinde,
-Yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması
halinde,
bu ayı takip eden ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesindeki bildirimleri esas alınacaktır. Takip eden ay/aylarda da bildirim yapılmamış
olması halinde bildirim yapılmayan dönemler hakkında ilk defa 2024 yılında tescil edilmiş işyeri gibi
işlem yapılacaktır.
Örnek 5: 2024 yılı için yararlanılacak olan gün sayısının tespitinde 2023 yılının aynı ayında uzun
vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin esas alınması gerektiğinden, o işyerinden
2023/Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında sigortalı çalıştırılmamış
ve 2023/Eylül ayında bir sigortalı ve 30 gün olarak bildirim yapılmış olduğu varsayıldığında,
değerlendirmeye esas olmak üzere 2023/Eylül ayındaki aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve
prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı olan 30 gün 2024/Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran,
Temmuz ve Ağustos ayları hesaplamasında dikkate alınacaktır