Nakit Sermaye Artır Kurumlar Vergisi İnsin
6637 sayılı Kanunun 8. maddesiyle, 01.07.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Kurumlar Vergisi Kanununda, kurumlar vergisi beyannamesinde indirimleri düzenleyen 10. maddesine “ ı ” bendi eklenmiştir.
Düzenlemeyle özetle, yeni kurulan veya nakit sermaye artıran sirketlerde, konan veya artırılan sermaye üzerinden, Merkez Bankası tarafından ilgili yıl için açıklanan bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak hesaplanacak tutarın %50’sinin, kurumlar vergisi matrahından indirimine olanak sağlanmıştır.
Kimler İndirimden Yararlanacak
Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere sermaye şirketleri.
İndirimin Kapsamı
9 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile sermaye şirketlerinin sermaye yapılarının güçlendirilmesi amacıyla getirilen bu düzenleme uyarınca indirime konu edilecek tutarın hesaplanmasında aşağıdaki şartlar dikkate alınarak;
Sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları,
Yeni kurulan sermaye şirketlerinde, ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı,
Nakdi sermaye artışları ile ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan, bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı,
Faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın % 50’si,
kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirim konusu yapılabilecektir.
Ayrıca, ileride gerçekleştirilecek sermaye artırımından kaynaklanan sermaye taahhüdünün yerine getirilmesinde kullanılmak amacıyla, sermaye artırımına ilişkin karardan önce ortaklar tarafından sermaye avansı olarak şirketin banka hesabına yatırılan tutarların;
Banka hesabına yatırıldığı tarihten itibaren şirketin bilançosunda öz sermaye kalemleri arasında yer alan “Diğer Sermaye Yedekleri” hesabında izlenmesi,
Banka hesabına yatırıldığı tarihin içinde bulunduğu hesap döneminin sonuna kadar bu tutarlarla ilgili sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil ettirilmesi,
şartıyla, söz konusu kararın ticaret siciline tescil ettirildiği tarih esas alınarak kurumlar vergisi indirim uygulamasında dikkate alınması mümkündür.
İndirim Nasıl Uygulanacak
Nakdi sermaye artışı üzerinden, indirimden yararlanılan yıl için TCMB tarafından en son açıklanan ticari krediler faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın Bakanlar Kurulunca belirlenen orana isabet eden kısmı ilgili dönem kurum kazancından indirilebilecektir.İndirim uygulamasında, artırılan sermayenin hesap dönemi içerisinde ortaklarca nakit olarak ödendiği ay kesri tam ay sayılmak suretiyle, yılın kalan süresi için kısıt dönem esasına göre indirim tutarı hesaplanacaktır.
Nakden taahhüt edilen sermayenin;
Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce şirketin banka hesabına yatırılan kısmı için tescil tarihi,
Tescil tarihinden sonra şirketin banka hesabına yatırılan tutarlar için ise şirketin banka hesabına yatırılma tarihi,esas alınarak bu indirimden yararlanılabilecektir.
Sermaye şirketleri gerçekleştirdikleri nakdi sermaye artışları üzerinden, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir hesap dönemi için ayrı ayrı indirim uygulamasından yararlanabileceklerdir.Öte yandan, sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması halinde, nakdi sermaye artışının azaltılan sermaye tutarı kadarlık kısmı indirim hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.
İndirim Uygulaması Yapılmayacak Durumlar
Sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklanan sermaye artışları,
Sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından kaynaklanan sermaye artışları,
Bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan sermaye artışları,
Ortaklarca veya Kurumlar Vergisi Kanun’unun 12. maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,
Şirkete nakdi sermaye dışında hisse senedi, tahvil veya bono gibi kıymetlerin konulması suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,
Bilanço içi kalemlerin birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleştirilen sermaye artışları,indirim tutarının hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.
Ayrıca, şirketin banka hesabına yatırıldığı tarihin içinde bulunduğu hesap döneminde sermaye artırımına konu edilmeyen sermaye avansı niteliğindeki tutarların, indirim uygulamasında dikkate alınması mümkün değildir. Bu nedenle; şirketin banka hesabına yatırıldığı tarihten itibaren bilançoda öz sermaye kalemleri arasında yer alan “Diğer Sermaye Yedekleri” hesabında izlenmeyen tutarlar için, ilgili hesap döneminde bu tutarlara ilişkin sermaye artırımı gerçekleştirilse dahi indirim uygulamasından faydalanılması mümkün bulunmamaktadır.
İndirimlerin Sonraki Döneme Devri
Sermaye şirketleri tarafından nakdi sermaye artışına ilişkin hesaplanan indirim tutarının kazanç yetersizliği nedeniyle, ilgili olduğu hesap dönemine ait matrahın tespitinde indirim konusu yapılamaması halinde bu indirim tutarları, herhangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın izleyen hesap dönemlerine ilişkin matrahın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.
Sermaye Azaltımı
Nakdi sermaye artışı yapılmadan önce sermaye şirketlerinin sermaye azaltımına gitmiş olmaları halinde, bu indirimin hesaplanmasında azaltılan sermaye tutarı kadarlık kısım dikkate alınmayacaktır.
İndirim Uygulamasında Oranlar
2015/7910 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında genel indirim oranı % 50 olarak belirlenmiş olup, durumlarına göre sermaye şirketleri bu orana aşağıdaki oranları eklemek suretiyle indirim uygulamasından yararlanabileceklerdir.
a) Payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketlerinde indirim oranı, indirimden yararlanılan yılın son günü itibarıyla, Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ. nezdinde borsada işlem görebilir nitelikte pay olarak izlenen payların nominal tutarının, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermayeye oranı;
% 50 ve daha az olan şirketler için 25 puan,
% 50’nin üzerinde olan şirketler için ise 50 puan,
b) Nakdi olarak artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu tesislerin inşasına tahsis edilen arsa ve arazi yatırımlarında kullanılması durumunda, yatırım teşvik belgesinde yer alan sabit yatırım tutarı ile sınırlı olmak üzere 25 puan,ilave edilmek suretiyle uygulanacaktır.
İndirim Uygulamasında Sınırlamalar
Gelirlerinin % 25 veya fazlası şirket faaliyeti ile orantılı sermaye, organizasyon ve personel istihdamı suretiyle yürütülen ticari, zirai veya serbest meslek faaliyeti dışındaki faiz, kar payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşan sermaye şirketleri için indirim oranı % 0 olarak uygulanacaktır.
Aktif toplamının % 50 veya daha fazlası bağlı menkul kıymetler, bağlı ortaklıklar ve iştirak paylarından oluşan sermaye şirketleri için indirilebilecek tutarın hesaplanmasında indirim oranı % 0 olarak uygulanacaktır.
Artırılan nakdi sermayenin başka şirketlere sermaye olarak konulan veya kredi olarak kullandırılan kısmına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere indirilebilecek tutarın hesaplanmasında indirim oranı % 0 olarak uygulanacaktır.
Arsa ve arazi yatırımı yapan sermaye şirketlerinde, arsa ve arazi yatırımına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere indirilebilecek tutarın hesaplanmasında indirim oranı % 0 olarak uygulanacaktır.
09/03/2015 tarihinden, Kurumlar Vergisi Kanun’unun 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin yürürlüğe girdiği 01/07/2015 tarihine kadar olan dönemde, sermaye azaltımına gidilmiş olması halinde, azaltılan sermaye tutarına tekabül eden miktarla sınırlı olmak üzere indirilebilecek tutarın hesaplanmasında indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.
XYZ AŞ.’nin sermayesinin nakdi olarak 10.000.000-TL artırılmasına ilişkin 01.08.2017 tarihinde karar alınmış olup, şirket ortaklarından Ortak A’nın taahhüt ettiği tutar 2.000.000-TL, Ortak B’nin taahhüt ettiği tutar 4.000.000-TL ve Ortak C’nin taahhüt ettiği tutar ise 4.000.000 TL’dir. Taahhüt edilen tutarların % 50’i olan 5.000.000-TL 15.08.2017 tarihinde ortaklar tarafından şirketin banka hesabına yatırılmış ve daha sonra sermaye artırım kararı 31.08.2017 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiştir. Şirket ortakları taahhüt ettikleri sermayenin kalan kısmı olan 5.000.000-TL’yi, sermaye artırımına ilişkin kararın tescil tarihinden sonra, 10.10.2017 tarihinde şirketin banka hesabına yatırmışlardır.
XYZ AŞ.’nin yararlanabileceği indirim oranı % 50 olup, 2017 yılı sonu itibarıyla TCMB tarafından açıklanan ticari krediler faiz oranı %10’dur.Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce ÖRNEK AŞ.’nin banka hesabına yatırılan sermaye taahhüdünün % 25’ lik kısmı için bu kararın tescil tarihi olan 31.08.2017 tarihi esas alınmak suretiyle indirimden faydalanılması mümkündür.Kararın tescil tarihinden sonra ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılan sermaye taahhütleri için ise bu tutarların şirketin banka hesabına yatırıldığı tarihler dikkate alınarak indirim tutarı hesaplanacaktır.
Sermaye artırımına ilişkin karar 31.08.2017 tarihinde ticaret siciline tescil ettirildiğinden, taahhüt edilen sermayenin kararın tescil tarihinden önce şirketin banka hesabına yatırılan 5.000.000-TL’lik kısmı için bu aydan itibaren yıl sonuna kadar indirim tutarı, aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
İndirim Tutarı = Nakdi Sermaye Artışı x Ticari Krediler Faiz Oranı x İndirim Oranı x Süre
İndirim Tutarı = 5.000.000-TL x 0,10 x 0,50 x (5/12)
İndirim Tutarı = 104.166-TL
Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten sonra, taahhüt edilen sermayenin 5.000.000-TL’lik kısmı ortaklar tarafından 15.08.2017 tarihinde, kalan 5.000.000-TL’lik kısmı ise ortaklar tarafından 10.10.2017 tarihinde şirketin banka hesabına yatırılmış olduğundan; bu tutarların şirketin banka hesabına yatırıldıkları aydan itibaren yıl sonuna kadar indirim tutarı, aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
İndirim Tutarı = Nakdi Sermaye Artışı x Ticari Krediler Faiz Oranı x İndirim Oranı x Süre
İndirim Tutarı = 5.000.000-TL x 0,10 x 0,50 x (3/12)
İndirim Tutarı = 62.500-TL
Not: TCMB internet sitesinde yer alan verilere göre, 2019 yılı için en son açıklanan faiz oranı %12,02’dir. TCMB internet sitesinde yer alan tablonun dipnotunda, bankaların geriye dönük düzeltmeleri nedeniyle zaman serilerinde güncelleme yapılabildiği belirtilmiştir. Bu nedenle 2019 yılı kurumlar vergisi beyannamesinin hazırlanması sırasında bu verinin yeniden kontrol edilmesinde yarar vardır.
https://www.nevzaterdag.com/nakit-sermaye-artir-kurumlar-vergisi-insin/