2023 yılında tek işverenden 1,9 milyon liradan fazla ücret alanlar ile birden çok işverenden 150 bin liradan fazla ücret alanların vergi beyannamesi vermesi için tanınan süre doldu. Gelir İdaresi Başkanlığı, ücret geliri elde eden yaklaşık 13 bin 100 kişinin beyanname vermediğini tespit etti. Söz konusu kişilerin vergi cezası ile karşılaşmamak için pişmanlık hükümlerinden yararlanarak beyanname doldurma hakları bulunuyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, ücret geliri elde edenlerin beyanname yükümlülükleriyle ilgili merak edilenleri yazdı...
İşverene bağlı olarak çalışanlara yapılan ödemeler “ücret” olarak adlandırılır. Ücret gelirlerinin vergisi normalde işveren tarafından kesilerek vergi dairesine yatırılır. Ancak, ücret geliri elde edenler bazı durumlarda beyanname vermek zorundadır.
2023 yılında tek işverenden aldıkları ücret geliri 1 milyon 900 bin lirayı aşanlar ile birden fazla işverenden ücret alıp da birden sonraki işverenden aldığı ücret toplamı 150 bin lirayı aşanların bu yıl 1 Mart – 5 Nisan tarihleri arasında beyanname vermesi gerekiyordu.
Beyanname vermesi gerekip de vermemiş olanlar bankalardan ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınan bilgilerle kolaylıkla tespit edilebiliyor. Nitekim Gelir İdaresi Başkanlığı geçen yıl tek işverenden 1,9 milyon liradan fazla ücret geliri alan 6 bin 800 kişi ve birden fazla işverenden ücret alan 6 bin 300 kişinin ücret geliri için beyanname vermediğini tespit etti.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçen hafta sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Beyanname vermeyen mükelleflerimizi ceza ödememeleri için pişmanlık hükmünden yararlanmaya davet ediyoruz” dedi.
PİŞMAN OLANA VERGİ CEZASI YOK
Kanuna göre, vergi beyannamesini süresi içinde vermemiş olanlara vergi cezası kesiliyor. Ancak, pişmanlık hükmünden yararlanarak beyanname vermediğini vergi dairesine kendiliğinden haber verenler vergi cezasından kurtuluyorlar.
Vergi cezası ödememek için vergi dairesinde incelemeye başlanmadan ve vergi dairesinden bildirim yapılmadan önce mükellefin kendisinin pişmanlık hükmünden yararlanması gerekiyor.
PİŞMANLIK BAŞVURUSU NASIL YAPILACAK?
Pişmanlık başvurusu iki türlü yapılabiliyor. Mükellef vergi dairesine giderek “pişmanlıkla beyanname vermek istediğini” belirterek dilekçeyle başvuru yapabilir. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesindeki “Hazır Beyan Sistemi” üzerinden de “pişmanlık” seçeneği işaretlenerek başvuru yapılabilir.
Pişmanlık hükmünden yararlananlar vergi cezasından kurtulacaklar. Sadece kanuni gecikme faizi oranındaki pişmanlık zammını ödeyecekler. Pişmanlık zammı oranı halen aylık yüzde 3,5 olarak uygulanıyor.
2023’TE İŞ DEĞİŞTİRENLER DE BEYANNAME VERMEK ZORUNDA KALABİLİYOR
Yıl içinde iş değiştirenler “birden fazla işverenden ücret geliri elde eden” olarak kabul ediliyor. Bu nedenle, 2023 yılında iş değiştiren veya aynı işverene bağlı olsa bile aynı grup içinde şirket adı değişenler de beyanname vermek zorunda kalabiliyor.
2023 yılında iş değiştiren, grup içinde şirket adı değişen veya aynı anda birden fazla işverene bağlı çalışanlar, ikinci ve sonraki işverenden aldıkları ücretler toplamı 150 bin lirayı aşmışsa beyanname vermek zorundalar. Birinci işvereni mükellefin kendisi belirler.
VERGİ İADESİNDEN YARARLANABİLİRLER
Beyanname dolduran ücretlilerin kimisi ilave vergi ödemek zorunda kalırken, geçen yılki bazı harcamalarını gider olarak gösterebilenler ise vergi iadesi alma hakkı elde edebilir.
Ücretle çalışanlar normalde eğitim, sağlık harcamalarını gider olarak gösteremez iken beyanname doldurduklarında gider gösterebilirler. Beyan edilen brüt gelirin yüzde 10’una kadar eğitim ve sağlık harcaması ile brüt gelirin yüzde 15’ini aşmamak şartıyla hayat ve şahıs sigorta primlerinin yarısını kazançlardan indirebilirler. Prim indirimi yıllık asgari ücret tutarını aşamaz.
Söz konusu giderler indirildikten sonra ödenmesi gereken vergi hesaplanır. Hesaplanan yeni vergi 2023 yılında ödenen vergiden düşük çıkarsa vergi iadesi hakkı doğar. Hesaplanan yeni vergi geçen yıl ödenen vergiden fazla ise bu kez aradaki fark kadar ilave vergi ödenmesi gerekir.
2024’TEKİ ÜCRET GELİRLERİ İÇİN GELECEK YIL KİMLER BEYANNAME VERECEK?
2024 yılında ücret geliri elde edenlerden tek işverenden 3 milyon liranın üzerinde ücret alanlar ile birden sonraki işverenden 230 bin lirayı aşkın ücret alanlar gelecek yıl mart ayında beyanname verecekler.
Gelecek yıl beyanname vermek zorunda olanların bu yıl kendileri, eşleri ve çocuklarına ait eğitim ve sağlık harcamaları ile sigorta primlerine ilişkin harcamalara ait belgeleri saklamaları gerekir.