Bu yıl yüz binlerce genç ilk defa çalışmaya başlayacak. Çalışma hayatına giren gençler "Ne zaman emekli olurum, kaç yaşında emekli olurum" diye merak ediyor. Yeni işe giren gençlerin emeklilik yaşı, prim gününü tamamladıkları tarihe göre değişecek. Ancak en erken 63 yaşında emekli olacaklar. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, yeni işe giren gençlerin emekliliği ile ilgili merak edilenleri yazdı
Emeklilik yaşı sigortalı çalışmaya başlama tarihine göre üç döneme ayrılıyor. Geçen yıl çıkartılan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kanunu ile 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayanlar için yaş koşulu kaldırıldı. SSK’da 5000 – 5975 arasında değişen, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’nda ise kadınlarda 7200, erkeklerde 9000 prim gününü tamamlayanlar yaş şartı aranmaksızın emekli oluyor.
Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 (hariç) – 30 Nisan 2008 (dahil) tarihleri arasında başlayanlar SSK’da en az 7000, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’nda ise 9000 prim gününü doldurmak şartıyla kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olacak.
Sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 tarihinden sonra başlayanlar için prim gün koşulu 4/a’lılarda (SSK) 7200’e çıkartılırken, 4/b (BAĞ-KUR) ve 4/c’lilerde (Emekli Sandığı) 9000 gün olarak korundu. Prim gününü 31 Aralık 2035 tarihine kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olacaklar.
Emeklilik yaşı, söz konusu prim günlerini tamamlama tarihindeki her 2 yıllık gecikmeye karşılık 1 yıl uzayacak. Örneğin 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 tarihleri arasında tamamlayan kadınlar 59, erkekler 61 yaşında emekli olacaklar.
BU YIL İŞE GİRENLER KAÇ YAŞINDA EMEKLİ OLABİLECEK?
Sigortalı bir işte çalışmaya bu yıl başlayan gençlerin emeklilik yaşı da çalıştıkları statü ve prim gününü tamamladıkları tarihe göre değişecek.
2024 yılında işe giren bir kişi 4/a statüsünde hiç ara vermeden çalışırsa 7200 prim gününü 2044 yılında tamamlayacak. Prim gününü 2044 yılında tamamlayan erkekler 65, kadınlar ise 63 yaşında emekli olabilecekler.
2024 yılında işe giren bir kişi 4/b veya 4/c statüsünde hiç ara vermeden çalıştığında ise 9000 prim gününü 2049 yılında tamamlayacak. Bu durumdaki kadınlar ve erkekler 65 yaşından önce emekli olamayacaklar.
YAŞTAN EMEKLİLİKTE EŞİTLİK
Prim günü normal emeklilik için yeterli olmayanlar daha az prim günüyle yaştan emekli olabiliyorlar. Yaştan emeklilik koşulu 2008 öncesi çalışmaya başlayanlar için statüye ve işe başlama tarihine göre değişiyor.
2008 sonrası çalışmaya başlayanlarda ise yaştan emeklilik için tüm statülerde prim gün koşulu 5400 günde eşitlendi. Normal emeklilik için gerekli prim gününü tamamlayamayanların en az 5400 prim günü varsa, normal emeklilik yaşından 3 yıl sonra emekli olabilecekler. Ancak, her halükarda emeklilik yaşı 65’i aşamayacak.
Sigortalı çalışmaya bu yıl başlayanlar ise 4/a’da 7200, 4/b veya 4/c’de 9000 olan prim gün koşulunu yerine getirememekle birlikte en az 5400 prim gününü tamamlarsa 65 yaşında emekli olabilecekler.
Buna göre, ilk defa bu yıl çalışmaya başlayacak erkeklerin hiçbiri 65 yaşından önce emekli olamayacak. Kadınlardan ise çok az kısmı 63 yaşında emekli olacak, bir kısmı 64, çoğunluğu ise 65 yaşında emekli olacak.
KİMLER ERKEN EMEKLİ OLABİLECEK?
Yıpranmaya tabi işlerde çalışanlar ise söz konusu işlerde çalışılan süreye göre erken emekli olabilecekler. Erken emekli olabilecekleri azami süre asker ve polislerde 3 yılı, diğer yıpranmaya tabi mesleklerde ise 2,5 yılı aşamayacak.
BİRDEN FAZLA STATÜDE ÇALIŞANLARIN EMEKLİLİK KOŞULLARI NASIL BELİRLENECEK?
Sigortalı çalışmaya 2008 öncesinde başlayanlardan birden fazla statüde çalışmış olanlar son 7 yıllık dönemde en fazla hangi statüde çalışmışlarsa o statüden emekli olabiliyorlar.
2008 sonrası çalışmaya başlayanlar için son 7 yıl kuralı uygulanmayacak. Tüm iş yaşamları boyunca en çok hangi statüde çalıştılarsa o statünün kurallarına göre emekli olacaklar.