Esnafa prim farkı azalacak
Seçim öncesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Bilgin tarafından açıklanan Bağ-Kur'luya emeklilikte prim indirimi sosyal güvenlik sistemi açısından önemli değişimler doğuracak. Bu değişiklik eğer geriye dönük hayata geçerse Bağ-Kur'lular, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kapsamında daha düşük primle emekli olabilecek. 1999 sonrası ilk kez sigortalı olanlar için de son 1261 günün önemi azalacak.
KİMLER KAPSAMDA?
Düzenlemenin detayları konusunda bugünden somut bir öngörüde bulunmak mümkün değil. Konuyla ilgili hazırlanacak kanun taslağı kamuoyu ile paylaşıldığında detaylar netleşecektir. Ancak prim indiriminin kapsamında küçük esnafın olması ve Bağ-Kur'luya prim indiriminin işyerinde çalışan kişi sayısına göre yapılması bekleniyor. Küçük esnaf statüsünde yer alan ve kendisi dışında işyerinde 5 kişiye kadar işçi çalıştıranlar için prim indirimi beklentisi var. Dolayısıyla terzi, berber, kaportacı gibi küçük esnafın prim indiriminden yararlanması ihtimal dahilinde.
FARK KAPANACAK
Bugün itibarıyla Bağ-Kur'lu ile SSK'lı arasında emeklilik açısından aranan prim gün sayısı arasında önemli bir fark var. İlk kez 8 Eylül 1999 ve öncesinde SSK'lı olmuş bir kişi en fazla 5975 prim günüyle emekli olabilirken, ilk kez 8 Eylül 1999 ve öncesinde Bağ-Kur'lu olan bir kadın 7200, erkek ise 9000 günle emekli olabiliyor. Düzenleme eğer geriye dönük olarak yürürlüğe girerse, ilk kez 8 Eylül 1999 ve öncesinde Bağ-Kur'lu olmuş bir erkek de 7200 günle emekli olabilecek. Bu durumda ilk kez 8 Eylül 1999 ve öncesinde Bağ-Kur'lu olmuş bir kişi ile SSK'lı bir kişi arasındaki prim farkı azalacak.
Diğer yandan düzenleme yalnızca EYT'den yararlanmak anlamında değil, 9 Eylül 1999 ve sonrasında Bağ-Kur'lu olmuş kişiler için de daha erken emeklilik sonucunu doğuracak. İlk kez 9 Eylül 1999 ila 30 Nisan 2008 arasında SSK'lı olmuş bir kadın 7000 gün ve 58 yaş, erkek ise 7000 gün ve 60 yaş ile emekli olabiliyor. Bağ-Kur'lu erkek 9000 gün ve 60 yaş, kadın ise 9000 gün ve 58 yaş ile emekli olabiliyor. Düzenleme sonrası ilk kez 9 Eylül 1999 ila 30 Nisan 2008 arasında Bağ-Kur'lu olmuş küçük esnafın emeklilik için prim gün sayısı neredeyse SSK'lı ile eşitlenmiş olacak.
FARKLI ARAYIŞLAR BİTECEK
Düzenleme; Bağ-Kur'lular için prim indirimi sağlaması yanında, halihazırda Bağ-Kur'lu olması gerekirken başka bir işyerinde sigortalı gösterilme durumunun da sona ermesi anlamına gelecek. Şu anda Bağ-Kur'lu olması gerekirken Bağ-Kur'dan emeklilik için gerekli prim gün sayısının yüksek olması nedeniyle kendisini başka bir işyerinde SSK'lı gösteren kişiler aslında sahte sigortalılar. Bu durum tespit edildiğinde bu kişilerin SSK'lılıkları iptal ediliyor ve Bağ-Kur'lulukları devreye giriyor. Bağ-Kur'un devreye girmesi nedeniyle de prim borcu oluşuyor. Bağ-Kur'lular için prim indirimi hayata geçtikten sonra Bağ-Kur'lu ile SSK'lı arasındaki prim farkı kapanacağı için Bağ-Kur'luların bu yönteme başvurmalarına gerek kalmayacak.
SON 1261 GÜNÜN ÖNEMİ KALMAYACAK
İlk kez 1 Ekim 2008 öncesinde sigortalı olmuş kişilerin hangi statüden emekli olacaklarına son 3.5 yılda prim ödedikleri statüye göre karar veriliyor. Dolayısıyla ilk kez 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olmuş bir kişinin 15 yıl SSK'lı çalışmasına rağmen emeklilik öncesi 3.5 yıl Bağ-Kur'lu olması halinde SSK'lı değil Bağ-Kur'lu emekli olması sonucu ortaya çıkıyor. Bu durumda kişi 5975 prim günü yerine kadınsa 7200, erkekse 9000 gün ile emekli olabiliyor. Düzenlemenin geriye dönük olarak hayata geçmesi halinde Bağ-Kur'lu için de prim gün sayısı 7200 olacağı için SSK'lı ile arasındaki prim farkı 3025 yerine 1225'e inecek. 9 Eylül 1999 ila 30 Nisan 2008 arasında ilk kez sigortalı olanlar için ise fark yalnızca 200 gün olacak. Dolayısıyla son 1261 günün önemi azalacak.