Yeniden işsizlik maaşı nasıl alınır
İşsizlik
Ödeneğinin Tanımı
Sigortalı işsizlere 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda belirtilen
şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için yine Kanunda belirtilen
süre ve miktarda yapılan ödemedir.
İşsizlik Ödeneğinden Yararlanma Koşulları
·
Kendi
istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
·
Hizmet
akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli
çalışmış olmak,
·
Hizmet
akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre
ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
·
Hizmet
akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine
şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak,
İşsizlik
Ödeneğine Başvuru
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine
başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik
ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün
içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak
sahipliği süresinden düşülmektedir.
İşsizlik ödeneğinin ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin Kanun gereği iş
almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile
kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı
işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması
sağlanmaktadır. Dolayısıyla, vekâletname ile avukat ya da bir başkası
tarafından başvuru yapılması imkanı bulunmamaktadır.
Son 120 günde kesinti sayılmayan haller
Hizmet akitleri kendi istek ve kusuru dışında sona eren sigortalı
işsizlerin, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün içinde,
·
Hastalık,
·
Ücretsiz
izin/aylıksız izin
·
Disiplin
cezası
·
Gözaltına
alınma,
·
Hükümlülükle
sonuçlanmayan tutukluluk hali,
·
Kısmi
istihdam,
·
Grev,
·
Lokavt,
·
Genel
hayatı etkileyen olaylar,
·
Ekonomik
kriz,
·
Doğal
afet,
·
Fesih
tarihinde çalışmamış
·
Ev
hizmetlerinde 30 günden az çalışma
·
Kısa
çalışma ödeneği
·
Yarım
çalışma ödeneği
nedenleriyle
hizmet akdi devam etmekle birlikte prim yatırılmaması halinde, prim
yatırılmayan bu süreler son 120 gün şartının değerlendirilmesinde kesinti
sayılmamaktadır.
İşsizlik Ödeneğine Hak Kazananlara Sunulan Hizmetler
·
İşsizlik
Ödeneği
·
Genel
Sağlık Sigortası Primleri
·
Yeni
bir iş bulma
·
Meslek
geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi
İşsizlik
Ödeneğinin Süresi
Kanunda yer alan diğer şartları taşınması kaydıyla hizmet akdinin feshinden
önceki son üç yıl içinde;
·
600 gün
sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı
işsizlere 180 gün,
·
900 gün
sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı
işsizlere 240 gün,
·
1080
gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı
işsizlere 300 gün,
süre
ile işsizlik ödeneği verilmektedir.
İşsizlik
Ödeneği Miktarı
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları
dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak
hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari
ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi
hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
2018
yılı için aylık işsizlik ödeneği hesabı
|
Son 4
Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması
|
Hesaplanan
İşsizlik Ödeneği Miktarı
|
Damga
Vergisi
|
Ödenecek
İşsizlik Ödeneği Miktarı
|
Son 4
Ay Asgari Ücretle Çalışan
|
2.029,50
|
811,8
|
6,16
|
805,64
|
Son 4
Ay 3.500 TL ile Çalışan
|
3.500
|
1.400
|
10,63
|
1.389,37
|
Son
Ay 5.000 TL ile Çalışan
|
5.000
|
1.623,60(*)
|
12,32
|
1.611,28
|
(*)
Hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının
%80’ini geçemeyeceği için işsize ödenecek aylık işsizlik ödeneği bu şekilde
hesaplanmıştır.
İşsizlik Ödeneğinden Yapılan Kesintiler
İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi
değildir, nafaka borçları dışında haciz ve başkasına devredilemez.
İşsizlik
Ödeneğinin Ödenmesi
İşsizlik ödeneği başvuruları izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılır.
İşsizlik ödeneği, her ayın beşinde aylık olarak işsizin kendisine ödenir. Ödeme
tarihini öne çekmeye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yetkilidir.
Sigortalı işsizler, TC Kimlik Numaralı Nüfus Cüzdanı ile birlikte her hangi
bir PTTBank şubesine başvurarak işsizlik ödeneklerini alabilirler.
Altı ay süreyle işlem görmeyen hesaplardaki ödenekler İşsizlik Sigortası
Fonuna sigortalı bazında emanet olarak alınmaktadır. Beş yıllık dönemde
başvuran sigortalı işsizlere hak etmiş oldukları işsizlik ödenekleri emanet
hesaptan ödenmektedir. Söz konusu süreyi geçirenlere ödeme mahkeme kararıyla
yapılabilmektedir.
İşsizlik Ödeneğinin Kesildiği Haller
İşsizlik ödeneği almakta iken;
·
İŞKUR
tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve
çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı
sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddedenlerin,
·
Çalışma
hayatını inceleme ve denetleme yetkisine haiz müfettişlerce veya kamu
idarelerinin denetim elemanları tarafından yapılan denetimlerde Kurumumuzdan
işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin,
işsizlik
ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir.
·
İşsizlik
ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık
aylığı almaya başlayanların ödenekleri “Emeklilik” gerekçesiyle yaşlılık
aylığını almaya başladığı tarih itibarıyla kesilir.
·
İŞKUR
tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı
bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam
etmeyen ve haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları
zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde
vermeyenlerin işsizlik ödenekleri kesilmektedir. Ancak, bu hallerin sona ermesi
durumunda, ödemelere yeniden başlanmaktadır. Ödemenin süresi başlangıçta
belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sona erdiği tarihi
geçememektedir.
Sağlık
Hizmetinden Yararlanma
İşsizlik ödeneği alanlar genel sağlık sigortası kapsamında olup, işsizlik
ödeneği ödenen günler için, ilgililer adına sadece genel sağlık sigortası
primleri İşsizlik Sigortası Fonundan yatırılmaktadır. Ödenek alanların bakmakla
yükümlü olduğu kişiler de genel sağlık sigortalısı kapsamında sağlık
hizmetlerinden yararlanabilmektedir.
İlgililer adına sadece genel sağlık sigortası primleri yatırıldığı
için ödenek alınan süre emeklilik yönünden dikkate alınmamaktadır.
İşsizlik
Ödeneği Alırken Yapılması Gerekenler
İşsizlik ödeneği alınan süre içinde;
·
ikamet
adresinin değişmesi,
·
herhangi
bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınması,
·
yetkili
sağlık kuruluşunca istirahatli kılınması,
·
silahaltına
alınılması,
·
yurtdışına
çıkılması,
·
bir
işte çalışmaya başlanması veya
·
mahkeme
kararıyla işe iade edilmesi,
hallerinde
durum 15 gün içinde en yakın İŞKUR birimine veya Alo170’e bildirilmelidir.
İşsizlik ödeneğinden yararlananlar, kendi kusuru ve bilgilerdeki eksiklik veya
yanlışlık nedeniyle yapılan fazla ödemeleri yasal faizi ile birlikte ödemek
zorundadır.
İşsizlik
Ödeneği Yeniden Başlatma Durumu
Ödenekten yararlanırken, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi
doldurulmadan tekrar işe girilmesi ve işsizlik ödeneğinden yararlanmak için
gerekli olan şartları yerine getiremeden yeniden işsiz kalınması halinde daha
önceden hak edilen işsizlik ödeneği süresi dolduruluncaya kadar ödenekten
yararlanılabilinir. Kalan hak sahipliğinin devamında İŞKUR’a başvurulan
tarihten itibaren ödemeler gerçekleştirilir.
Bu Kanunun öngördüğü şartları yerine getirmek suretiyle yeniden işsiz
kalınması halinde ise sadece bu yeni hak sahipliğinden doğan süre kadar
işsizlik ödeneği ödenir.
600
GÜN TEKRAR ÇALIŞMAK GEREKEBİLİR
İlk işsiz kaldığında hak ettiği (6-810 aylık) işsizlik ödeneklerini tamamen
alan birisi ise yeniden işsizlik ödeneği hak edebilmek için (işsizlikten
sonraki) işe girme tarihinden itibaren en az 600 gün işsizlik sigortası primi
ödemesi gerekir.
Mehmet Ali Mızırak
Bağımsız Denetçi- SMMM
DİĞER YAZILARI